Maqolasiz sarlavha (hajviya) [Anvar Obidjon]

Maqolasiz sarlavha (hajviya) [Anvar Obidjon]
Maqolasiz sarlavha (hajviya) [Anvar Obidjon]
Oʻquvchiman, lekin amalim bor – maktabimizdagi «Qalampir» devoriy gazetasining muharririman. Ushbu satirik gazetadagi sergʻalva faoliyatim davomida goh imzosiz, goh sarlavhasiz maqolalarni koʻp uchratganman. Ba’zilar shoshqaloqliklari bois sarlavha qoʻyishni shunchaki esdan chiqarishadi, ba’zilar achitqiroq sarlavha topolmay, bu yumushni mening zimmamga yuklab qoʻyaqolishadi. Balki katta gazetalardagi muharrirlar ham sarlavhasiz maqolalarga onda-sonda boʻlsayam, duch kelishgandir. Ammo, ishonchim komilki, maqolasiz sarlavhani koʻrish mendan boshqa hech kimga nasib etmagan.
Oʻtgan hafta tahririyat a’zolari maslahatni bir joyga qoʻyib, maktabimizda ozodalik boʻyicha reyd tashkil etdik. Sinflar va fan kabinetlaridagi ahvol bilan birma-bir tanishib chiqdik. Dalillar jamlab boʻlingach, maqolani yozish menga topshirildi. Foto-toʻgarakchilarning boʻsh xonasiga kirib, stolga oʻtirishim bilanoq, sarlavha ham lop etib kallaga kela qoldi. Oldimdagi qogʻozning tepa qismiga yirik-yirik rangdor harflarda «Kirlik – surlik!» deb yozib qoʻydim.
Shundan soʻng shaxsan oʻzim koʻrgan va tahririyat a’zolari toʻplagan dalillarni miyamda hijjalab oldim-da, ogʻzimda qalampirning ta’mini his qilganimcha aftimni tirishtirib, maqola bitishga kirishdim. Ikkinchi betga oʻtganimda, navbat 7-«V»ga keldi-yu, birdan jazavam tutdi: «Ayniqsa, 7-«V»ning ahvoli xarob! Anavini koʻrib qoʻyingki, hatto navbatchi tayinlanmabdi. Navbatchi kim deb soʻrasak, Ali Valini, Vali Solini, Soli Ahmadni, Ahmad Rahmatni, Rahmat Nigorni, Nigor devorni koʻrsatdi. Shu tufayli, kimdir xattaxtaga chizib ketgan choʻchqaning suratini matematika oʻqituvchisi Hisobiddinov shaxsan oʻzlari oʻchirishga majbur boʻldilar. Agar zoologiya darsi boʻlsa, balki bu rasmni xattaxtada qoldirish ham mumkin edi. Biroq, choʻchqaning matematikaga hech qanday aloqasi yoʻqligini biz a’lochi oʻquvchilar yaxshi bilamiz.
Mana endi 8-«V»dagi ahvolga kelsak, derazadagi tuvaklarga suv quyilmagan, gullar changga botib yotibdi...»
Boshqa sinflarni ham ayamay poʻstagini qoqdim. Maqolani tugatishim bilan ogʻzimdagi taxir ta’m ham oʻz-oʻzidan yoʻqoldi-qoldi. Yengil nafas olib, stolni chirmanda qilib cherta boshlagan kezimda, xonaga oʻzbek tili oʻqituvchimiz Salayxon aka kirib keldi. Koʻksimga qoʻl bosib, irgʻib oʻrnimdan turdim:
– Assalomu alaykum!
– Oʻtiraver, oʻtiraver, – deb jilmaydi Salayxon aka.– Ha, barakalla...
Salayxon aka yonimda piypalanib, stoldagi qogʻozga zimdan qiyalab boqdi. Men xuddi beixtiyor qilgandek, maqolaning ustiga qoʻlimni qoʻyib olganimdan soʻng, yonimdagi stulga oʻtirayotib: «Hm... bu nima?» – deb savol tashladi.
