Sobiq (hikoya) [Said Ahmad]

Sobiq (hikoya) [Said Ahmad]
Sobiq (hikoya) [Said Ahmad]
Xoh ishoning, xoh ishonmang, birinchi kuniyoq toʻqqiz tonna paxta teribman. Avvaliga oʻzim ham hayron boʻlib qoldim. Tavba, shuncha paxtani oʻzim terdimmi, yo birov qoʻshib qoʻydimi? Ertasiga bir gʻayratga oʻn gʻayrat bilan paxta terish mana bunaqa boʻladi, deb ishga tushib ketdim. Toʻqqiz yarim boʻpti. Oʻsha kuni oblastdan, Toshkentdan muxbirlar bosib ketdi. Ovozimni lentaga yozib radiodan eshittirishdi. Televizorda ikki marta koʻrsatishdi. Hamma yoqni xat bosib ketdi. Bunaqa obroʻ kimning tushiga kiribdi deysiz. Ruhim tetik, bir gapirib oʻn kulaman. Yoʻtalsam ham labbay, deb turishibdi. Raisimiz u yoqqa borsam u yoqqa, bu yoqqa borsam bu yoqqa ergashadi. Bechora meni yeru koʻkka ishonmaydi. Ikki gapning birida:
— Oʻzingni tut, katta-kichikning oldida sharmanda qilma. Sen bizning mash’alimizsan. Ha, shundoq, soqolingni kunda olib tur. Dazmol bosilmagan shim kiyma, — deb nasihat qilib turadi.
Ikki kundan keyin gazetaning birinchi betida chakkamga paxta qistirib kulib turgan suratim chiqdi. Oʻsha kuni rais Berdali aka, yap-yangi «Volga»sini ishlab turgan joyimga yuboribdi. Tez yetib kelsin, deb tayinlabdi. Obbo, bir gap boʻlganga oʻxshaydi, deb ishni tashlab idoraga qarab ketdim. Borsam rais ikki oyogʻini bir etikka tiqib, kutib turgan ekan.
— Keldingmi uka, tez boʻl. Kengashga ketasan. Poezd bileting tayyor, uyingga borib kiyinib olgin-u, yoʻlga chiq.
Ketdim. Kengash ertasiga ochilar ekan, uch kun oblastda qolib ketdim. Kelgan kunimoq toʻppa-toʻgʻri dalaga chiqib, endi mashinaga yetay deb qolgan edim, yana oʻsha «Volga» kelib olib ketdi. Idora oldida, usti yopiq yuk mashinasi turibdi. Idoraga kirishim bilan yetti-sakkiz odam atrofimni oʻrab olsa boʻladimi. Kinochilar ekan. Paxta terishimni kinoga olamiz, deb atayin Toshkentdan kelishibdi. Raisning gapini qarang. Ummatalining mashinasida kinoga tushsin, oʻsha tomonda paxta yaxshi ochilgan, kinoda chiroyli chiqadi deb turib oldi. Ummatalining yeriga qarab ketdik. Kinochilar oʻlarcha ezma, shoshmagan odam boʻlishar ekan, ikki kun ovora qilishsa boʻladimi. Mana, chiqib qolsa koʻrarsizlar, qandoq qilib mashina haydashimdan tortib, peshonamdagi terni qanaqa qilib, qaysi qoʻl bilan sidirib olishimgacha apparatga olishdi.
Kinochilardan qutulib uyga holdan toyib keldim-u, kiyim-boshim bilan uxlab qopman. Ertalab raisning oʻzi uygʻotdi.
— Tez boʻl, kutib qolishdi!
— Tagʻin kinomi? Kecha tamom qilishgan edi-ku?
— Yoʻq, boshqa gap. Rayonda yangi qurilgan madaniyat uyining ochilish marosimi boʻladi. Ilgʻor mexanizatorlardan bir kishi tabrik nutqi soʻzlashi kerak. Sen gapirasan. Qani, ketdik.
Gapni ham, ammo-lekin, bopladim. Kunora nutq soʻzlab turgandan keyin usta boʻlib ketarkansan. Rosa chapak boʻldi. Ichkariga mehmonlar uchun joy qildirib qoʻyishgan ekan. Artistlar bilan birga oʻsha yoqqa kirdik. Rosa pivoxoʻrlik boʻldi.
Uyga kelib endi yotgan edim, eshik taqillab qoldi.
Chiqsam soch qoʻygan, ingichka moʻylovli bir yigit turibdi. Yelkasida bir metrli faner sumka.
— Xizmat, uka, ishlari bormidi?
