Sobiq (hikoya) [Said Ahmad]

Sobiq (hikoya) [Said Ahmad]
Sobiq (hikoya) [Said Ahmad]
Xoh ishoning, xoh ishonmang, birinchi kuniyoq toʻqqiz tonna paxta teribman. Avvaliga oʻzim ham hayron boʻlib qoldim. Tavba, shuncha paxtani oʻzim terdimmi, yo birov qoʻshib qoʻydimi? Ertasiga bir gʻayratga oʻn gʻayrat bilan paxta terish mana bunaqa boʻladi, deb ishga tushib ketdim. Toʻqqiz yarim boʻpti. Oʻsha kuni oblastdan, Toshkentdan muxbirlar bosib ketdi. Ovozimni lentaga yozib radiodan eshittirishdi. Televizorda ikki marta koʻrsatishdi. Hamma yoqni xat bosib ketdi. Bunaqa obroʻ kimning tushiga kiribdi deysiz. Ruhim tetik, bir gapirib oʻn kulaman. Yoʻtalsam ham labbay, deb turishibdi. Raisimiz u yoqqa borsam u yoqqa, bu yoqqa borsam bu yoqqa ergashadi. Bechora meni yeru koʻkka ishonmaydi. Ikki gapning birida:
— Oʻzingni tut, katta-kichikning oldida sharmanda qilma. Sen bizning mash’alimizsan. Ha, shundoq, soqolingni kunda olib tur. Dazmol bosilmagan shim kiyma, — deb nasihat qilib turadi.
Ikki kundan keyin gazetaning birinchi betida chakkamga paxta qistirib kulib turgan suratim chiqdi. Oʻsha kuni rais Berdali aka, yap-yangi «Volga»sini ishlab turgan joyimga yuboribdi. Tez yetib kelsin, deb tayinlabdi. Obbo, bir gap boʻlganga oʻxshaydi, deb ishni tashlab idoraga qarab ketdim. Borsam rais ikki oyogʻini bir etikka tiqib, kutib turgan ekan.
— Keldingmi uka, tez boʻl. Kengashga ketasan. Poezd bileting tayyor, uyingga borib kiyinib olgin-u, yoʻlga chiq.
Ketdim. Kengash ertasiga ochilar ekan, uch kun oblastda qolib ketdim. Kelgan kunimoq toʻppa-toʻgʻri dalaga chiqib, endi mashinaga yetay deb qolgan edim, yana oʻsha «Volga» kelib olib ketdi. Idora oldida, usti yopiq yuk mashinasi turibdi. Idoraga kirishim bilan yetti-sakkiz odam atrofimni oʻrab olsa boʻladimi. Kinochilar ekan. Paxta terishimni kinoga olamiz, deb atayin Toshkentdan kelishibdi. Raisning gapini qarang. Ummatalining mashinasida kinoga tushsin, oʻsha tomonda paxta yaxshi ochilgan, kinoda chiroyli chiqadi deb turib oldi. Ummatalining yeriga qarab ketdik. Kinochilar oʻlarcha ezma, shoshmagan odam boʻlishar ekan, ikki kun ovora qilishsa boʻladimi. Mana, chiqib qolsa koʻrarsizlar, qandoq qilib mashina haydashimdan tortib, peshonamdagi terni qanaqa qilib, qaysi qoʻl bilan sidirib olishimgacha apparatga olishdi.
Kinochilardan qutulib uyga holdan toyib keldim-u, kiyim-boshim bilan uxlab qopman. Ertalab raisning oʻzi uygʻotdi.
— Tez boʻl, kutib qolishdi!
— Tagʻin kinomi? Kecha tamom qilishgan edi-ku?
— Yoʻq, boshqa gap. Rayonda yangi qurilgan madaniyat uyining ochilish marosimi boʻladi. Ilgʻor mexanizatorlardan bir kishi tabrik nutqi soʻzlashi kerak. Sen gapirasan. Qani, ketdik.
Gapni ham, ammo-lekin, bopladim. Kunora nutq soʻzlab turgandan keyin usta boʻlib ketarkansan. Rosa chapak boʻldi. Ichkariga mehmonlar uchun joy qildirib qoʻyishgan ekan. Artistlar bilan birga oʻsha yoqqa kirdik. Rosa pivoxoʻrlik boʻldi.
Uyga kelib endi yotgan edim, eshik taqillab qoldi.
Chiqsam soch qoʻygan, ingichka moʻylovli bir yigit turibdi. Yelkasida bir metrli faner sumka.
— Xizmat, uka, ishlari bormidi?