– Reyd oʻtkazuvdik, – dedim men. – Yuqori sinflardagi tozalikni tekshirdik.
Salayxon aka «xoʻ-oʻ-sh» deya yana bir oz paysalanib turgach, 8-«B» haqida surishtirdi. Bilaman, u aynan mana shu sinfning rahbari. Shamol tursa, tabiiyki, hamma birinchi galda oʻzining doʻppisini oʻylaydi.
– Bu sinfda ishlar chatoq, – dedim men yashirib oʻtirmay va kamchiliklarni birin-sirin sanashga tutindim.
Salayxon aka «hm-m» deya yelkamga qoqdi. Keyin, dars vaqtidagi sayroqiligini unutib, duduqlanib-duduqlanib soʻz boshladi:
– Umuman olganda... xoʻ-oʻ-sh... reyd yaxshi narsa. Lekin... Bilasanmi, bu sinfning rahbarligini olganimga bir hafta boʻldi xolos. Haqiqatdanam, intizom boʻshashib ketganakan. Mana, tuzatyapmiz... Endi-i... ish yaxshi tomonga ketayotgan paytda sen «Qalampir»da urib tursang... Menimcha, sinfning yana ruhi tushadi. Picha shoshmay tursakmikin, a? Tagʻin oʻzing bilasan...
Barcha birdek hurmat qiladigan Salayxon akaning menga bir ishi tushibdi-yu, yoʻq dermidim? Uning koʻzi oldida 8-«B» haqidagi jumlalar ustiga shartta chiziq tortdim.
Boʻyalib ketgan maqolani boshqatdan yozishga shaylangan vaqtimda, xonada fizika oʻqituvchisi Toshbek Temirovich paydo boʻlib, oʻzi rahbar boʻlgan sinf reyd a’zolarida qanday taassurot qoldirganini soʻradi. Achchiq boʻlsa ham, borini gapirishga toʻgʻri keldi.
– Juda tirishqoqsan-da, – kutilmaganda meni maqtay boshladi Toshbek Temirovich. – Bariga ulgurasan – bir yoqda darslar, bir yoqda devoriy gazeta... Ha, senga oʻxshagan faollarga yordam berishimiz kerak. Fizikadan choragingga «besh» chiqarishga harakat qilamiz.
– Rahmat Toshbek Temirovich! – dedim sevinib.
Shu payt eshik ochilib, yosh tarix oʻqituvchisi Dehqonov xonaga moʻraladi. Bandligimni koʻrib, eshikni yopdi.
Toshbek Temirovich tashqariga chiqib ketayotib, goʻyo bir narsa toʻsatdan yodiga tushgandek toʻxtaldi-da, «Balki, bu safarcha sinfimizni afv etarsan? Sal beparvo qolibmiz shekilli, bugunoq hammasini oʻnglaymiz», deya koʻzimga tikildi. Yana bitta jumlaga chiziq tortdim.
Oʻqituvchilar shu asno galma-gal huzurimga kiraverdi, kiraverdi, maqola qisqaraverdi, qisqaraverdi. Bir mahal qarasam, maqolaga boshdan-oyoq chiziq tortib chiqqanimni oʻzim ham sezmay qolibman. Oʻchirishni hech kim iltimos qilmagani bois, qogʻozning eng tepasidagi rangdor yozuvlargina koʻzga yaraqlab tashlanib turardi: «Kirlik – surlik!»
Ana sizga maqolasiz sarlavha!
... Bahonada, bir narsani bilib oldim. Odamlar qarishdan, maqolalar qisqarishdan oʻladi.

