Sirojiddin Sayyid
Uzun-uzun karvonlar,
Hazin-hazin zamonlar,
Zarbof-zarbof choponlar,
Qator-qator a'yonlar,
O'tdi ketdi hoqonlar
Qancha beku boyonlar,
Bir el qoldi dunyoda,
Bir el qoldi yoronlar!
Halolligu poklikdan
Uyiga eshik etgan.
O'zi erday, er ishlab
Tuproqni qo'shiq etgan.
Ko'kda oy,quyoshlarni
Ko'rkiga oshiq etgan,
Yuragida tog'laru
Ko'kragida osmonlar.
Xudo o'zi hohlasa
Imkonlarga yetkizgay,
Daryolarga mavj berib,
Ummonlarga yetkizgay.
El qadriga yetguvchi
Sultonlarga yetkizgay,
Toleiga bitgaydir
Ulug' davru davronlar.
Dilbandlari o'smoqda,
Ko'zlari jonga jondir.
Birlari Jaloliddin,
Birlari Shohjahondir.
Har biri bir qo'rg'ondir,
Qilich birlan qalqondir
Bu qadu bu qomatlar,
Bu qoshlar, bu mijgonlar.
Farzand bo'lsang, elga boq,
Elni ko'r, elga aylan.
Olamda nokas ham ko'p
Elu dinidan qaytgan,
So'z qadriga yetkuvchi
Zotlar ham bilib aytgan:
Qaydan bilsin el qadrin
El ko'rmagan nodonlar!
Ildizlarda shivirlagan sen eding,
Tuproq ko'pchib, g'imirlagan sen eding.
Bir kechada o'zgardi ruh angora,
Dardim yashil, hasratlarim zangori.
Hayotimdan yechding g'am pechagin san,
Adashgaydir kim aytur kechagimsan.
Bahor, xarsangtosh ostidan, uni surib,
Ozodlikka chiqib olgan chechagimsan.
To'rt oy mendan qarolik ustun bo'ldi,
Men to'kildim, daftarlarim tun bo'ldi.
Na xushdirki, qaytadan nasibimsan,
Ravoch hidin keltirgan nasimimsan.
Barg yozmoqchi bo'lgan yanglig' tomirlar,
Jimirlar, tan og'ochida jimirlar.
Sen gulborim, gulnorim, gulandomim,
Kechalari shitirlar qalamdonim.
Yashil hovuch bo'lib chiqdi ismaloq,
Qaldirg'och ham keldi sal-pal ezmaroq.
Har bir ko'lka yaqin qiru etakda
Qo'zichoqqa aylanadi ertaga.
Sen tog'larim qaraygan chaqinimsan,
Do'mbirasi guldurak oqinimsan.
Aytishlaring bu olamga yoqadi,
Yeru osmon sel bo'ladi,oqadi.
Kuyga to'lib ketdi toshu devorlar,
So'lg'in-so'lg'in sog'ayadi bemorlar.
Faqat bir barg, chirigan bir barg faqat
Aylar menga mungligina nasihat. Vaqting xazonlarga chulg'angan paytlar,
Tog'laring za'faron vidolar aytar.
Ko'ngling tublariga berkingan gaplar
Sadodan qaytmasa, nidodan qaytar.
Bu olam goh shunday chorasiz, g'arib,
Shamollari ketar sarson, sarg'arib.
Yurmagil har qaydan davo axtarib,
Bir kun bir nasim yo sabodan qaytar.
Har lahza-bir manzil, har dam bir safar,
Onayizoringdan oldingmi xabar?
O'ylab oyg'ondingmi bir tong,bir sahar:
Bu dunyo qachon bir vidodan qaytar?
Shoxdagi omonat yaproqdir umr,
Nogoh nurab ketar qirg'oqdir umr.
Boshiyu adog'i saboqdir umr.
Bir gunoh va yo bir xatodan qaytar.
Ko'klarni tark etsa yoshlik-hiloling,
G'iybatlar aylasa jufti haloling.
Ko'ksingni to'ldirgan og'riq savoling,
Bir kuni bir nozik adodan qaytar.
