Yaxshi niyat (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov]

Yaxshi niyat (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov]
Yaxshi niyat (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov]
Hammasi Alibekdan boʻldi. Agar u Toshtemirga: «Abdumajidlarnikiga borib, er-xotinni yarashtiramiz», demaganda, balki... Tagʻin kim biladi deysiz. Xullas, odamgarchilik qilishmoqchi edi, aksi boʻlib chiqdi. E, yomon boʻldi...
Alibek ishdan qaytgandan keyin koʻchada salanglab yurgan edi.Toshtemir eski «Yava»sini patillatib kelib qoldi. Alibek mingashdi. Qayoqqa ketayotganini soʻramadi ham. Aniq, yarimta olishadiyu, doʻkonning orqasiga oʻtib, maydalashadi. Toshtemir Alibekda pul koʻpligini yaxshi biladi. Hisobchi-da. Alibek mard. Dasta-dasta pullarni chiqarib, doʻkonchiga tutadi. Buniyam gashti bor. Atrofdagilar havas bilan, ba’zilar hasad bilan kuzatadi. Shunday boʻldi ham. Ichib oʻtirib, gap Abdumajidga taqaldi. Yaqinda uylangandi Abdumajid. Sevib! Qiz ham aftidan Abdumajidni yaxshi koʻrardi. Abdumajid qizning xatlarini Alibeklarga oʻqitgan. Hammasi: «Jondan aziz sevgilim!...» deb boshlanardi. Oʻqib, Abdumajidga rosa havaslar kelgan. Axir, masalan, deylik, Alibek Zulfiya bilan har qancha sevishsa-da, Zulfiya bironta xat yozgani yoʻq. Oʻzi xat yozishga hojat ham boʻlmagan. Har kuni qishin-yozin dalada birga yurishsa, birga ishlashsa... Bular esa shuncha xatdan keyin chillalari chiqmay, janjallashgan emish. Kuyov soʻkkan, kelin yigʻlagan, arazlab otasinikiga ketgan,. Rosa qiyomat qoʻpgan, oralaridan katta ola mushuk oʻtgan emish...Yaxshiyam Abdumajidning onasi qulluq qilib, kelinini qaytarib olib kelgan emish...
Gap-gap bilan Alibek bitta yarimta olib, qoʻltigʻiga qisdi. Ikkovlon «Yava»da Abdumajidlarnikiga borishdi. Kelin-kuyov oʻz xonalarida inoqqina boʻlishib, kulishib, choy ichishayotgan ekan. Avvaliga ikki doʻsmt hayron boʻlishdi. Keyin Alibek qoʻynidagi aroqni chiqarib, dasturxonga qoʻydi. Qolaversa, kelin ham begona emas, oʻzlari bilan bir maktabda, faqat bir sinf keyin oʻqigan sinashta Dilorom edi.
— Yarashibsizlar-da, yashanglar! Buni yuvish kerak! Moʻyinsa, bitta zakuska tayyorlang.
Dilorom chiqdi. Alibek shirakayf holda kelinning ortidan tikilarkan, Abdumajidga ta’na qildi:
— Zoʻr xotining bor-da, joʻra. Qaddi-qomatni qara! Shunday xotinni urdingmi-ya?
— E, sen oʻzingni Zulfiyang bilan boʻlaver, qoʻy, meni ishimga aralashma.
— Ikki uylangan bir-biringga maqtanyapsanmi? Haligacha uylana olmaganimga ta’na qilyapsanlarmi? Koʻr axir mening ahvolimni! Oʻrnak ol! Bazoʻr yetgan xotiningni yigʻlatma.
— Xoʻp! – Abdumajid qoʻl koʻtardi.
— Oʻzi nimaga ketib qoldi? – soʻradi Alibek.
— Nimani soʻrayapsiz? – deya soʻradi qaytib kirgan Dilorom.
— Nimani emas, seni soʻrayapti, -dedi Abdumajid. – Nega ketganingni bilmoqchi.
— Bir qadrimni oʻtkizay degansiz-da, a , moʻyinsa, - deya Toshtemir oʻzi chaplagan loyni andavalashga tushdi.
— Ha, bir qadrim oʻtsin, devdim.
