Halokatdan asrovchilar (hajviya) [Anvar Obidjon]

Halokatdan asrovchilar (hajviya) [Anvar Obidjon]
Halokatdan asrovchilar (hajviya) [Anvar Obidjon]
Bir majlis hujjatidan
Toʻqqiz aymoq maqbarasi oʻt ola boshlagani munosabati bilan tunda atrof-muhit va yodgorliklarni muhofaza etish boʻyicha tuzilgan Supershtabning shoshilinch yigʻilishi chiqarildi.
Yigʻilishni Supershtab raisi Moʻmin Itoatovich ochib, moʻ‘tabar idoraning mas’ul xodimi sifatida xalq xoʻjaligining barcha sohalarida katta yuksalishlarga erishilayotgani, jumladan shu yilning oʻtgan kvartalida majburiyatini bajarmagan bironta tarmoq qolmagani haqida bafurja toʻxtalib oʻtdi. Soʻng ayrim shaxslarning loqaydligi natijasida ba’zan xatolar ham uchrab turishidan afsuslanib, bunga misol tariqasida koʻhna Toʻqqiz aymoq maqbarasida yongʻin chiqqani, ayni daqiqalarda alanga tobora avjlanib borayotganini ilova qildi.
Tarix fanlari nomzodi oʻrtoq Oʻsarxoʻjaev oʻz soʻzida Toʻqqiz aymoq maqbarasi jahondagi eng qadimiy yodgorliklardan ekanini bildirib, uni Misr, Rum va Dorussalomdagi afsonaviy inshootlarga taqqosladi. Uning aytishicha, eramizdan ancha avval tiklangan bu maqbara Turondagi bir qancha vayrongarchilik urushlarida el-yurt mehri tufayli omon qolgan. Iskandar Zulqarnaynning (yosh olim oʻz nutqi davomida Iskandarni qandaydir Aleksandr bilan bot-bot adashtirib turdi) bosqinchilik yurishlari chogʻida xalq daryodan kanal qazib kelib, pastqam joyga qurilgan maqbarani suvga bostirib yuborgan. Mazkur usul keyinchalik arablar istilosi davrida ham qoʻl keldi.
Oradan koʻp yillar oʻtib, ikki marta suvdan quruq chiqqan Toʻqqiz aymoq boshida yangi xavf paydo boʻldi– endi yovuz Chingizxon talonchilari yopirilib kela boshladi. Dushman kent jangchilarini holdan toydirish maqsadida daryoni boʻgʻib qoʻygani sababli, vaziyat qaltisligiga qaramay boʻlak chora oʻylab topilib, maqbara hashar yoʻli bilan tashib keltirilgan qumga koʻmib tashlandi.
– Bu bilan shuni aytmoqchimanki, – dedi notiq soʻzining oxirida, – sara granitdan qurilgan mustahkam maqbara suvda ivib ketmagani, qum ostida uqalanib tushmagani kabi oʻtda ham kuyib kul boʻlmaydi. Binobarin, vahima koʻtarishimiz uchun hech qanday asos yoʻq.
Shundan keyin akdemik Burunovskiy soʻz oldi. Oʻrtoq Burunovskiy yosh olimning oxirgi gaplarini toʻliq qoʻllab-quvvatlab, bu boradagi shaxsiy fikrini rad etib boʻlmaydigan dalillar bilan isbotlab berdi.
– Har qanday tosh oʻzining fizik xususiyatiga koʻra oʻtga beqiyos darajada bardoshlidir, – deb uqtirdi oʻrtoq Burunovskiy, – zero bu turkumdagi jismlar tarkibida yonuvchi moddaning oʻzi yoʻq. Ayniqsa granit oʻta chidamli boʻlib, hatto poʻlat quyuv qozonida ham erimaydi.
Taniqli professor Mansabaliev, arxeologiya sohasidagi yirik mutaxassis Egilman, mashhur arxitektor Xoʻpboʻlarov, «Haromharishstroy» trestining quruvchi injeneri Pultoparov, shahar ijroiya komiteti raisining oʻrinbosari Sansalorov oʻrtoqlar oʻz navbatida akademik Burunovskiyning ilmiy asosdagi mulohazalariga qoʻshilib, ortiqcha bezovtalanishga hojat yoʻq degan xulosaga keldilar. Chunonchi, tarixda toshdan qurilgan turli qasr, ibodatxona va madrasalarda yongʻin sodir boʻlish hollari kuzatilgan, solnomachilar bu ob’ektlar aytarli zarar koʻrmaganini yozib qoldirishgan.