— Atayin oʻzlarini yoʻqlab keldim. Suratingizni ishlashim kerak. Vistavkaga qoʻyiladi.
Undoq desam, bundoq dedi, bundoq desam, undoq dedi. Sira gapimga koʻnmaydi. Janjallashib raisning oldiga bordik. Rais koyib berdilar.
— Esing joyidami? Bu vistavkaga qoʻyiladigan suratlarning roʻyxatini oblastdan tasdiqlashgan. Qani, darrov boʻl.
Oʻzingiz bilasiz, raisimizning gapini ikki qilib boʻlmaydi. Ishga tushib ketdik. Rassomi tushmagur hali yosh, tajribasi pishmagan ekan. Rosa toʻqqiz kunda oʻzimga oʻxshatdi. Bu orada uyim xatga toʻlib ketdi. Pionerlar bilan uchrashuv, meditsina xodimlari bilan uchrashuv, mebel fabrikasi ilgʻor ishchilari bilan uchrashuv... Albatta rais bularga oʻzi bilib muomala qildi-yu, ammo, rayonimizdagi pojarniy komandasining keksa xodimi pensiyaga chiqayotgani sababli tabriklashni menga yuklab qoʻysa boʻladimi. Bordim. Bularning tantanasi gʻalati boʻlarkan. Yolgʻondakamiga oʻt ketdi qilib, birdan gupir-gupir yugurib qolishdi. Biri suv sepayapti, biri bolta bilan eski yashiklarni parchalab tashlayapti. Rosa odam yigʻildi. Men uchinchi boʻlib soʻzga chiqdim...
Oʻsha kuni shamollab qolgan ekanman. Toʻrt kun yotib oldim. Darmonim qurib ishga ketayotsam, rais qovoq-dimogʻini osiltirib samovarning soʻrisida oʻtiribdi. Indamay oʻtib ketish uyat. Odobdan emas. Qoʻrqa-pisa salomlashdim. U meni koʻrdi-yu, koʻzlari yashnab ketdi.
— E, bormisan! Juda uzoq yotib olding-ku. Bu yoqda shuncha ish, shuncha joydan taklif. Sen boʻlsang arzimagan kasalni bahona qilib yotibsan. Allaqayoqdan atoqli polvon kelayotgan emish, vokzalga chiqib kutib oluvchilar roʻyxatining boshida sen turibsan. Shu bugun kech soat yettida poezd keladi. Kechikmay yetib bor. Mashinani tayinlab qoʻyganman.
Bir nima dey desam, raisning fe’lidan qoʻrqaman. Chidamadim. Oxiri yorildim:
— Axir, rais buva, bu yoqda shuncha...
Aytdim-ku, rais ogʻiz ochirgani qoʻymaydi deb, urishib berdi.
— Uncha-muncha odam qadam bosolmaydigan joylarga borayapsan. Noz qilma. Yigit kishining boshiga baxt bir qoʻnadi. Qani tur, tayyorgarligingni koʻr! Fizkultura komitetidan telefon qilib quloq miyamni qoqib qoʻlimga berishdi. Uyaltirma-da, uka.
Xuddi soat yettida stantsiyaga chiqdim. Koptok tepadiganlarning jamikisi gul koʻtarib kelgan, poezdning vagonlariga yugurishadi. Bir mahal qarasam oltinchi vagonning eshigidan boʻyi salkam bir terak keladigan ekskavator nusxa bir odam tushib kelyapti. Tikilib qarasam, bir yili dom otdixga borganimda tarvuzni butun yutib oʻyin koʻrsatgan polvon. Rayonimizga tosh otib oʻynashni koʻrsatgani kelgan ekan. Toʻrt kishi, toʻrt kishi boʻlib yigirmata toshni sudrashib tushirib qoʻydik. Stantsiya bufetida jindek hozirlik koʻrib qoʻyishgan ekan, oʻtirishdik. Polvonni tabrikladik. Yaxshi kutib olganimizdan sevingan polvon oxirida soʻzga chiqib, olti kishilikni bir qilib kosaga quyib qadah koʻtardi. Hammamiz kayf qilib qolib, toshlar stantsiyada qolib ketaveribdi. Qolsa qolavermaydimi, uni koʻtaradigan mard qayoqda.
Mana, oktyabr oyi ham oxirlab qoldi. Mashina terimi tugay deb turibdi. Harna boʻlsa ozroq terib olay, deb dalaga chiqsam mashinam joyida turibdi. Bechorani biram chang bosibdiki, kimdir boʻr bilan yoniga: «Kolxozimizning sobiq voditeli falonchi mavsumda bir hafta dalaga chiqib, shu mashinada paxta tergan» deb yozib ketibdi. Juda alam qildi.

