Қўғирчоқлар (ҳикоя) [Anvar Obidjon]

Қўғирчоқлар (ҳикоя) [Anvar Obidjon]
Қўғирчоқлар (ҳикоя) [Anvar Obidjon]
Гулсанамнинг туғилган кунида дадаси унга ажабтовур қўғирчоқ олиб келди. Сочлари майда ўрилиб, бошига кўк рўмол чандилган, эгнига атлас кўйлак кийдирилган бу ёқимтой қўғирчоқни бир силтаб қўйсангиз бас – ичига ўрнатилган митти мослама ўз-ўзидан ишга тушиб, «Қизалоқ» роса йиғлаб беради.
Гулсанам уни силкиб кўрган эди, уйни йиғи товуши босиб кетди: қий-й, қий-й, қий-й... Қўғирчоқ йиғлаётган пайтда қўлидаги оппоқ рўмолчасини тез-тез кўзига суртиб қўйишини кўриб, аввалига Гулсанамнинг кулгиси қистади, кейин инжиқлиги жонига тегиб уни ётқизиб қўйган эди, бошқача овоз чиқариб ўкрашга тушди: вағ-ғ, вағ-ғ, вағ-ғ... Оёғини осмондан қилиб кўрувдики, баттар айюҳаннос солди: а-а-а, а-а-а, а-а-а!!! Гулсанам зарда билан уни айвондаги токчага ўтқизиб қўйди.
– Бу йиғлоқи билан энди ўйнамайман, – дея аразлаб, қўғирчоғидан юзини ўгирди.
– Ўртоқчилик дарровда тугабди-да? – деб жилмайди унинг ойиси.
Гулсанам лабини буриб, жавоб берди:
– Шуям ўртоқ бўпти-ю! Туғилган кунимда менга қўшилиб хурсанд бўлиш ўрнига, нуқул вағиллайди-я.
– Менимча, сен ноҳақсан, – танбеҳ берди ойиси. – Агар чинакам ўртоқ бўлсанг, ўз хурсандчилигингни ўйлайвермасдан, уни юпантиришга ҳаракат қилишинг керак, қизим.
Орадан уч кун ўтгач, кечагина саёҳатдан қайтган тоғаси Гулсанамга бошқа бир қўғирчоқ олиб келди. Буниси янаям антиқа эди. Уни сал қимирлатиб қўйсангиз бўлди – қизил шляпали олакўз бола бўйнига осилган ноғорани зўр бериб чалишга тушади: трака-так, трака-так, трака-так...
Бу қўғирчоқ Гулсанамга жуда ёқиб қолди. Унинг ноғора чалишига мослаб ҳатто ўйинга тушадиган ҳам бўлди.
Бир куни Гулсанам янги қўғирчоғини ҳовлида кўтариб юриб, сув сепилган жойда бирдан оёғи тойиб кетди-ю, шалоплаганича лойга йиқилди. Ёмон йиқилгани майлику-я, яп-янги кўйлагининг лойга беланганини кўриб, уввос солиб йиғлай кетди. Унинг қўлидан учиб, нарироққа бориб тушган қувноқ қўғирчоғи эса бирдан ишга тушиб, базмни қизитиб юборди: трака-так, трака-так, трака-так...
– Бас қил! – ноғорачи қўғирчоққа қараб ўшқириб берди Гулсанам. – Мен йиғлайин-у, сен ҳеч нарса бўлмагандек ноғора чалгин-а. Ҳе, бетинг қурсин!
Шунда қўғирчоқ қўққисдан тилга кириб, кўзларини ўйнатганича деди:
– Мени ясаган уста фақат ноғора чалишимни буюрган, сен билан нима ишим бор, йиғласанг йиғлайвер.
У шундай дея машқни яна давом эттирди: трака-так, трака-так...
– Сени ўртоқ деб юрсам... – Гулсанамнинг хўрлиги келиб, қолган гапни айтолмай кўзларидан дув-дув ёш тўкди.