1975
Mualifning boshqa asaralari
1 Aspan attorning arizalari (hajviya) [Anvar Obidjon] 1003
2 Ayollar va xayollar (hajviya) [Anvar Obidjon] 899
3 Аспан атторнинг аризалари (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 730
4 Аёллар ва хаёллар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 952
5 Babangida (hajviya) [Anvar Obidjon] 793
6 Baqalarning niyati buzuq (hajviya) [Anvar Obidjon] 955
7 Bayram intyervyusi (hajviya) [Anvar Obidjon] 756
8 Berkinib olgan sirgʻacha (hikoya) [Anvar Obidjon] 1091
9 Bezgakshamol-2 (hajviy hangomalar) [Anvar Obidjon] 1593
10 Boymamat Beshinchi (hikoya) [Anvar Obidjon] 872
11 Buguncha bayram... (hajviya) [Anvar Obidjon] 756
12 Buzoq guvohlikka chaqirilsin! (hajviya) [Anvar Obidjon] 795
13 Бабангида (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 711
14 Байрам интервюси (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 856
15 Бақаларнинг нияти бузуқ (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 872
16 Безгакшамол-2 (ҳажвий ҳангомалар) [Anvar Obidjon] 915
17 Беркиниб олган сирғача (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 737
18 Боймамат Бешинчи (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 733
19 Бугунча байрам... (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 740
20 Бузоқ гувоҳликка чақирилсин! (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 695
21 Dardingni stadionda ayt (hajviya) [Anvar Obidjon] 1037
22 Davolanish (hajviya) [Anvar Obidjon] 665
23 Даволаниш (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 664
24 Дардингни стадионда айт (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 629
25 Eh, la’nati ombor… [Anvar Obidjon] 1080
26 Eh, shoʻrlik erkaklar! (hajviya) [Anvar Obidjon] 874
27 Eng iste’dodli oʻlik (hajviya) [Anvar Obidjon] 751
28 Энг истеъдодли ўлик (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 564
29 Эҳ, лаънати омбор… [Anvar Obidjon] 932
30 Эҳ, шўрлик эркаклар! (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 651
31 Gulixonning gulzorchasi (hikoya) [Anvar Obidjon] 708
32 Гулихоннинг гулзорчаси (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 588
33 Hakka xolaning igʻvolari (hikoya) [Anvar Obidjon] 785
34 Halokatdan asrovchilar (hajviya) [Anvar Obidjon] 646
35 Hemma Malina (hajviya) [Anvar Obidjon] 663
36 Ҳакка холанинг иғволари (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 937
37 Ҳалокатдан асровчилар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 652
38 Ҳемма Малина (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 723
39 Impoʻrtbop yigit (hajviya) [Anvar Obidjon] 844
40 Импўртбоп йигит (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 650
41 Jaqqi (hikoya) [Anvar Obidjon] 1259
42 Жаққи (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 765
43 Kambagʻalbop Gulmatiy (hajviya) [Anvar Obidjon] 1211
44 Kasofati temirtak (hajviya) [Anvar Obidjon] 603
45 Keksa yamoqchi (hikoya) [Anvar Obidjon] 759
46 Kemaga tushganning joni bir (hajviya) [Anvar Obidjon] 847
47 Kezargon Boychechak (qissa) [Anvar Obidjon] 980
48 Камбағалбоп Гулматий (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 598
49 Кезаргон Бойчечак (қисса) [Anvar Obidjon] 634
50 Кекса ямоқчи (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 673
51 Кемага тушганнинг жони бир (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 869
52 Madaniy zoʻravonlik (hajviya) [Anvar Obidjon] 1030
53 Maqtanchoq (hikoya) [Anvar Obidjon] 1268
54 Marayim gʻijjak (hajviya) [Anvar Obidjon] 827
55 Menga til oʻrgatmoqchi boʻlishgani (h... [Anvar Obidjon] 1065
56 Meshpolvonning janglari [Anvar Obidjon] 5774
57 Ming soʻmlik poʻstak (hajviya) [Anvar Obidjon] 793
58 Mirzaqand naynovning hasratlari (hajviya) [Anvar Obidjon] 661
59 Mishmishali (hajviya) [Anvar Obidjon] 693
60 Маданий зўравонлик (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 609