Fizika fanlari doktori oʻrtoq Otboshev akademik Burunovskiyga hamfikr boʻlish bilan birga, qizib turgan toshning suv sepilishidan parchalanib ketishi mumkinligini, shu bois yongʻinni oʻchirishda ishqorli koʻpikdan foydalanish maqsadga muvofiqligini alohida ta’kidladi.
Yigʻilishda yosh jurnalist Birkesarov soʻz soʻradi. U oʻz nutqida bir qadar pessimistlikka berilib, maqbaraning markaziy gumbazi ichidagi betakror naqshlar kuchli harorat ta’sirida chatnab tushib, zarhal bitiklarning butunlay erib ketishi xavfi borligidan tashvishlanib gapirdi.
– Mabodo, bular nobud boʻlsa, yana asl holiga keltirishimiz amri mahol, – dedi u. – Vaholanki, Shermat qoʻrboshi bilan «qizillar» oʻrtasida boʻlgan jangda qattiq shikastlangan kungirador soʻppini hanuz qayta tiklay olmayapmiz.
– Bularni gapirishdan endi foyda yoʻq, – dedi oʻt oʻchiruvchilar rahbari oʻrtoq Narvonov. – Naqshlar taqdirini maqbarada turistlarga xizmat koʻrsatuvchi yogʻoch doʻkonchalar rastasi qurilmasdan ilgari oʻylash kerak edi. Hali bunisiyam holva, maqbara ostidagi yertoʻlaga qoʻshni avtokorxonaning yonilgʻi ombori joylashtirilgani boshimizni koʻproq qotiryapti.
Oʻrtoq Narvonov soʻzining yakunida oʻt oʻchiruvchilar ish boshlashi uchun Supershtab a’zolari tezroq biron qarorga kelishlari lozimligini eslatib, ulardan aniq koʻrsatma talab qildi.
Shundan soʻng muzokara qizib ketdi. Ertalabga yaqin kutilmaganda bahsni toʻxtatishga toʻgʻri keldi – alanga yertoʻladagi yonilgʻilarga yetib borib, Toʻqqiz aymoqning kuli koʻkka sovurilgani haqida telefonogramma olindi.
Bir necha minut davom etgan nonushtali tanaffusdan keyin Supershtabning e’tiborli a’zolari yana dumaloq stol atrofiga toʻplanishdi. Ular kun tartibidagi ikkinchi masala – qurib-qaqshab borayotgan Orol dengizini asrab qolish muammosini muhokama etishga kirishdilar...

1987
Mualifning boshqa asaralari
1 Aspan attorning arizalari (hajviya) [Anvar Obidjon] 833
2 Ayollar va xayollar (hajviya) [Anvar Obidjon] 793
3 Аспан атторнинг аризалари (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 637
4 Аёллар ва хаёллар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 856
5 Babangida (hajviya) [Anvar Obidjon] 659
6 Baqalarning niyati buzuq (hajviya) [Anvar Obidjon] 820
7 Bayram intyervyusi (hajviya) [Anvar Obidjon] 630
8 Berkinib olgan sirgʻacha (hikoya) [Anvar Obidjon] 937
9 Bezgakshamol-2 (hajviy hangomalar) [Anvar Obidjon] 1485
10 Boymamat Beshinchi (hikoya) [Anvar Obidjon] 719
11 Buguncha bayram... (hajviya) [Anvar Obidjon] 655
12 Buzoq guvohlikka chaqirilsin! (hajviya) [Anvar Obidjon] 650
13 Бабангида (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 611
14 Байрам интервюси (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 749
15 Бақаларнинг нияти бузуқ (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 777
16 Безгакшамол-2 (ҳажвий ҳангомалар) [Anvar Obidjon] 785
17 Беркиниб олган сирғача (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 646
18 Боймамат Бешинчи (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 635
19 Бугунча байрам... (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 643
20 Бузоқ гувоҳликка чақирилсин! (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 602
21 Dardingni stadionda ayt (hajviya) [Anvar Obidjon] 897
22 Davolanish (hajviya) [Anvar Obidjon] 606
23 Даволаниш (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 598
24 Дардингни стадионда айт (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 581
25 Eh, la’nati ombor… [Anvar Obidjon] 962
26 Eh, shoʻrlik erkaklar! (hajviya) [Anvar Obidjon] 792
27 Eng iste’dodli oʻlik (hajviya) [Anvar Obidjon] 688
28 Энг истеъдодли ўлик (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 527
29 Эҳ, лаънати омбор… [Anvar Obidjon] 870
30 Эҳ, шўрлик эркаклар! (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 613
31 Gulixonning gulzorchasi (hikoya) [Anvar Obidjon] 650
32 Гулихоннинг гулзорчаси (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 545
33 Hakka xolaning igʻvolari (hikoya) [Anvar Obidjon] 689
34 Hemma Malina (hajviya) [Anvar Obidjon] 607
35 Ҳакка холанинг иғволари (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 846
36 Ҳалокатдан асровчилар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 558
37 Ҳемма Малина (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 619
38 Impoʻrtbop yigit (hajviya) [Anvar Obidjon] 728
39 Импўртбоп йигит (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 565
40 Jaqqi (hikoya) [Anvar Obidjon] 1086