– Қандайдир ўртоқчиликни деб, сенга қўшилиб йиғлайдиган аҳмоқ йўқ, – ҳануз пинагини бузмай гапирди ноғорачи қўғирчоқ. – Менга фақат ноғора чалишни буюришган, вассалом. Кўрсатмани бузолмайман.
Гулсанам қўғирчоқни қўлига олиб, ўзидан анча нарига отиб юборган бўлса-да, у безрайганича ноғорасини чалаверди: трака-так, трака-так...
Шу пайт айвондаги токчада ивирсиб юрган мушук атлас кўйлакли қўғирчоқни беихтиёр туртиб юборди. «қизалоқ» худди уйқудан чўчиб уйғонган чақалоқдек бирдан йиғлашга тушди: виғ-ғ, виғ-ғ, виғ-ғ...
Унинг йиғисини эшитган Гулсанам эски қўғирчоғига маъюс термилиб тураркан, ўзи сезмаган ҳолда аста-секин юпаниб қолди. Кейин ўрнидан туриб бориб, уни қўлига олди.
– Айланай сендан, ўргилай сендан, – дея «қизалоқ»ни бағрига босди у. – Ёмон йиқилганимни кўриб менга раҳминг келдими? Бўлди қилақол энди. Мана, мен ҳам йиғламаяпман-ку...
Уйдан чиқиб келган ойиси Гулсанамга ҳар галгидек меҳрибонлик билан жилмайиб қўйди.
– Ҳаётда кўпинча шунақа бўлади, – дея қизининг бошини силади у. – Қувончли онингдагина доимо бирга бўладиганлар бошингга қайғу тушди дегунча, анави ноғорачига ўхшаб, сенга асқотмай қолишади. Бундай вақтда яна эски дарддошингни ахтариб қоласан киши.
Гулсанам ойисининг гапларига тушунмай, унга анграйганича қараб турарди. Ҳа, бунақанги гапларнинг мағзини тезда чақишга у ҳали ёшлик қилади. Пайти келганда, албатта англаб етади ва бирданига онажонисини эслайди.

1982
Mualifning boshqa asaralari
1 Aspan attorning arizalari (hajviya) [Anvar Obidjon] 833
2 Ayollar va xayollar (hajviya) [Anvar Obidjon] 793
3 Аспан атторнинг аризалари (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 637
4 Аёллар ва хаёллар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 856
5 Babangida (hajviya) [Anvar Obidjon] 659
6 Baqalarning niyati buzuq (hajviya) [Anvar Obidjon] 820
7 Bayram intyervyusi (hajviya) [Anvar Obidjon] 630
8 Berkinib olgan sirgʻacha (hikoya) [Anvar Obidjon] 937
9 Bezgakshamol-2 (hajviy hangomalar) [Anvar Obidjon] 1485
10 Boymamat Beshinchi (hikoya) [Anvar Obidjon] 719
11 Buguncha bayram... (hajviya) [Anvar Obidjon] 655
12 Buzoq guvohlikka chaqirilsin! (hajviya) [Anvar Obidjon] 650
13 Бабангида (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 611
14 Байрам интервюси (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 749
15 Бақаларнинг нияти бузуқ (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 777
16 Безгакшамол-2 (ҳажвий ҳангомалар) [Anvar Obidjon] 785
17 Беркиниб олган сирғача (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 646
18 Боймамат Бешинчи (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 635
19 Бугунча байрам... (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 643
20 Бузоқ гувоҳликка чақирилсин! (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 602
21 Dardingni stadionda ayt (hajviya) [Anvar Obidjon] 897
22 Davolanish (hajviya) [Anvar Obidjon] 606
23 Даволаниш (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 598
24 Дардингни стадионда айт (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 581
25 Eh, la’nati ombor… [Anvar Obidjon] 962
26 Eh, shoʻrlik erkaklar! (hajviya) [Anvar Obidjon] 792
27 Eng iste’dodli oʻlik (hajviya) [Anvar Obidjon] 688
28 Энг истеъдодли ўлик (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 527
