Ziyofat (hikoya) [Mona Gardner]

Hindiston. Gubernator va uning xotini katta ziyofat berishayotgandi. Ular — harbiylar, elchixona xodimlari, ularning ayollari va amerikalik tabiatshunos katta stol atrofida — oshxonada oʻtirishardi.
Bir ayol va polkovnik ayollarning sichqondan ham qoʻrqishlari xususida qizgʻin bahslashishardi.
— Ayollar har qanday qiyin vaziyatda chinqirishadi, — dedi polkovnik. — Erkaklar esa asabini jilovlay olishadi.
Tabiatshunos bahsga qoʻshilmay, mehmonlarni kuzatib oʻtirardi. Birdan u uy bekasining yuzi oʻzgarib ketganini koʻrdi. Beka toʻgʻriga qarab oʻtirar, goʻyoki qotib qolgandi. Ayol ohista imlab xizmatkor bolani chaqirdi va uning qulogʻiga nimadir deb pichirladi. Bolaning koʻzlari katta-katta ochildi va xonani tezda tark etdi.
Tabiatshunosdan boshqa hech kim bolaning ayvonga likopda sut keltirib qoʻyganini sezmadi. U tashvishlana boshladi. Hindistonda likopda sut qoʻyish bir narsani – ilonni chaqirishni bildiradi. Tabiatshunos xonada kobra borligini angladi. U xonaning burchaklariga, guldon orasiga koʻz yugurtirdi. Ilon koʻrinmadi. Faqat bir joy — stol osti qolgandi.
U shartta sakrab turmoqchi, boshqalarni ham ogohlantirmoqchi boʻldi, lekin keskin harakat kobrani choʻchitib, ilon biror kishini chaqib olishi mumkinligini bilardi. U tez-tez, hammaning diqqatini jalb qiladigan ohangda gapirdi.
— Men kimning asabi chidamli ekanligini bilmoqchiman. Hozir uch yuzgacha – besh daqiqa sanayman, birortangiz qimir etmay oʻtirishingiz lozim. Kim qimirlasa, ellik rupiy toʻlaydi. Tayyorlaning!
Stol atrofidagi yigirma nafar kishi toshday qotib oʻtirardi. U ikki yuz saksonga yetganida koʻz qiri bilan kobraning ayvondagi sut idish tomon oʻrmalab ketayotganini koʻrdi. Ilon ayvonga chiqishi bilan u sakrab turib eshikni yopganida hamma qichqirib yubordi.
— Siz haq ekansiz, polkovnik!-dedi gubernator. — Mana, hozirgina erkak kishi asabini qanday jilovlay olishini bizga namoyish etdi.
— Bir daqiqaga,-dedi tabiatshunos uy bekasiga qarab.-Missis Vinks, xonada kobra borligini qaydan bildingiz?.
Ayol tabassum qilganicha javob qaytardi:

— Ilon oyogʻimga oʻralib olgandi.

№	Mualifning boshqa asaralari
1	Зиёфат (ҳикоя) [Mona Gardner] 457

№	Eng ko'p o'qilganlar
1	Gʻazallar, ruboylar [Zahiriddin Muhammad Bobur] 70370
2	Yulduzlar mangu yonadi (qissa) [Togʻay Murod] 66403
3	Sobiq (hikoya) [Said Ahmad] 48169
4	Gʻazallar [Nodira] 43794
5	Qorakoʻz majnun (hikoya) [Said Ahmad] 43372
6	Guliston [Sa’diy] 43336
7	Ot egasi (hikoya) [Shukur Xolmirzayev] 30814
8	Yulduzli tunlar (I- qism) [Pirimqul Qodirov] 30296
9	Мусульманские имена (част... [Ibn Mirzakarim al-Karnaki] 29742
10	Hikmatga toʻla olam (gʻazal, ruboiy... [Sa’diy Sheroziy] 27125