41 Жаққи (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 714
42 Kambagʻalbop Gulmatiy (hajviya) [Anvar Obidjon] 1117
43 Kasofati temirtak (hajviya) [Anvar Obidjon] 560
44 Keksa yamoqchi (hikoya) [Anvar Obidjon] 659
45 Kemaga tushganning joni bir (hajviya) [Anvar Obidjon] 763
46 Kezargon Boychechak (qissa) [Anvar Obidjon] 913
47 Камбағалбоп Гулматий (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 545
48 Кезаргон Бойчечак (қисса) [Anvar Obidjon] 583
49 Кекса ямоқчи (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 612
50 Кемага тушганнинг жони бир (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 809
51 Madaniy zoʻravonlik (hajviya) [Anvar Obidjon] 931
52 Maqolasiz sarlavha (hajviya) [Anvar Obidjon] 778
53 Maqtanchoq (hikoya) [Anvar Obidjon] 1181
54 Marayim gʻijjak (hajviya) [Anvar Obidjon] 729
55 Menga til oʻrgatmoqchi boʻlishgani (h... [Anvar Obidjon] 887
56 Meshpolvonning janglari [Anvar Obidjon] 4957
57 Ming soʻmlik poʻstak (hajviya) [Anvar Obidjon] 723
58 Mirzaqand naynovning hasratlari (hajviya) [Anvar Obidjon] 613
59 Mishmishali (hajviya) [Anvar Obidjon] 637
60 Маданий зўравонлик (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 548
61 Марайим ғижжак (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 538
62 Мақоласиз сарлавҳа (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 567
63 Мақтанчоқ (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 681
64 Менга тил ўргатмоқчи бўлишгани (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 553
65 Мешполвоннинг жанглари [Anvar Obidjon] 816
66 Минг сўмлик пўстак (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 556
67 Мирзақанд найновнинг ҳасратлари (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 519
68 Мишмишали (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 550
69 Nishon buqoq va ritmik gimnastika (ha... [Anvar Obidjon] 790
70 Nokdaun (hajviya) [Anvar Obidjon] 553
71 Нишон буқоқ ва ритмик гимнастика (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 651
72 Нокдаун (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 575
73 O...o...jon (hikoya) [Anvar Obidjon] 579
74 Odobli boʻlish osonmi? (hikoya) [Anvar Obidjon] 0
75 Ola-bula sharf (hajviya) [Anvar Obidjon] 570
76 Olovjon (hikoya) [Anvar Obidjon] 520
77 Oltiariq hangomalaridan [Anvar Obidjon] 2136
78 Oltin vasvasasi (hajviya) [Anvar Obidjon] 815
79 Oltin yurakli avtobola (qissa va hiko... [Anvar Obidjon] 6213
80 Ortigʻalining oʻzginasi (hajviya) [Anvar Obidjon] 654
81 Oshqovoqsiz satira (hajviya) [Anvar Obidjon] 699
82 Oxirgi sedanatut qissasi (hajviya) [Anvar Obidjon] 640
83 О...о...жон (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 574
84 Одобли бўлиш осонми? (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 0
85 Ола-була шарф (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 581
86 Олий табақали меҳмонлар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 562
87 Оловжон (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 545
88 Олтиариқ ҳангомаларидан [Anvar Obidjon] 603
89 Олтин васвасаси (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 582
90 Олтин юракли автобола (қисса ва ҳикоялар) [Anvar Obidjon] 929
91 Ортиғалининг ўзгинаси (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 554
92 Охирги седанатут қиссаси (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 503
93 Ошқовоқсиз сатира (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 556
94 Pidboʻl (hajviya) [Anvar Obidjon] 602
95 Poygakdagilar (hajviya) [Anvar Obidjon] 594
96 Poʻpisaning ogʻirligi qancha? (hajviya) [Anvar Obidjon] 0
97 Пидбўл (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 628
98 Пойгакдагилар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 563
99 Пўписанинг оғирлиги қанча? (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 0
100 Qadrdon yigʻilar (hikoya) [Anvar Obidjon] 725
101 Qiygʻirakning shamoli (hajviya) [Anvar Obidjon] 637
102 Qora bodring (hajviya) [Anvar Obidjon] 607
103 Qorinbotir (doston) [Anvar Obidjon] 1212
104 Qoʻgʻirchoqlar (hikoya) [Anvar Obidjon] 962
105 Qoʻlaqabli bogʻkursi (hajviya) [Anvar Obidjon] 735
106 Quvish (hajviya) [Anvar Obidjon] 596
107 Қадрдон йиғилар (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 546
108 Қийғиракнинг шамоли (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 677
109 Қора бодринг (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 560
110 Қоринботир (достон) [Anvar Obidjon] 567