— Nima? Menga qadring oʻtadimi? Ketsang, sendan qutulganimga xursand boʻlib, qaytadan toʻy qilsam kerak.
Diloromning lablari asabiy titradi.
— Qoʻying, moʻyinsa, bu bilan gap talashmang. – Alibek ham andavaga tarmashdi. – Bu bari bir sizning qadringizga yetmaydi. Tamom...
— Tamom!!. – Dilorom sakrab oʻrnidan turdi.
— Boʻldi,boʻldi, boʻldi! Urush tugadi, yarash,yarash,yarash!!!
— Voy, biz urishmaganmiz, - Dilorom kulisirashga urindi.
— Ozroq tepishganmiz, xolos. Odatimiz shunaqa, - dedi Abdumajid.
— Bizning xoʻjayin shunaqa, tepadiganlardan boʻlib chiqdi.
— Yoqmayotgan boʻlsa, muloyimidan top-da, ketaver! Men seni qaytarmayman.
— Kerak boʻlsa ketaman ham! Kerak boʻlsa, hali izimgayam zor boʻlasiz! Shoshmay turing!
— Men-a? Men senga zor boʻlamanmi? Ketsang, uch kunda onasi oʻpmagan qizni olaman.
— Olib boʻpsiz!
— Olaman! Mana koʻrasan! Sen oʻzingni kim deb oʻylayapsan? Mendan zoʻri yoʻq deysan-da, a?
— E, menam koʻchaga chiqsam, oyogʻim tagi toʻla yigit, bittasiga tegaman, olaman.
— Seni endi hech kim olmaydi. Sen endi it tekkan sarqitsan! Hi, alam!
— Oʻzingiz sarqit! Hech kim sizga zaril qolgani yoʻq. Har kecha uyimizga bolalarni pochtachi qilib joʻnatganlaringiz, yalinib-yolvorganlaringiz esdan chiqdi-da endi, a? Endi eshagingiz suvdan oʻtdi-da, a?
— Ha-a, oʻtdi! – Abdumajid yayradi. – endi sen yalinasan. Sen yolvorasan.
— Yaxshi...
— Yaxshi...yaxshi... Nima yaxshi?! Yaxshi xotin boʻlganingda hozir men bilan gap talashib oʻtirmay, gap poylamay, mehmonlarga choy damlab kelarding. Ovqat qilarding. Agar sen yaxshi boʻlsang...
Shu payt Abdumajidning singillaridan biriikkita likopchada pomidor salat koʻtarib kirdi. Er-xotin toʻrsayishib jim boʻlishdi. Toshtemir toʻrt piyolaga aroq quydi. Dilorom yigitlar yalinuvidan soʻng oʻz piyolasini «shirin» qilib berdi. Yigitlar oʻz ulushlarini koʻtarishdi. Shundan soʻng Alibek eski yarani yana qoʻzgʻadi:
— Biz sizlarni yarashtirgani kelgan edik. Nima, urishmasalaring boʻlmaydimi. Oʻzi, janjal nimadan chiqadi?
— E-e, - Abdumajid gapirishni istamay, najotsiz qoʻl silkidi.
— Ha-a, nega silkinasiz? – Dilorom tutaqib ketdi.
— Nima qilay boʻlmasa? Hamma ayblaringni sanaymi?
— Sanang! Sanang qani, menam bilay.
— Senda mutlaqo odamgarchilik yoʻq.
— Sizda-chi?
— Bunaqada hozir yana urishib qolasizlar, - dedi Toshtemir xavotirlanib. – Oldin bittang gapir. Shunga qarab ajrim qilamiz. Abdumajid, boshla. Moʻyinsa, toʻxtang, sizga keyin navbat beramiz.
— Boʻpti, aytsin! – rozi boʻldi Dilorom.
— Aytsam, - dedi Abdumajid, - buning kelinchaklik turqi yoʻq. Uy ishlariga qarashmaydi. Ertalab men sakkizda tursam sakkizda, toʻqqizda tursam tursam toʻqqizda turadi. Toʻrt soat darsini oʻtib, tushgacha ishidan qaytib keladiyu, yana kechgacha yalpayib yotadi. Oʻqituvchi emish. Yosh avlodni tarbiyalarmish. Oldin buning oʻzini tarbiyalash kerak.
