Halima Xudoyberdiyeva
Yig'lasangiz yig'lang hushyor, sergak uchun,
Ne bir yaxshi, yomon kunda tirgak uchun.
Opam, singlim, ko'z yosh to'kmang sira-sira,
Ayolga baxt berolmagan erkak uchun.
Erkak o'zi kimligini bilamakan,
Bir sirli, tilsimligini bilamakan,
Ishq gavharin ayoliga asrolmasa,
Sho'rpeshona, shumligini bilamakan.
Yo'lga chiqsang yo'ling bersa, boylanmasa,
Xayollaring tiniyversa, loylanmasa.
Erkak erkakmidir ayol jilg'a bo'lib,
Uni aylanib oqmasa, aylanmasa.
Dupur-dupur tulpor kelar tog'lar bilan,
Erkak kelar dupurlab o'ng-sog'lar bilan,
Ayol qo'li yollarini silamasa,
Tulpor ketar ko'kayida dog'lar bilan.
Tulporlarim, akam-ukam, otalarim,
Ming-ming uyli xalqqa ehson, atolarim,
Hali munglug' ayol ko'nglin topmapsizmi,
Bosgan izi xatolarim, xatolarim!
Bekor jangu xunlar uchun aza oching,
Yolg'iz o'tgan tunlar uchun aza oching.
Hatto tog'ning ayiqlari juft axtarar,
Siz so'qqabosh kunlar uchun aza oching!
Yo'qsa avval Sizga qarg'ish tegar bir kun,
Yov yoprilib kelib Sizni egar bir kun.
Hali munglug' ayol ko'nglin topmapsizmi,
Ko'paymagan el kamayib tugar bir kun.
El qolmaydir, faqat boylik, yerlar bilan,
Odam topib ko'r-chi na sim, na zar bilan.
Gumonim yo'q, qay el qolsa yashab qolar,
Ayolini elim degan erlar bilan! Xato takrorlanmas, takrorlanmaydi,
Odam o'ylab, ko'rib tursa har lahza.
Kim alahlab kelgan joyiga qaytdi,
Badanin kuydirib o'q lahcha, lahcha.
Ayol, bolalarni podaday haydab,
Bir saroyga qamab fashist o't qo'ydi,
Sen vaqt topib tez-tez bor o'sha joyga,
Sen shu kultepani yurakka o'ygin.
Komandirning avval bir ko'zin o'yib,
Qo'llarin ustunga mixlab qoqdilar.
Keyin boshdan-oyoq kerosin qo'yib,
Tovonidan oshlab gugurt chaqdilar.
Ko'z oldida suygun eri otildi,
Suygun go'dagiga sanchildi pichoq.
Ayolning gunohi afu etildi,
Ayolga ochildi ishq bilan quchoq.
Shu tun qaro kechdi ayolning tuni,
Bolta bilan fashist boshini uzdi.
Va aqli ham uchdi boshidan uning,
Shodmon qah-qahqasi dunyoni buzdi!
So'ng bor kiyimlarin echinib otdi,
Yovni izlab ketdi, soch yoyib, daydib!
Agar... shu lahzalar chiqmasa yoddan,
Urush-mash'um xato takrorlanmaydi... Kim yashagan bo'lsa bo'ron bilan qasdma-qasd,
Qishning qahri, quyuniga o'rtansa tani,
Ko'klam, bog'lar jimjitligi unga tatimas,
Sezmaydi ham sovuq vujud issiq o'tganin.
Jajji qushim, sen ham bekor o'rtaysan bag'ir,
Kuying shirin, ammo menga chuchmaldir toti.
Kuying anglash menga uncha o'ng'aymas axir,
Bu sohada ko'pdan o'chgan xatu savodim.
Jajji qushim, sen kuyingni qushlarga kuyla,
Bog'dan chiqmaslarga kuyla, yil-o'n ikki oy.
Menga chopmoq-taqdir, hayot aylana bo'ylab,
Goh o'qday tik, goh egilib bamisoli yoy.
Yo'lga chiqma, sen men bilan chopa olmassan,
Qola qolgin, bo'lma endi girdikapalak,
Menday betinchlikdan tinchlik topa olmassan,
Menga o'rtoq quyun seni qilgusi halok.
Bu hayotda, qushginam, biz qo'shilmas zarra,
Menga - abad chopmoq, senga - bog' aro sayr,
Kuylaringni qayta-qayta tinglab ming karra,
Bir siringni anglamadim, qushim, endi xayr!
Mening kuyim g'oyat achchiq, taxirdir, ichma,
Sening kuying ortiq shirin, chuchmaldir, chuchmal! Bir maktub singari xotiramni men,
O'chirib-o'chirib yashayotibman.
Dilimni o'rtagan armon, g'amni men,
Qog'ozga ko'chirib yashayotibman.
...Sirimni yashirmay to'kdim men tunga,
Tun bo'yi yig'lagan bo'lsa ham baytim.
Kunduz yonib-izlab kelganda unga,
"Vaqtida ayrildik, yaxshi", deb aytdim.
Tun bo'yi ko'zimdan achchiq yosh sizib,
Bezabon armondan o'qisam ham dars,
Tongda u kelganda "Uyqumni buzib...
Tag'in Siz!.." yuziga eshik yopdim qars.
"Baribir eshikni ocholmas birov,
Kelaman", - jimlik....so'ng yillarki mushkul.