61 Марайим ғижжак (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 597
62 Мақоласиз сарлавҳа (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 643
63 Мақтанчоқ (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 762
64 Менга тил ўргатмоқчи бўлишгани (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 593
65 Мешполвоннинг жанглари [Anvar Obidjon] 877
66 Минг сўмлик пўстак (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 628
67 Мирзақанд найновнинг ҳасратлари (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 566
68 Мишмишали (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 609
69 Nishon buqoq va ritmik gimnastika (ha... [Anvar Obidjon] 835
70 Nokdaun (hajviya) [Anvar Obidjon] 594
71 Нишон буқоқ ва ритмик гимнастика (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 715
72 Нокдаун (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 618
73 O...o...jon (hikoya) [Anvar Obidjon] 658
74 Odobli boʻlish osonmi? (hikoya) [Anvar Obidjon] 0
75 Ola-bula sharf (hajviya) [Anvar Obidjon] 625
76 Olovjon (hikoya) [Anvar Obidjon] 586
77 Oltiariq hangomalaridan [Anvar Obidjon] 2296
78 Oltin vasvasasi (hajviya) [Anvar Obidjon] 884
79 Oltin yurakli avtobola (qissa va hiko... [Anvar Obidjon] 7054
80 Ortigʻalining oʻzginasi (hajviya) [Anvar Obidjon] 701
81 Oshqovoqsiz satira (hajviya) [Anvar Obidjon] 742
82 Oxirgi sedanatut qissasi (hajviya) [Anvar Obidjon] 687
83 О...о...жон (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 620
84 Одобли бўлиш осонми? (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 0
85 Ола-була шарф (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 629
86 Олий табақали меҳмонлар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 613
87 Оловжон (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 586
88 Олтиариқ ҳангомаларидан [Anvar Obidjon] 663
89 Олтин васвасаси (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 632
90 Олтин юракли автобола (қисса ва ҳикоялар) [Anvar Obidjon] 984
91 Ортиғалининг ўзгинаси (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 608
92 Охирги седанатут қиссаси (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 547
93 Ошқовоқсиз сатира (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 600
94 Pidboʻl (hajviya) [Anvar Obidjon] 663
95 Poygakdagilar (hajviya) [Anvar Obidjon] 672
96 Poʻpisaning ogʻirligi qancha? (hajviya) [Anvar Obidjon] 0
97 Пидбўл (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 680
98 Пойгакдагилар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 613
99 Пўписанинг оғирлиги қанча? (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 0
100 Qadrdon yigʻilar (hikoya) [Anvar Obidjon] 798
101 Qiygʻirakning shamoli (hajviya) [Anvar Obidjon] 693
102 Qora bodring (hajviya) [Anvar Obidjon] 656
103 Qorinbotir (doston) [Anvar Obidjon] 1491
104 Qoʻgʻirchoqlar (hikoya) [Anvar Obidjon] 1056
105 Qoʻlaqabli bogʻkursi (hajviya) [Anvar Obidjon] 795
106 Quvish (hajviya) [Anvar Obidjon] 642
107 Қадрдон йиғилар (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 592
108 Қийғиракнинг шамоли (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 734
109 Қора бодринг (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 614
110 Қоринботир (достон) [Anvar Obidjon] 613
111 Қувиш (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 712
112 Қўлақабли боғкурси (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 542
113 Қўғирчоқлар (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 639
114 Restoranda tanishganlar (hajviya) [Anvar Obidjon] 769
115 Ресторанда танишганлар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 627
116 Serkaxonim (hajviya) [Anvar Obidjon] 725
117 Sotti satang hayotidan (hajviya) [Anvar Obidjon] 734
118 Sovigan koʻngil (hajviya) [Anvar Obidjon] 860
119 Soʻlim xiyobonda (hajviya) [Anvar Obidjon] 740
120 Sudxoʻrning ziyofati (hajviya) [Anvar Obidjon] 721