Mehmon kelsa, uyalib oʻlaman. Tomoshaning bir parchasini koʻryapsizlar-ku! Oshxonada kuymanish oʻrniga men bilan mehmonlar oldida gap talashadi.
— Boʻldimi gapingiz?
— Senga hali gap tekkani yoʻq, iflos! Jim oʻtir!
— Me-en?! Men-a??! Oʻzingiz iflossiz!
— Nima deding? Yana qaytar!
— Nimani eshitgan boʻlsangiz shu!
— Uh, seni ona... – Abdumajidning barmoqlari musht boʻlib tugilib, oʻrnidan turib ketdi.
Shovqinni eshitib, xonaga Abdumajidning onasi kirdi. Keyin... Toshtemir bilan Alibek «Yava»da haydalgandan battar boʻlib, ortlariga qaytishdi. Ularni hech kim kuzatmadi.

Dilorom yigʻlar, Abdumajid uzala tushgancha koʻkragini yostiqqa bosib, yigʻlamoqdan beri boʻlib yotardi.
Mualifning boshqa asaralari
1 Alibek va qirq doʻstining sar... [Abulqosim Mamarasulov] 1945
2 Anoyi yoki yechilmagan yettin... [Abulqosim Mamarasulov] 894
3 Arabcha oʻyin (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 1252
4 Atlas roʻmolcha (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 1117
5 Алибек ва қирқ дўстининг сарг... [Abulqosim Mamarasulov] 1018
6 Анойи ёки ечилмаган еттинчи т... [Abulqosim Mamarasulov] 884
7 Арабча ўйин (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 879
8 Атлас рўмолча (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 811
9 Birinchi qor (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 1205
10 «Baxitli savet ayalining arza... [Abulqosim Mamarasulov] 895
11 «Бахитли савет аялининг арзас... [Abulqosim Mamarasulov] 869
12 Биринчи қор (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 791
13 Eslasa arzigulik voqea (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 830
14 Эсласа арзигулик воқеа (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 807
15 Farishta (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 1130
16 Фаришта (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 840
17 Hasharchilar (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 822
18 Hayotning bir lahzasi (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 869
19 Ҳашарчилар (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 827
20 Ҳаётнинг бир лаҳзаси (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 801
21 Ismatning qismati (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 808
22 Исматнинг қисмати (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 656
23 Jarima (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 790
24 Жарима (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 1033
25 Lola sayli (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 3317
26 Лола сайли (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 688
27 Maslahat (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 1099
28 Men seni sevaman, Buvirajab! ... [Abulqosim Mamarasulov] 1003
29 Маслаҳат (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 645
30 Мен сени севаман, Бувиражаб! ... [Abulqosim Mamarasulov] 793
31 Oysha xolaning «kuyov»i (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 816
32 Ойша холанинг «куёв»и (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 728
33 Qaroqchilar (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 791
34 Қароқчилар (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 726
35 Sevishganlar (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 2323
36 Somonchilar (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 762
37 Suyunchi (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 736
38 Севишганлар (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 839
39 Сомончилар (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 656
40 Суюнчи (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 653
41 Taftish (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 760
42 Telba muhabbat (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 1634
43 Telpak (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 687
44 Тафтиш (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 718
45 Телба муҳаббат (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 738
46 Телпак (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 657
47 Uch soʻm pul (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 847
48 Uchinchi yoʻl (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 920
49 Uzumzorda (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 689
50 Узумзорда (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 700
51 Уч сўм пул (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 694
52 Учинчи йўл (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 709
53 Yigit ham yigʻlaydimi? (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 0
54 Yigitlikning koʻchasi (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 849
55 Yoʻlovchi (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 830
56 Йигит ҳам йиғлайдими? (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 0
57 Йигитликнинг кўчаси (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 643
58 Йўловчи (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 660
59 Yaxshi va yomon odamlar (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 1107
60 Яхши ва ёмон одамлар (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 798
61 Яхши ният (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 765
62 Yor-yor (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 8089
63 Ёр-ёр (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 697
64 «Zamonamiz qahramonlari» (hikoya) [Abulqosim Mamarasulov] 820
65 «Замонамиз қаҳрамонлари» (ҳикоя) [Abulqosim Mamarasulov] 809
Tavsiya qilamiz
Яндекс.Метрика