— Atayin oʻzlarini yoʻqlab keldim. Suratingizni ishlashim kerak. Vistavkaga qoʻyiladi.
Undoq desam, bundoq dedi, bundoq desam, undoq dedi. Sira gapimga koʻnmaydi. Janjallashib raisning oldiga bordik. Rais koyib berdilar.
— Esing joyidami? Bu vistavkaga qoʻyiladigan suratlarning roʻyxatini oblastdan tasdiqlashgan. Qani, darrov boʻl.
Oʻzingiz bilasiz, raisimizning gapini ikki qilib boʻlmaydi. Ishga tushib ketdik. Rassomi tushmagur hali yosh, tajribasi pishmagan ekan. Rosa toʻqqiz kunda oʻzimga oʻxshatdi. Bu orada uyim xatga toʻlib ketdi. Pionerlar bilan uchrashuv, meditsina xodimlari bilan uchrashuv, mebel fabrikasi ilgʻor ishchilari bilan uchrashuv... Albatta rais bularga oʻzi bilib muomala qildi-yu, ammo, rayonimizdagi pojarniy komandasining keksa xodimi pensiyaga chiqayotgani sababli tabriklashni menga yuklab qoʻysa boʻladimi. Bordim. Bularning tantanasi gʻalati boʻlarkan. Yolgʻondakamiga oʻt ketdi qilib, birdan gupir-gupir yugurib qolishdi. Biri suv sepayapti, biri bolta bilan eski yashiklarni parchalab tashlayapti. Rosa odam yigʻildi. Men uchinchi boʻlib soʻzga chiqdim...
Oʻsha kuni shamollab qolgan ekanman. Toʻrt kun yotib oldim. Darmonim qurib ishga ketayotsam, rais qovoq-dimogʻini osiltirib samovarning soʻrisida oʻtiribdi. Indamay oʻtib ketish uyat. Odobdan emas. Qoʻrqa-pisa salomlashdim. U meni koʻrdi-yu, koʻzlari yashnab ketdi.
— E, bormisan! Juda uzoq yotib olding-ku. Bu yoqda shuncha ish, shuncha joydan taklif. Sen boʻlsang arzimagan kasalni bahona qilib yotibsan. Allaqayoqdan atoqli polvon kelayotgan emish, vokzalga chiqib kutib oluvchilar roʻyxatining boshida sen turibsan. Shu bugun kech soat yettida poezd keladi. Kechikmay yetib bor. Mashinani tayinlab qoʻyganman.
Bir nima dey desam, raisning fe’lidan qoʻrqaman. Chidamadim. Oxiri yorildim:
— Axir, rais buva, bu yoqda shuncha...
Aytdim-ku, rais ogʻiz ochirgani qoʻymaydi deb, urishib berdi.
— Uncha-muncha odam qadam bosolmaydigan joylarga borayapsan. Noz qilma. Yigit kishining boshiga baxt bir qoʻnadi. Qani tur, tayyorgarligingni koʻr! Fizkultura komitetidan telefon qilib quloq miyamni qoqib qoʻlimga berishdi. Uyaltirma-da, uka.
Xuddi soat yettida stantsiyaga chiqdim. Koptok tepadiganlarning jamikisi gul koʻtarib kelgan, poezdning vagonlariga yugurishadi. Bir mahal qarasam oltinchi vagonning eshigidan boʻyi salkam bir terak keladigan ekskavator nusxa bir odam tushib kelyapti. Tikilib qarasam, bir yili dom otdixga borganimda tarvuzni butun yutib oʻyin koʻrsatgan polvon. Rayonimizga tosh otib oʻynashni koʻrsatgani kelgan ekan. Toʻrt kishi, toʻrt kishi boʻlib yigirmata toshni sudrashib tushirib qoʻydik. Stantsiya bufetida jindek hozirlik koʻrib qoʻyishgan ekan, oʻtirishdik. Polvonni tabrikladik. Yaxshi kutib olganimizdan sevingan polvon oxirida soʻzga chiqib, olti kishilikni bir qilib kosaga quyib qadah koʻtardi. Hammamiz kayf qilib qolib, toshlar stantsiyada qolib ketaveribdi. Qolsa qolavermaydimi, uni koʻtaradigan mard qayoqda.
Mana, oktyabr oyi ham oxirlab qoldi. Mashina terimi tugay deb turibdi. Harna boʻlsa ozroq terib olay, deb dalaga chiqsam mashinam joyida turibdi. Bechorani biram chang bosibdiki, kimdir boʻr bilan yoniga: «Kolxozimizning sobiq voditeli falonchi mavsumda bir hafta dalaga chiqib, shu mashinada paxta tergan» deb yozib ketibdi. Juda alam qildi.