Bunaqa beodob gap yozgan odamni topib rosa ta’zirini berardimu, ishim tigʻizroq edi-da. Axir bugun, yosh drujinachilar bilan rayon markazidagi somsapazlikni tekshirishimiz, kaloriyasini aniqlashimiz kerak.
Mualifning boshqa asaralari
1 Alla (hikoya) [Said Ahmad] 2867
2 Azob (hikoya) [Said Ahmad] 1687
3 Azroil oʻtgan yoʻllarda (hikoya) [Said Ahmad] 1461
4 Азоб (ҳикоя) [Said Ahmad] 765
5 Азроил ўтган йўлларда (ҳикоя) [Said Ahmad] 752
6 Алла (ҳикоя) [Said Ahmad] 590
7 Bahor qizlari (hikoya) [Said Ahmad] 1094
8 Bahor suvlari (hikoya) [Said Ahmad] 841
9 Begona (hikoya) [Said Ahmad] 1608
10 Bir yuz yetmish soʻmlik xurrak (hikoya) [Said Ahmad] 819
11 Birinchi muhabbat (intermediya) [Said Ahmad] 2406
12 Borsa kelmas darvozasi (hikoya) [Said Ahmad] 1897
13 Bosh ogʻrigʻi (hikoya) [Said Ahmad] 892
14 Boʻston (hikoya) [Said Ahmad] 851
15 Buqalamun bilan uchrashuv (hikoya) [Said Ahmad] 1267
16 Баҳор сувлари (ҳикоя) [Said Ahmad] 644
17 Баҳор қизлари (ҳикоя) [Said Ahmad] 576
18 Бегона (ҳикоя) [Said Ahmad] 621
19 Бир юз етмиш сўмлик хуррак (ҳикоя) [Said Ahmad] 660
20 Биринчи муҳаббат (интермедия) [Said Ahmad] 744
21 Борса келмас дарвозаси (ҳикоя) [Said Ahmad] 613
22 Бош оғриғи (ҳикоя) [Said Ahmad] 621
23 Буқаламун билан учрашув (ҳикоя) [Said Ahmad] 569
24 Бўстон (ҳикоя) [Said Ahmad] 599
25 Dum (hikoya) [Said Ahmad] 836
26 Дум (ҳикоя) [Said Ahmad] 531
27 Farmonbibi qalʻasiga shturm. Bolshevikla... [Said Ahmad] 804
28 Фармонбиби қалъасига штурм. Болшевиклар ... [Said Ahmad] 683
29 Gap (hikoya) [Said Ahmad] 674
30 Gugurt (hikoya) [Said Ahmad] 1165
31 Gul haqida hikoyalar [Said Ahmad] 2519
32 Гап (ҳикоя) [Said Ahmad] 679
33 Гугурт (ҳикоя) [Said Ahmad] 684
34 Гул ҳақида ҳикоялар [Said Ahmad] 622
35 Iqbol chiroqlari (hikoya) [Said Ahmad] 814
36 Iqror (hikoya) [Said Ahmad] 2376
37 Иқбол чироқлари (ҳикоя) [Said Ahmad] 554
38 Иқрор (ҳикоя) [Said Ahmad] 545
39 Jajji hikoyalar [Said Ahmad] 1060
40 Жажжи ҳикоялар [Said Ahmad] 705
41 Kataysa (hikoya) [Said Ahmad] 774
42 Kechikkan sevgi... (hikoya) [Said Ahmad] 1631
43 Kelinlar qoʻzgʻoloni (komediya) [Said Ahmad] 8787
44 Kiprikda qolgan tong (qissa) [Said Ahmad] 3875
45 Koʻzlaringda oʻt bor edi (hikoya) [Said Ahmad] 768
46 Kuyov (komediya) [Said Ahmad] 1932
47 Катайса (ҳикоя) [Said Ahmad] 593
48 Келинлар қўзғолони (комедия) [Said Ahmad] 1233
49 Кечиккан севги... (ҳикоя) [Said Ahmad] 595
50 Киприкда қолган тонг (қисса) [Said Ahmad] 1009
51 Куёв (комедия) [Said Ahmad] 710
52 Кўзларингда ўт бор эди (ҳикоя) [Said Ahmad] 517
53 Laylak keldi (hikoya) [Said Ahmad] 910
54 Lochin (hikoya) [Said Ahmad] 1264
55 Лайлак келди (ҳикоя) [Said Ahmad] 619
