Bekat (hikoya)
Tohir Malik
Bu yerda kimlar bo'lmagan...
Qora moyga belangan shpallar nimalarni eshitmagan...
Oh-faryod, hayqiriq, quvonch bilan aytilgan har bir so'z huddi qora moysingari ana shu yo'l, ana shu ko'hna bino bag'riga singib ketgan. Yo'l ham, bino ham jonsiz. Ammo u ko'p voqealarning guvohi. Dahshati kishini larzaga keltiruvchi har qanday voqea ham ular uchun parovoz qichqirig'iday oddiy bir narsa bo'lib qolgan.
Shuning uchun ham bu mung'ayganbino, qoramoyga belangan yo'l jim...
Asqarxo'janikida to'y tarqashi bilan Nafisa o'g'liga aza ochdi."Qo'shnimning to'yiga zomin bo'lmayin", deb qoraxatni yashirib, yonib-kuyib yurgan ona qalbida yig'ilib qolgan dardini endi yig'i bilan chiqarardi.
Hozirgina to'yxonadan chiqqanlar, endi qo'shni eshikka azaga kirdilar...
Polvon tog'a fotihaga kelganlarni o'zi kutdi. Muborak ham Nafisaga dalda berib o'tirib, qosh qoraymay uyiga qaytdi. O'ng qo'shninikidagi to'y, chap qo'shninikidagi aza tashvishlari oxiriga yetdi. Shom azoni hamma narsaga barham berdi. Odamlarning quvonchlari ham kiprikdagi yoshday omonat bo'lib qolgan edi. Xursandchilik hech yerga o'z hukmini mutlaq o'tkaza olmas, izma-iz quvib yurgan g'amga joyini bo'shatib ketishga majbur bo'lardi.
- Dunyoning ishlari shu ekanda... ishqilib, Allohim ko'pning qatorida Narzimni ham o'z panohida asrasin,-deb qo'yda Polvon tog'a.
- Aytganingiz kelsin,-dedi Muborak. Keyin ko'cha eshik tomontikildi:-qarang-chi, kimdir turganga o'xshayapti.
Polvon tog'a bir yo'talib olib:"Kimsiz, kelovring", deb ko'ydi. Eshik tomondan qiz bolaning"menman, Polvon tog'a", degan siniq ovozini eshitib, "o'zing qaray qolasanmi'" degan ma'noda ayoliga savol nazari bilan boqdi.
- Kelovring, qizim, tortinmang,-dedi Muborak o'rnidan turayotib.
Qiz supaga yaqinlashib salom berdi-da, ko'rpachaning chetiga omonatgina o'tirdi. Bir vaqtlar u Polvon tog'adan hayiqardi. Narzi"dadam ko'rib qolmasinlar", deb hadiksiragani hadiksiragan edi. Faqat bir marta... Narzi urushga jo'nayotgani kuni Nozik qo'rqmadi.Bilishsa bilishar, deb Narzining yoniga keldi. Kelishga keldi-yu, lekin uyatdan yuzlari yonib, yerga qarab oldi. Qarindoshlari bilan xayrlashayotgan Narzi Nozikdan bir narsa kutganday unga umidvor ko'z bilan tez-tez qarab qo'ygan edi.
Nozik Polvon tog'aga o'shandan beri ro'para bo'lgani yo'q. "Polvon tog'a o'shanda meni ko'rganmidilar'... Balki... eslaridan chiqib ketgandirman..." Nozik shu xayolda boshini quyi egib o'tirardi.
- Qizim, tinchlikmi'-deb so'radi Polvon tog'a, ayoli bilan ko'z urishtirib olgach.
Bir daqiqagina xayol og'ushiga sho'ng'igan Nozik cho'chib, tog'aga qaradi. Gapni nimadan boshlashni bilmay, taraddudlandi.
- Tinchlik, tog'a... Hm... haligi... o'g'lingizdan... Nazrulla akamdan xat kelmadimi'
Dabdurustdan berilgan bu savoldan ajablangan er-xotin bir-birlariga qarab olishdi.
- Bir hafta bo'ldi shekilli, a, Narzi'-deb so'radi Polvon tog'a xotinidan.
- Bir haftadan oshdi, sakkiz yarim kun bo'ldi,-deb aniklik kiritdi Muborak.
- Nimaga so'rayapsiz, qizim, tinchlikmi'
- Bizga xat kelmayqoldi.
- Kimdan, Narzidanmi'


- Yo'q... akamdan. Ular urushga birkunda ketishgan edi...
- Sabr qilinglar, kelib qolar. Narzimdan bir oycha xat olmadik. O'g'limni Xudoyim asrabdi, ko'lini o'q tatalab o'tganmish. Aytib turib, birovga yozdiribdi. Xati boshqa bo'lsa ham., gaplari o'sha-o'sha.
- Ha, mening o'g'lim qiziq gaplarni topishga usta,- Muborak buchiroyli qiz oldida o'g'lining maqtovini keltirib, oshxona tomon yurdi.
Ayoli nari ketishi bilan Polvon tog'aqizga sinovchan tikildi:
- Qizim, havotiringizni ko'zingiz aytib turibdi. Yashirmang. Bugun aytolmasangiz, ertami-indinmi, baribir aytasiz. Narzi omonmi' Xolangiz yo'g'ida to'g'risini aytovring, omma u eshitmasin, yuragi chatoq.
Nozik Polvon tog'aga bir qarab oldi-da, so'ng nigohini uzumzorga tikib, tez-tez gapira boshladi:
- Menga xat yozibdilar... "Uyga bormayman..." debdilar.
Nozikning ovozi titradi. Polvon tog'a unga hayrat bilan tikildi:
- Nega'
- Ko'zlari... ko'zlari ko'rmayotganmish...
- Yo, qudratingdan!
Polvon tog'a past ovozda bir nimalar dedi, lekin Nozik eshitmadi.Polvon tog'a boshini egib bir pas jimqoldi.
- Men ertaga ketyapman,-dedi Nozik.
- Qayoqqa'
- Bokuga. O'sha yerdagi gospitaldaekanlar. Olib kelaman.
Muborak bir chinni kosada taom ko'tarib qaytdi:
- Qizim, to'ydan nasiba, oling.
- Rahmat xolajon,qornim to'q...
- Bir chimdim bo'lsa ham oling. Nasiba-da. Xudoyim hammani to'yga yetkazsin.
...Burilishda pishqirib parovoz ko'rindi. Orqadan tanish ovoz eshitildi:
- Qizim...
Nozik o'girildi. Polvon tog'a unga tuguncha uzatdi:
- O'g'limni sizga, sizni Xudoga topshirdim. Narziga ayting: ko'ngli cho'kmasin. Omon qaytsa Xudoga shukurlar qilamiz. Bor baxtimiz hamo'sha. Bekorchi xayollarga borib bizbedavolarni bebaxtqilmasin.
Poezd bu bekatda ikki daqiqagina to'xtadi. Keyin chuqur "uf" tortib, jo'nab ketdi.