Umr o'tar ketar. Umr-oyu yil,
Birodar, hamisha yaxshilik qilg'il.
Bandadan qaytmasa,ishongil, bilgil,
Allbatta bir kuni Xudodan qaytar. Birodar!
Qo'lda jom, ko'zda yosh nadir?
Savdolar ichinda yolg'iz bosh nadir?
Nasihat nimadir?
Bahs-talosh nadir?
Fano darvozasi abad yopilmaydi.
Dunyo topiladi,
Odam topilmaydi.
Birodar!
Oshiqlik bahordir - o'tgay.
Bu toshqin tuyg'ular daryodir - o'tgay,
Goh ko'ngil berganing xatodir - o'tgay,
Umid g'unchalari doim ochilmaydi,
Dunyo topiladi,
Odam topilmaydi.
Birodar!
Umrni farzona etgil.
Neki dardmandliqdir darmona etgil,
Neki armonliqdir tarona etgil,
Har dil ham she'r bo'lib nur socholmaydi,
Dunyo topiladi...
Odam topilmaydi.
Birodar!
Dunyodan nechun shikoyat?
Nechun bu tuganmas mahzun hikoyat?
Tiriklikning o'zi buyuk inoyat.
Shudir o'tganlarning eng komil bayti:
Dunyo topiladi,
Odam topilmaydi. Bir shahrim bor edi mening, do'stlarim,
Shahrimning bor edi tiniq osmoni.
Tiniq osmonida qoldi ko'zlarim,
Ko'zlarimda qoldi mayus armonim.
Do'stlarim, bir shahrim bor edi mening,
Shahrimning chang edi ko'cha-ko'ylari.
Ko'cha - ko'ylarida o'shal shahrimning
Qaytmas bir faslning qoldi bo'ylari.
Do'stlarim, bor edi mening bir shahrim,
Bir parcha o'tlog'i bor edi-yashil.
Bir parcha o'tlog'i ichra bir davrim,
Yashil davrim qoldi, do'stlarim, axir!
Cho'kib ketayotgan menmasmidim u,
Kim olib chiqardi meni daryodan?
Bir daryom bor edi, do'stlar, qani u?
Do'stlar, men topmadim uni dunyodan.
Mening bir daraxtim bor edi, do'stlar,
Xazonlar qoplabdi tegralarini.
Ko'zyoshga qorishib yetilgan so'zlar
Do'stlar, u daraxtning mevalarimi? Ba'zan bog'larimni
Chulg'ar havotir,
Ba'zan Yer sharidan
Og'irdir o'yim.
Olam - bir osmon
Bu obu havodir,
Bu - sening uyingdir,
Bu - mening uyim.
Bu dashtu dalalar,
Bog'lar ham mendan,
Bu tuproq - bug'doy bo'y,
Handalak bo'yim.
Sening ko'ksingdagi
Dog'lar ham mendan,
Bu - sening uyingdir,
Bu - mening uyim.
Sen Vatan deysanu
Porlar yuzlaring,
Mening yurtim ham o'z
Rangu ro'yimdir.
Talpinib kelguvchi
O'g'il-qizlaring -
Bu - sening uyingdir,
Bu - mening uyim.
Sening osmono'par
Binolaringdan
Silkindi mening ham
Chinorday bo'yim.
Darz ketdi mening ham
Minorlarimga,
Bu - sening uyingdir,
Bu - mening uyim.
Ba'zan nazar solsang
O'zga yurtlarga,
Bag'ri to'lib yotar
Olov, dudlarga.
Odamzot ketmoqda xor,
Uyum-uyum,
Bu - sening uyingdir,
Bu - mening uyim.
Mening uka-singlim
Senga ham uka.
Singling to'y qilsa gar -
Mening to'yimdir.
Zamin - qon-qardoshlar
Yig'ilgan o'lka,
Bu - sening uyingdir,
Bu - mening uyim.
Mening ham shahrimning
Ko'ksida dog'lar,
Uzmoqchi bo'ldilar
Boshlagan kuyim.
Dengizlar ortidan
Boqdingmi bir bor:
Bu - sening uyingdir,
Bu - mening uyim?!