Bunaqa beodob gap yozgan odamni topib rosa ta’zirini berardimu, ishim tigʻizroq edi-da. Axir bugun, yosh drujinachilar bilan rayon markazidagi somsapazlikni tekshirishimiz, kaloriyasini aniqlashimiz kerak.
Mualifning boshqa asaralari
1 Alla (hikoya) [Said Ahmad] 2878
2 Azob (hikoya) [Said Ahmad] 1692
3 Azroil oʻtgan yoʻllarda (hikoya) [Said Ahmad] 1463
4 Азоб (ҳикоя) [Said Ahmad] 766
5 Азроил ўтган йўлларда (ҳикоя) [Said Ahmad] 755
6 Алла (ҳикоя) [Said Ahmad] 595
7 Bahor qizlari (hikoya) [Said Ahmad] 1099
8 Bahor suvlari (hikoya) [Said Ahmad] 843
9 Begona (hikoya) [Said Ahmad] 1612
10 Bir yuz yetmish soʻmlik xurrak (hikoya) [Said Ahmad] 821
11 Birinchi muhabbat (intermediya) [Said Ahmad] 2413
12 Borsa kelmas darvozasi (hikoya) [Said Ahmad] 1909
13 Bosh ogʻrigʻi (hikoya) [Said Ahmad] 895
14 Boʻston (hikoya) [Said Ahmad] 855
15 Buqalamun bilan uchrashuv (hikoya) [Said Ahmad] 1272
16 Баҳор сувлари (ҳикоя) [Said Ahmad] 649
17 Баҳор қизлари (ҳикоя) [Said Ahmad] 577
18 Бегона (ҳикоя) [Said Ahmad] 624
19 Бир юз етмиш сўмлик хуррак (ҳикоя) [Said Ahmad] 662
20 Биринчи муҳаббат (интермедия) [Said Ahmad] 747
21 Борса келмас дарвозаси (ҳикоя) [Said Ahmad] 614
22 Бош оғриғи (ҳикоя) [Said Ahmad] 622
23 Буқаламун билан учрашув (ҳикоя) [Said Ahmad] 569
24 Бўстон (ҳикоя) [Said Ahmad] 601
25 Dum (hikoya) [Said Ahmad] 838
26 Дум (ҳикоя) [Said Ahmad] 532
27 Farmonbibi qalʻasiga shturm. Bolshevikla... [Said Ahmad] 808
28 Фармонбиби қалъасига штурм. Болшевиклар ... [Said Ahmad] 685
29 Gap (hikoya) [Said Ahmad] 677
30 Gugurt (hikoya) [Said Ahmad] 1167
31 Gul haqida hikoyalar [Said Ahmad] 2526
32 Гап (ҳикоя) [Said Ahmad] 681
33 Гугурт (ҳикоя) [Said Ahmad] 687
34 Гул ҳақида ҳикоялар [Said Ahmad] 624
35 Iqbol chiroqlari (hikoya) [Said Ahmad] 816
36 Iqror (hikoya) [Said Ahmad] 2387
37 Иқбол чироқлари (ҳикоя) [Said Ahmad] 555
38 Иқрор (ҳикоя) [Said Ahmad] 546
39 Jajji hikoyalar [Said Ahmad] 1062
40 Жажжи ҳикоялар [Said Ahmad] 710
41 Kataysa (hikoya) [Said Ahmad] 776
42 Kechikkan sevgi... (hikoya) [Said Ahmad] 1633
43 Kelinlar qoʻzgʻoloni (komediya) [Said Ahmad] 8793
44 Kiprikda qolgan tong (qissa) [Said Ahmad] 3876
45 Koʻzlaringda oʻt bor edi (hikoya) [Said Ahmad] 771
46 Kuyov (komediya) [Said Ahmad] 1934
47 Катайса (ҳикоя) [Said Ahmad] 596
48 Келинлар қўзғолони (комедия) [Said Ahmad] 1235
49 Кечиккан севги... (ҳикоя) [Said Ahmad] 596
50 Киприкда қолган тонг (қисса) [Said Ahmad] 1012
51 Куёв (комедия) [Said Ahmad] 714
52 Кўзларингда ўт бор эди (ҳикоя) [Said Ahmad] 519
53 Laylak keldi (hikoya) [Said Ahmad] 914
54 Lochin (hikoya) [Said Ahmad] 1267
55 Лайлак келди (ҳикоя) [Said Ahmad] 619