56 Лочин (ҳикоя) [Said Ahmad] 589
57 Mehribon (hikoya) [Said Ahmad] 920
58 Menga yetib kelmagan xat (hikoya) [Said Ahmad] 1050
59 Meni kechiring (intermediya) [Said Ahmad] 1403
60 Mening doʻstim Babbayev! (hikoya) [Said Ahmad] 1048
61 Moʻtti (hikoya) [Said Ahmad] 784
62 Muhabbatning tugʻilishi (hikoya) [Said Ahmad] 979
63 Musicha (hikoya) [Said Ahmad] 2551
64 Менга етиб келмаган хат (ҳикоя) [Said Ahmad] 616
65 Мени кечиринг (интермедия) [Said Ahmad] 775
66 Менинг дўстим Баббаев! (ҳикоя) [Said Ahmad] 635
67 Меҳрибон (ҳикоя) [Said Ahmad] 509
68 Мусича (ҳикоя) [Said Ahmad] 622
69 Муҳаббатнинг туғилиши (ҳикоя) [Said Ahmad] 563
70 Мўтти (ҳикоя) [Said Ahmad] 511
71 Nomi yoʻq toʻy (hikoya) [Said Ahmad] 947
72 Номи йўқ тўй (ҳикоя) [Said Ahmad] 651
73 Odam va boʻron (hikoya) [Said Ahmad] 735
74 Oftob oyim (hikoya) [Said Ahmad] 5249
75 Onajonlar (hikoya) [Said Ahmad] 883
76 Oshqovoq, 2 (hikoya) [Said Ahmad] 1539
77 Ot bilan suhbat (hikoya) [Said Ahmad] 2663
78 Одам ва бўрон (ҳикоя) [Said Ahmad] 505
79 Онажонлар (ҳикоя) [Said Ahmad] 601
80 От билан суҳбат (ҳикоя) [Said Ahmad] 565
81 Офтоб ойим (ҳикоя) [Said Ahmad] 587
82 Ошқовоқ, 2 (ҳикоя) [Said Ahmad] 529
83 Paypoq (hikoya) [Said Ahmad] 1319
84 Poyqadam... (hikoya) [Said Ahmad] 889
85 Пайпоқ (ҳикоя) [Said Ahmad] 606
86 Пойқадам... (ҳикоя) [Said Ahmad] 584
87 Qorakoʻz majnun (hikoya) [Said Ahmad] 20236
88 Қоракўз мажнун (ҳикоя) [Said Ahmad] 765
89 Rahmat, azizlarim! (hikoya) [Said Ahmad] 1062
90 Раҳмат, азизларим! (ҳикоя) [Said Ahmad] 545
91 Sagʻana (hikoya) [Said Ahmad] 797
92 Sarob (hikoya) [Said Ahmad] 3855
93 Seni izlab (hikoya) [Said Ahmad] 1095
94 Sinovchi ichuvchi (intermediya) [Said Ahmad] 726
95 Sobiq oʻgʻri (hikoyalar toʻplami) [Said Ahmad] 1560
96 Sobiq oʻgʻri - Boʻlishi mumkin hikoya [Said Ahmad] 1087
97 Sud (hikoya) [Said Ahmad] 792
98 Sumbul (hikoya) [Said Ahmad] 708
99 Suvlar oqib ketdi (hikoya) [Said Ahmad] 788
100 Сароб (ҳикоя) [Said Ahmad] 642
101 Сағана (ҳикоя) [Said Ahmad] 521
102 Сени излаб (ҳикоя) [Said Ahmad] 557
103 Синовчи ичувчи (интермедия) [Said Ahmad] 635
104 Собиқ (ҳикоя) [Said Ahmad] 1110
105 Собиқ ўғри (ҳикоялар тўплами) [Said Ahmad] 631
106 Собиқ ўғри - Бўлиши мумкин ҳикоя [Said Ahmad] 556
107 Сувлар оқиб кетди (ҳикоя) [Said Ahmad] 567
108 Суд (ҳикоя) [Said Ahmad] 555
109 Сумбул (ҳикоя) [Said Ahmad] 499
110 Tabelchi (intermediya) [Said Ahmad] 654
111 Tamom, davomi yoʻq (hikoya) [Said Ahmad] 859
112 Taqdir, taqdir, muncha shafqatsizsan? (h... [Said Ahmad] 0
113 Ta’zim (hikoya) [Said Ahmad] 1782
114 Ta’zim (hikoyalar) [Said Ahmad] 2561