121 Серкахоним (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 688
122 Совиган кўнгил (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 632
123 Сотти сатанг ҳаётидан (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 709
124 Судхўрнинг зиёфати (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 545
125 Сўлим хиёбонда (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 630
126 Talablarga binoan (hajviya) [Anvar Obidjon] 702
127 Tip-tiniq vujud (hikoya) [Anvar Obidjon] 612
128 Tomoqqa taqaladigan gap (hajviya) [Anvar Obidjon] 769
129 Toʻgʻon Takayevning qoshiqbozi (hajviya) [Anvar Obidjon] 773
130 Toʻnni teskari kiyish (hajviya) [Anvar Obidjon] 988
131 Toʻporicha gap-gashtaklar (hajviya) [Anvar Obidjon] 816
132 Tushuntirish xati (hajviya) [Anvar Obidjon] 1307
133 Tutunfurush (hajviya) [Anvar Obidjon] 756
134 Талабларга биноан (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 589
135 Тип-тиниқ вужуд (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 642
136 Томоққа тақаладиган гап (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 558
137 Тутунфуруш (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 572
138 Тушунтириш хати (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 1059
139 Тўнни тескари кийиш (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 604
140 Тўпорича гап-гаштаклар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 599
141 Тўғон Такаевнинг қошиқбози (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 599
142 Uch ogʻa-ini (hikoya) [Anvar Obidjon] 898
143 Uyquda nimalar boʻlmaydi! (hikoya) [Anvar Obidjon] 976
144 Уйқуда нималар бўлмайди! (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 560
145 Уста Гулматнинг жумбоғи (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 611
146 Уч оға-ини (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 704
147 Val… valay… (hajviya) [Anvar Obidjon] 898
148 Вал… валай… (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 943
149 XX asr talonchiligi (hajviya) [Anvar Obidjon] 722
150 XX аср талончилиги (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 598
151 Xizmatchilik-da, xizmatchilik (hajviya) [Anvar Obidjon] 702
152 Xorij radiosi va... kalish (hajviya) [Anvar Obidjon] 729
153 Xususiy koʻprikcha (hajviya) [Anvar Obidjon] 660
154 Хизматчилик-да, хизматчилик (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 595
155 Хориж радиоси ва... калиш (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 610
156 Хусусий кўприкча (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 642
157 Yerliklar (hajviya) [Anvar Obidjon] 710
158 Ерликлар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 643
159 Ziyodbotirdan boshqasi topiladi (hajviya) [Anvar Obidjon] 692
160 Ziyolicha olishuv (hajviya) [Anvar Obidjon] 745
161 Зиёдботирдан бошқаси топилади (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 551
162 Зиёлича олишув (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 582
163 Oʻshaning erimikan? (hajviya) [Anvar Obidjon] 0
164 Ўшанинг эримикан? (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 0
165 Gʻilay sichqon (hajviya) [Anvar Obidjon] 837
166 Ғилай сичқон (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 576
167 Shiliqabiliq (hajviya) [Anvar Obidjon] 634
168 Shomurod hasibfurushning futbolga bor... [Anvar Obidjon] 574
169 Shubha (hajviya) [Anvar Obidjon] 651
170 Shumqadam (hajviya) [Anvar Obidjon] 629
171 Шилиқабилиқ (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 615
172 Шомурод ҳасибфурушнинг футболга борга... [Anvar Obidjon] 560
173 Шубҳа (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 638
174 Шумқадам (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 553
175 Chakalakzor afsonasi (hajviya) [Anvar Obidjon] 773
176 Чакалакзор афсонаси (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 842
Tavsiya qilamiz
Яндекс.Метрика