56 Лочин (ҳикоя) [Said Ahmad] 591
57 Mehribon (hikoya) [Said Ahmad] 923
58 Menga yetib kelmagan xat (hikoya) [Said Ahmad] 1055
59 Meni kechiring (intermediya) [Said Ahmad] 1405
60 Mening doʻstim Babbayev! (hikoya) [Said Ahmad] 1052
61 Moʻtti (hikoya) [Said Ahmad] 788
62 Muhabbatning tugʻilishi (hikoya) [Said Ahmad] 981
63 Musicha (hikoya) [Said Ahmad] 2553
64 Менга етиб келмаган хат (ҳикоя) [Said Ahmad] 619
65 Мени кечиринг (интермедия) [Said Ahmad] 776
66 Менинг дўстим Баббаев! (ҳикоя) [Said Ahmad] 637
67 Меҳрибон (ҳикоя) [Said Ahmad] 510
68 Мусича (ҳикоя) [Said Ahmad] 625
69 Муҳаббатнинг туғилиши (ҳикоя) [Said Ahmad] 566
70 Мўтти (ҳикоя) [Said Ahmad] 512
71 Nomi yoʻq toʻy (hikoya) [Said Ahmad] 951
72 Номи йўқ тўй (ҳикоя) [Said Ahmad] 651
73 Odam va boʻron (hikoya) [Said Ahmad] 740
74 Oftob oyim (hikoya) [Said Ahmad] 5260
75 Onajonlar (hikoya) [Said Ahmad] 888
76 Oshqovoq, 2 (hikoya) [Said Ahmad] 1541
77 Ot bilan suhbat (hikoya) [Said Ahmad] 2670
78 Одам ва бўрон (ҳикоя) [Said Ahmad] 505
79 Онажонлар (ҳикоя) [Said Ahmad] 603
80 От билан суҳбат (ҳикоя) [Said Ahmad] 566
81 Офтоб ойим (ҳикоя) [Said Ahmad] 588
82 Ошқовоқ, 2 (ҳикоя) [Said Ahmad] 531
83 Paypoq (hikoya) [Said Ahmad] 1324
84 Poyqadam... (hikoya) [Said Ahmad] 890
85 Пайпоқ (ҳикоя) [Said Ahmad] 606
86 Пойқадам... (ҳикоя) [Said Ahmad] 585
87 Qorakoʻz majnun (hikoya) [Said Ahmad] 20422
88 Қоракўз мажнун (ҳикоя) [Said Ahmad] 768
89 Rahmat, azizlarim! (hikoya) [Said Ahmad] 1067
90 Раҳмат, азизларим! (ҳикоя) [Said Ahmad] 548
91 Sagʻana (hikoya) [Said Ahmad] 800
92 Sarob (hikoya) [Said Ahmad] 3863
93 Seni izlab (hikoya) [Said Ahmad] 1098
94 Sinovchi ichuvchi (intermediya) [Said Ahmad] 729
95 Sobiq oʻgʻri (hikoyalar toʻplami) [Said Ahmad] 1576
96 Sobiq oʻgʻri - Boʻlishi mumkin hikoya [Said Ahmad] 1091
97 Sud (hikoya) [Said Ahmad] 803
98 Sumbul (hikoya) [Said Ahmad] 709
99 Suvlar oqib ketdi (hikoya) [Said Ahmad] 789
100 Сароб (ҳикоя) [Said Ahmad] 646
101 Сағана (ҳикоя) [Said Ahmad] 522
102 Сени излаб (ҳикоя) [Said Ahmad] 557
103 Синовчи ичувчи (интермедия) [Said Ahmad] 637
104 Собиқ (ҳикоя) [Said Ahmad] 1121
105 Собиқ ўғри (ҳикоялар тўплами) [Said Ahmad] 633
106 Собиқ ўғри - Бўлиши мумкин ҳикоя [Said Ahmad] 557
107 Сувлар оқиб кетди (ҳикоя) [Said Ahmad] 569
108 Суд (ҳикоя) [Said Ahmad] 556
109 Сумбул (ҳикоя) [Said Ahmad] 500
110 Tabelchi (intermediya) [Said Ahmad] 655
111 Tamom, davomi yoʻq (hikoya) [Said Ahmad] 870
112 Taqdir, taqdir, muncha shafqatsizsan? (h... [Said Ahmad] 0
113 Ta’zim (hikoya) [Said Ahmad] 1812
114 Ta’zim (hikoyalar) [Said Ahmad] 2562