111 Қувиш (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 619
112 Қўлақабли боғкурси (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 503
113 Қўғирчоқлар (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 585
114 Restoranda tanishganlar (hajviya) [Anvar Obidjon] 715
115 Ресторанда танишганлар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 587
116 Serkaxonim (hajviya) [Anvar Obidjon] 612
117 Sotti satang hayotidan (hajviya) [Anvar Obidjon] 623
118 Sovigan koʻngil (hajviya) [Anvar Obidjon] 796
119 Soʻlim xiyobonda (hajviya) [Anvar Obidjon] 667
120 Sudxoʻrning ziyofati (hajviya) [Anvar Obidjon] 665
121 Серкахоним (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 607
122 Совиган кўнгил (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 582
123 Сотти сатанг ҳаётидан (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 623
124 Судхўрнинг зиёфати (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 506
125 Сўлим хиёбонда (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 550
126 Talablarga binoan (hajviya) [Anvar Obidjon] 617
127 Tip-tiniq vujud (hikoya) [Anvar Obidjon] 559
128 Tomoqqa taqaladigan gap (hajviya) [Anvar Obidjon] 679
129 Toʻgʻon Takayevning qoshiqbozi (hajviya) [Anvar Obidjon] 674
130 Toʻnni teskari kiyish (hajviya) [Anvar Obidjon] 927
131 Toʻporicha gap-gashtaklar (hajviya) [Anvar Obidjon] 702
132 Tushuntirish xati (hajviya) [Anvar Obidjon] 1217
133 Tutunfurush (hajviya) [Anvar Obidjon] 710
134 Талабларга биноан (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 538
135 Тип-тиниқ вужуд (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 586
136 Томоққа тақаладиган гап (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 514
137 Тутунфуруш (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 518
138 Тушунтириш хати (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 992
139 Тўнни тескари кийиш (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 557
140 Тўпорича гап-гаштаклар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 552
141 Тўғон Такаевнинг қошиқбози (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 552
142 Uch ogʻa-ini (hikoya) [Anvar Obidjon] 823
143 Uyquda nimalar boʻlmaydi! (hikoya) [Anvar Obidjon] 905
144 Уйқуда нималар бўлмайди! (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 518
145 Уста Гулматнинг жумбоғи (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 533
146 Уч оға-ини (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 626
147 Val… valay… (hajviya) [Anvar Obidjon] 829
148 Вал… валай… (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 803
149 XX asr talonchiligi (hajviya) [Anvar Obidjon] 636
150 XX аср талончилиги (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 553
151 Xizmatchilik-da, xizmatchilik (hajviya) [Anvar Obidjon] 619
152 Xorij radiosi va... kalish (hajviya) [Anvar Obidjon] 682
153 Xususiy koʻprikcha (hajviya) [Anvar Obidjon] 607
154 Хизматчилик-да, хизматчилик (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 565
155 Хориж радиоси ва... калиш (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 568
156 Хусусий кўприкча (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 582
157 Yerliklar (hajviya) [Anvar Obidjon] 639
158 Ерликлар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 599
159 Ziyodbotirdan boshqasi topiladi (hajviya) [Anvar Obidjon] 641
160 Ziyolicha olishuv (hajviya) [Anvar Obidjon] 660
161 Зиёдботирдан бошқаси топилади (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 510
162 Зиёлича олишув (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 541
163 Oʻshaning erimikan? (hajviya) [Anvar Obidjon] 0
164 Ўшанинг эримикан? (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 0
165 Gʻilay sichqon (hajviya) [Anvar Obidjon] 749
166 Ғилай сичқон (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 535
167 Shiliqabiliq (hajviya) [Anvar Obidjon] 583
168 Shomurod hasibfurushning futbolga bor... [Anvar Obidjon] 531
169 Shubha (hajviya) [Anvar Obidjon] 608
170 Shumqadam (hajviya) [Anvar Obidjon] 587
171 Шилиқабилиқ (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 574
172 Шомурод ҳасибфурушнинг футболга борга... [Anvar Obidjon] 521
173 Шубҳа (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 587
174 Шумқадам (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 508
175 Chakalakzor afsonasi (hajviya) [Anvar Obidjon] 718
176 Чакалакзор афсонаси (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 794
Tavsiya qilamiz
Яндекс.Метрика