Borliqdagi barcha mavjudot o'zining biologik ritmi bilan yashaydi. O'simlik va xatto hayvonlarning ham muayyan ritmi mavjud. Inson esa o'zining biologik ritmiga qarab emas, jamiyat belgilagan qonun-qoidalar, me'yorlar аsosida yashashga moslashishi kerak. Маsalan, ba'zi odamlar ertalab ko'proq uxlashni yoqtirishadi, lekin o'qishga, ishga borishlariga to'g'ri keladi. Bunday odamlarning ish qobilyatlari аsosan kechqurun faollashadi. Shuning uchum ham upar iloji boricha kechqurun ishlab, ertalab dam olishni yoqtirishadi. Boshqa оdamlar toifasi buning aksi o'laroq ular o'qiydilar, ishlaydilar, kechasi esa dam oladilar. Ba'zi birlar insonlar ertalab ham, kechqurun ham bir hil biologik ritmda bo'ladilar. Ular turli xil sharoitga hech qanday qiyinchiliklarsiz moslaaha oladi. Inson o'zini yuqorida aytib o'tilgan jamiyat qonun-qoidalarga majburlab moslashtirish mumkin, biroq organizm bunga nisbatan o'z qarshiligini albatta namoyon qiladi. Shuning uchun ham odam o'z organizmining ichki istaklarini bilishi va shuni inobatga olgan holda kun tartibini rejalashtirishi kerak. Siz o'zingizni yuqorida aytib o'tilgan qaysi tipdagi biologik ritm egasi deb hisoblaysiz? Buni quyidagi test savollarga javob berib bilib olishingiz mumkun.
1. Ertalab turishga qiynalasizmi. a) ha har doim - 3 ball b) Bazida - 2 ball v) Kamdan kam - 1 ball g) Deyarli yo'q - 0 ball
2. Kechquron soat nechada uxlashga yotasiz? а) Tungi soat 1.00 dan keyin - 3 ball b) Soat 23.00 dan 1.00 oralig'ida - 2 ball v) Soat 22.00 dan keyin -1 ball g) Soat 22.00 gacha - 0 ball
3. Qanday nonushta qilishni yoqtirasiz? а) Yaxshi, to'yib ovqatlanaman - 3 ball b) To'yib ovqatlanmaslikka harakat qilaman - 2 ball v) Qaynatilgan tuxum yoki buterbrod bilan - 1 ball g) Bir piyola choy yoki bir stakan qahva menga kifoya qiladi - 0 ball
4. Оhirigi marta atrofingizdagilarning biri bilan kunning qaysi paytida tortishib qolgansiz? а) Kunning birinchi yarmida - 1 ball. b) Kunning ikkinchi yarmida - 0 ball.
5. Quyidagilarning qay birida oson voz kechib keta olasiz? а) Ertalabki choy oki qahvadan - 2 ball b) Kechquringi ovqatlanishdan - 0 ball
6. Ovqatlanish paytidagi ovqatlaringizdan voz kecha olasizmi? а) Juda oson - 0 ball b) Voz kecha olaman - 1 ball v) Voz kechishim qiyin - 2 ball g) O'zgartirmayman - 3 ball
7. Ertalab muhim ishlaringiz bor. Kechqurun har doimgidan necha soat ilgari yotishga harakat qilasiz? а) Ikki soat - 3 ball b) 1-1,5 soat - 2 ball v) 1 soatdan kamroq - 1 ball g) Har doimgi vaqtda yotaman -0 ball
8. Soat millarini belgilang va qaramasdan bir daqiqa o'tishini kuting. Endi esa soatga qarang. а) Bir daqiqa o'tmabdi - 0 ball b) Bir daqiqadan o'tib ketibdi - 2 ball
Natijalar
: 0 - 7 ballgacha - ertalab ishlab, kechqurun dam oladiganlar toifasiga mansubsiz.
8 - 13 ballgacha - ertalab ham, kechqurun ham birdek biologik ritmga egasiz.
14 - 20 ball - ertalab dam olib, kechqurun mehnat qiluvchilar toifasiga mansubsiz.
Tush.UZ - Tushlar tabiri