115 Togʻ afsonasi (hikoya) [Said Ahmad] 700
116 Toʻlqinlar (hikoya) [Said Ahmad] 725
117 Toʻyboshi (hikoya) [Said Ahmad] 665
118 Turnalar (hikoya) [Said Ahmad] 1319
119 Tut pishigʻi (hikoya) [Said Ahmad] 706
120 Tuynuk (hikoya) [Said Ahmad] 557
121 Табелчи (интермедия) [Said Ahmad] 516
122 Тамом, давоми йўқ (ҳикоя) [Said Ahmad] 582
123 Таъзим (ҳикоя) [Said Ahmad] 527
124 Таъзим (ҳикоялар) [Said Ahmad] 724
125 Тақдир, тақдир, мунча шафқатсизсан? (ҳикоя) [Said Ahmad] 0
126 Тоғ афсонаси (ҳикоя) [Said Ahmad] 522
127 Туйнук (ҳикоя) [Said Ahmad] 539
128 Турналар (ҳикоя) [Said Ahmad] 579
129 Тут пишиғи (ҳикоя) [Said Ahmad] 552
130 Тўйбоши (ҳикоя) [Said Ahmad] 498
131 Тўлқинлар (ҳикоя) [Said Ahmad] 538
132 Uchinchi minora (hikoya) [Said Ahmad] 1195
133 Учинчи минора (ҳикоя) [Said Ahmad] 531
134 Xazina (hikoya) [Said Ahmad] 2019
135 Xomtalash (hikoya) [Said Ahmad] 798
136 Xotin (hikoya) [Said Ahmad] 765
137 Xotinboz chumchuq (hikoya) [Said Ahmad] 1346
138 Xurrak (hikoya) [Said Ahmad] 679
139 Хазина (ҳикоя) [Said Ahmad] 692
140 Хомталаш (ҳикоя) [Said Ahmad] 623
141 Хотин (ҳикоя) [Said Ahmad] 543
142 Хотинбоз чумчуқ (ҳикоя) [Said Ahmad] 540
143 Хуррак (ҳикоя) [Said Ahmad] 594
144 Yoʻgʻon tepa (hikoya) [Said Ahmad] 686
145 Yoʻlda (hikoya) [Said Ahmad] 858
146 Йўлда (ҳикоя) [Said Ahmad] 511
147 Йўғон тепа (ҳикоя) [Said Ahmad] 548
148 Yalpiz hidi (hikoya) [Said Ahmad] 1580
149 Ялпиз ҳиди (ҳикоя) [Said Ahmad] 566
150 Yelim (hikoya) [Said Ahmad] 690
151 Yer uygʻondi (hikoya) [Said Ahmad] 662
152 Елим (ҳикоя) [Said Ahmad] 551
153 Ер уйғонди (ҳикоя) [Said Ahmad] 486
154 Yuk (hikoya) [Said Ahmad] 577
155 Юк (ҳикоя) [Said Ahmad] 552
156 Zumrad (hikoya) [Said Ahmad] 737
157 Зумрад (ҳикоя) [Said Ahmad] 544
158 Oʻn sakkiz yoshing (hikoya) [Said Ahmad] 1011
159 Oʻrik domla (hikoya) [Said Ahmad] 1153
160 Ўн саккиз ёшинг (ҳикоя) [Said Ahmad] 598
161 Ўрик домла (ҳикоя) [Said Ahmad] 492
162 Gʻildirak (qissa) [Said Ahmad] 1116
163 Ғилдирак (қисса) [Said Ahmad] 569
164 Sher (hikoya) [Said Ahmad] 1572
165 Шер (ҳикоя) [Said Ahmad] 572
166 Chevara (hikoya) [Said Ahmad] 668
167 Chiroqni oʻchir (hikoya) [Said Ahmad] 667
168 Chol kuyov bilan kampir kelin (hikoya) [Said Ahmad] 1112
169 Choʻl burguti (hikoya) [Said Ahmad] 2181
170 Choʻl oqshomlari (hikoya) [Said Ahmad] 767
171 Chuchvara (hikoya) [Said Ahmad] 798
172 Чевара (ҳикоя) [Said Ahmad] 511
173 Чироқни ўчир (ҳикоя) [Said Ahmad] 536
174 Чол куёв билан кампир келин (ҳикоя) [Said Ahmad] 703
175 Чучвара (ҳикоя) [Said Ahmad] 639
176 Чўл бургути (ҳикоя) [Said Ahmad] 581
177 Чўл оқшомлари (ҳикоя) [Said Ahmad] 631
Tavsiya qilamiz
Яндекс.Метрика