115 Togʻ afsonasi (hikoya) [Said Ahmad] 694
116 Toʻlqinlar (hikoya) [Said Ahmad] 722
117 Toʻyboshi (hikoya) [Said Ahmad] 658
118 Turnalar (hikoya) [Said Ahmad] 1317
119 Tut pishigʻi (hikoya) [Said Ahmad] 701
120 Tuynuk (hikoya) [Said Ahmad] 555
121 Табелчи (интермедия) [Said Ahmad] 515
122 Тамом, давоми йўқ (ҳикоя) [Said Ahmad] 580
123 Таъзим (ҳикоя) [Said Ahmad] 527
124 Таъзим (ҳикоялар) [Said Ahmad] 722
125 Тақдир, тақдир, мунча шафқатсизсан? (ҳикоя) [Said Ahmad] 0
126 Тоғ афсонаси (ҳикоя) [Said Ahmad] 521
127 Туйнук (ҳикоя) [Said Ahmad] 535
128 Турналар (ҳикоя) [Said Ahmad] 577
129 Тут пишиғи (ҳикоя) [Said Ahmad] 551
130 Тўйбоши (ҳикоя) [Said Ahmad] 495
131 Тўлқинлар (ҳикоя) [Said Ahmad] 536
132 Uchinchi minora (hikoya) [Said Ahmad] 1191
133 Учинчи минора (ҳикоя) [Said Ahmad] 530
134 Xazina (hikoya) [Said Ahmad] 2008
135 Xomtalash (hikoya) [Said Ahmad] 796
136 Xotin (hikoya) [Said Ahmad] 752
137 Xotinboz chumchuq (hikoya) [Said Ahmad] 1340
138 Xurrak (hikoya) [Said Ahmad] 677
139 Хазина (ҳикоя) [Said Ahmad] 688
140 Хомталаш (ҳикоя) [Said Ahmad] 621
141 Хотин (ҳикоя) [Said Ahmad] 542
142 Хотинбоз чумчуқ (ҳикоя) [Said Ahmad] 539
143 Хуррак (ҳикоя) [Said Ahmad] 592
144 Yoʻgʻon tepa (hikoya) [Said Ahmad] 683
145 Yoʻlda (hikoya) [Said Ahmad] 855
146 Йўлда (ҳикоя) [Said Ahmad] 510
147 Йўғон тепа (ҳикоя) [Said Ahmad] 547
148 Yalpiz hidi (hikoya) [Said Ahmad] 1574
149 Ялпиз ҳиди (ҳикоя) [Said Ahmad] 565
150 Yelim (hikoya) [Said Ahmad] 689
151 Yer uygʻondi (hikoya) [Said Ahmad] 661
152 Елим (ҳикоя) [Said Ahmad] 550
153 Ер уйғонди (ҳикоя) [Said Ahmad] 484
154 Yuk (hikoya) [Said Ahmad] 577
155 Юк (ҳикоя) [Said Ahmad] 549
156 Zumrad (hikoya) [Said Ahmad] 735
157 Зумрад (ҳикоя) [Said Ahmad] 542
158 Oʻn sakkiz yoshing (hikoya) [Said Ahmad] 1006
159 Oʻrik domla (hikoya) [Said Ahmad] 1152
160 Ўн саккиз ёшинг (ҳикоя) [Said Ahmad] 597
161 Ўрик домла (ҳикоя) [Said Ahmad] 490
162 Gʻildirak (qissa) [Said Ahmad] 1110
163 Ғилдирак (қисса) [Said Ahmad] 567
164 Sher (hikoya) [Said Ahmad] 1562
165 Шер (ҳикоя) [Said Ahmad] 570
166 Chevara (hikoya) [Said Ahmad] 667
167 Chiroqni oʻchir (hikoya) [Said Ahmad] 665
168 Chol kuyov bilan kampir kelin (hikoya) [Said Ahmad] 1109
169 Choʻl burguti (hikoya) [Said Ahmad] 2171
170 Choʻl oqshomlari (hikoya) [Said Ahmad] 764
171 Chuchvara (hikoya) [Said Ahmad] 796
172 Чевара (ҳикоя) [Said Ahmad] 510
173 Чироқни ўчир (ҳикоя) [Said Ahmad] 534
174 Чол куёв билан кампир келин (ҳикоя) [Said Ahmad] 701
175 Чучвара (ҳикоя) [Said Ahmad] 639
176 Чўл бургути (ҳикоя) [Said Ahmad] 577
177 Чўл оқшомлари (ҳикоя) [Said Ahmad] 629
Tavsiya qilamiz
Яндекс.Метрика