Endi u kelguncha sochimga qirov -
Qor yog'ar, so'ng taniy olarmikin ul...
Qoplagani uchun bir zum ko'zni xob -
Balki umrim bo'yi berurman javob. Yigitlarni kuylamoqlik erish tuyular chog'i,
Dilbar, nafis she'rga o'zi qovushmaydi yigitlar.
Gulga kira boshlar ekan ularning ko'ngil bog'i,
Quyoshda chatnab o'sadir unda yovvoyi o'tlar.
Dasht guliday o'sar ular har yonga shox tashlashib,
Baquvvat har shoxlarki, qayirib, burib bo'lmas,
Qiyqirishib bog'larga kirishsami boshlashib,
Qah-qah sadolaridan cho'chimay yurib bo'lmas.
Inson panjasimi u yoki sher panjalari,
Qo'llar bir xil mayin-ku, tug'ilganda, yo'rgakda.
Payti kelib biz titratib shu sherning panjalarin,
Go'dakday quvonamiz, qush uchirgan go'dakday.
Yuraklar u yurakmas, dugonajon asrangin,
Uchqun tushsa kuydirar, unda yongan o'tlardan,
Garchand biz deb hamisha baxt, borlig'in asradi,
Hayiqmay bo'lmas axir, ul asov burgutlardan.
Tortinib o'tmoq taqdir bizga ular dastidan.
Ma'sum tortib, atirgulday, chiroy ochib dam-badam.
Toki olis yulduzlarning chaqnoq nuri ostida,
Odam ota zurriyodi - yigit tashlarkan qadam. Sen, sevib baxtimga bo'lganding zomin,
Sen, sevib baxtimni ketganding yulib,
Aytgil, yolg'izlikning achchiq alamin,
Ikkov bab-barobar oldikmi bo'lib.
Eshigingni, balki uchib xuddi o'q,
Baxt ochar, bag'ringda to'lg'anar sochlar.
Mening eshigimni gezargan, sovuq
Bir-bir bosib kelib Yolg'izlik ochar.
Sen eshikdan kirsang yoniq dil bilan,
Balki baxt otilar quchog'ingga tik.
Men eshikdan kirsam muzday qo'l bilan,
Bellarimdan mahkam quchar yolg'izlik.
Baxt Seni jon bilan sevar betoqat,
Ko'zingda his etib ishq zarblarini.
Meni ham ko'zimga sevib, yutoqib,
Yolg'izlik bosadi muz lablarini.
Tushda visollarga ketdim ko'nikib,
Tushdagi tonglarim charaqlab otar.
Toshday yostig'imning yarmi meniki,
Yarmida yolg'izlik bosh qo'yib yotar.
Faqat tong otlansam, qololmas ushlab,
Yarim tun qaytsam ham, rashk, g'azab yo'q, shan.
Barin ichga yutib, ko'ksimga mushtlab,
Men yonib ketyapman, yonib ketyapman.
Suyib, balki mendek kuyib xuddi sham,
Yashayapsan, farq yo'q, qanday o'tding Sen.
Faqat ayt, o'z qo'ling bilan qandog'am,
Meni yolg'izlikka qo'shib ketding Sen. Yurak yonar, tuyg'ularim mastona, daydi,
Toshayotir, eh, bu qalam nega yozmaydi?
Xalal bermang, sindiraman ikki bukib shart.
Yuragimdan qo'shiq bo'lib uchar shavqu dard.
Shavqlarimni etagidan qolmasa tutib,
O'ylarimning quyunini she'rga berkitib,
Qo'limdagi qurolimdan ko'rmasam qadr,
Yozilmasdan chirib bitsin ko'nglimda satr.
Ishonch bilan ko'ksimni tik ko'targan chog'da
Shu qalamday do'st ham meni qoldirsa dog'da.
Shu fursatdan men degayman unga xayru xo'sh,
Endi oraliq arqonni qo'yib bo'lmas bo'sh.
Tarang tortgum, yo dosh berib menga turgay tan,
Yo uzilib yiqilgaymiz ikkov yuztuban.
Kimga bersam berdim dilning bor ishq, bor o'tin,
O'zimning ham olgim kelar albatta butun.
Istamayman, rizqim mening bo'lmasin yarim,
Porlab yongay yo nogohda so'ngay ko'zlarim.
Yashay bilmam quvonib yo g'am chekib kam-kam,
Hayotim yo jannat bo'lur, yo dud, jahannam. O'ylamangki, uning qalbi yo'q -
Ko'pni sevar, ko'pni ko'zlaydi.
Hamma bilan bo'lsa ham do'st, sho'x
U bir dardkash qalbni izlaydi.
Hayot takror uchrashtirarkan,
Kimni senlab, kimni sizlaydi.
Yo'q, ularga bermaydi u tan -
U bir dardkash qalbni izlaydi.
Dersiz oshiqlari emas kam,
O', qanchasi unga so'zlaydi.
Dil rozlarin tinglab turib ham
U bir dardkash qalbni izlaydi.
Yoki demang qish sovug'iday,
Unga yaqin yurgan muzlaydi.
O'zgalarga harorat bermay
U bir dardkash qalbni izlaydi.
Demang, mayus tortib qolgan dam
Unutgan oshig'in eslaydi.
Ishonchini hamon qilmay kam,
U bir dardkash qalbni izlaydi. Tavsiya qilamiz
Tush.UZ - Tushlar tabiri