Dunyo tomi uzra
Nurli halqalar,
Tinchlik - ermak emas
Va yo bir o'yin.
Aytsalar birlashib
Davlatlar, xalqlar:
Bu - sening uyingdir,
Bu - mening uyim.
Men yiroq ketsam gar,
O'rtangay onam,
Sening ham volidang
Yig'laydi yum-yum.
Onalar intizor turgan
Shu olam -
Bu - sening uyingdir,
Bu - mening uyim. Ochsang davronlarning kitoblarini
Qancha karvonlarning ertagi bordir.
Tingla donolarning xitoblarini:
Egasi bor yurtning - ertasi bordir.
Dunyoning manzilu makonlarida
Bir ro'zg'or but bo'lsa, to'rtasi xordir.
Boqqil o'z yurtingning qo'rg'onlariga:
Egasi bor yurtning - ertasi bordir.
Bunda oy, quyoshdan chehralar olgan
O'g'il ham qizlarning erkasi bordir.
Har aytgan so'zidan Vatan tug'ilgan,
Egasi bor yurtning - ertasi bordir.
Milyonlab o'zbekning umidlari jam,
Milyon bu ovozlar - nomus ham ordir.
Chopdim she'rlarimni qo'ltiqlab men ham:
Egasi bor yurtning - ertasi bordir.
Qaldirg'ochlarga ber ayvonlaringni,
Qushning ham bek bilan bekasi bordir.
Singiljon, ekaver rayhonlaringni,
Egasi bor yurtning - ertasi bordir.
Umr gohi shirin, gohi talx bo'lgay,
Ulug' niyatlarga Alloh ham yordir.
Egasi bor yurtning eli xalq bo'lgay,
Egasi bor yurtning - ertasi bordir. Kimlar alvon kiydilar,
Kimlar armon kiydilar.
Kimda boru, kimlar zor,
Buni hayot deydilar.
Kimlar gul deb suydilar,
Kimlar tushga yo'ydilar.
Oqu qora ranglari,
Buni hayot deydilar.
Kimlar yonmay kuydilar,
Kimlar qonmay to'ydilar.
Kim bemoru kim bezor,
Buni hayot deydilar.
Gullarini jiydalar
Ko'z yoshingga chaydilar.
Buncha aziz islari,
Buni hayot deydilar.
Qandu novvot deydilar,
Lek ichlarin yeydilar.
Ko'rolmayin kim-kimni,
Buni hayot deydilar.
Yana esib keldilar
Shamollaring - daydilar.
Kimlar boru kimlar yo'q,
Buni hayot deydilar.
Bo'lsa hamki bedillar,
Baland yashang ey dillar.
Qanotlari qayrilmas,
Buni hayot deydilar. Sen bir jilg'a, ummonlarga qo'shilgaysan,
Sen bir so'qmoq, dovonlarga qo'shilgaysan.
Bolaliging jahonida Shohjahonsan,
Bir kun ulug' jahonlarga qo'shilgaysan.
Ko'rib biyron so'ylaguvchi tillaringni,
Men o'yladim tilsiz kechgan yillarimni.
Olloh bermish senga porloq yo'llaringni,
Ajib davru davronlarga qo'shilgaysan.
Sinib yotmish saksoninchi yillar aro
Bir qanotim mening jonsiz, majruh, yaro,
Menga boqma, bir qanotim senga panoh
Menga boqsang, armonlarga qo'shilgaysan.
Sevinchingdan ne hasratlar uzlat qilgan,
Bu kunlarga kimlar yetmay hasrat qilgan.
To'ylaringda oyu quyosh xizmat qilgan,
Oyu quyosh, osmonlarga qo'shilgaysan.
Bobolaring bunday kunni ko'rdi qachon?
Vatan qayta Vatan bo'ldi, angla, ishon.
Temuriylar chinoridan qolgan nishon,
Yana shohu sultonlarga qo'shilgaysan.
Har giyohga, har bir xasga vola bo'lsang,
O'z qirlaring, o'z dashtingda lola bo'lsang,
Bir odobli, bir chiroyli bola bo'lsang,
Shunday she'ru dostonlarga qo'shilgaysan. Tavsiya qilamiz