29 Эҳ, лаънати омбор… [Anvar Obidjon] 870
30 Эҳ, шўрлик эркаклар! (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 613
31 Gulixonning gulzorchasi (hikoya) [Anvar Obidjon] 650
32 Гулихоннинг гулзорчаси (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 545
33 Hakka xolaning igʻvolari (hikoya) [Anvar Obidjon] 689
34 Halokatdan asrovchilar (hajviya) [Anvar Obidjon] 603
35 Hemma Malina (hajviya) [Anvar Obidjon] 607
36 Ҳакка холанинг иғволари (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 846
37 Ҳалокатдан асровчилар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 558
38 Ҳемма Малина (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 619
39 Impoʻrtbop yigit (hajviya) [Anvar Obidjon] 728
40 Импўртбоп йигит (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 565
41 Jaqqi (hikoya) [Anvar Obidjon] 1086
42 Жаққи (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 714
43 Kambagʻalbop Gulmatiy (hajviya) [Anvar Obidjon] 1117
44 Kasofati temirtak (hajviya) [Anvar Obidjon] 560
45 Keksa yamoqchi (hikoya) [Anvar Obidjon] 659
46 Kemaga tushganning joni bir (hajviya) [Anvar Obidjon] 763
47 Kezargon Boychechak (qissa) [Anvar Obidjon] 913
48 Камбағалбоп Гулматий (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 545
49 Кезаргон Бойчечак (қисса) [Anvar Obidjon] 583
50 Кекса ямоқчи (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 612
51 Кемага тушганнинг жони бир (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 809
52 Madaniy zoʻravonlik (hajviya) [Anvar Obidjon] 931
53 Maqolasiz sarlavha (hajviya) [Anvar Obidjon] 778
54 Maqtanchoq (hikoya) [Anvar Obidjon] 1181
55 Marayim gʻijjak (hajviya) [Anvar Obidjon] 729
56 Menga til oʻrgatmoqchi boʻlishgani (h... [Anvar Obidjon] 887
57 Meshpolvonning janglari [Anvar Obidjon] 4957
58 Ming soʻmlik poʻstak (hajviya) [Anvar Obidjon] 723
59 Mirzaqand naynovning hasratlari (hajviya) [Anvar Obidjon] 613
60 Mishmishali (hajviya) [Anvar Obidjon] 637
61 Маданий зўравонлик (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 548
62 Марайим ғижжак (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 538
63 Мақоласиз сарлавҳа (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 567
64 Мақтанчоқ (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 681
65 Менга тил ўргатмоқчи бўлишгани (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 553
66 Мешполвоннинг жанглари [Anvar Obidjon] 816
67 Минг сўмлик пўстак (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 556
68 Мирзақанд найновнинг ҳасратлари (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 519
69 Мишмишали (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 550
70 Nishon buqoq va ritmik gimnastika (ha... [Anvar Obidjon] 790
71 Nokdaun (hajviya) [Anvar Obidjon] 553
72 Нишон буқоқ ва ритмик гимнастика (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 651
73 Нокдаун (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 575
74 O...o...jon (hikoya) [Anvar Obidjon] 579
75 Odobli boʻlish osonmi? (hikoya) [Anvar Obidjon] 0
76 Ola-bula sharf (hajviya) [Anvar Obidjon] 570
77 Olovjon (hikoya) [Anvar Obidjon] 520
78 Oltiariq hangomalaridan [Anvar Obidjon] 2136
79 Oltin vasvasasi (hajviya) [Anvar Obidjon] 815
80 Oltin yurakli avtobola (qissa va hiko... [Anvar Obidjon] 6213
81 Ortigʻalining oʻzginasi (hajviya) [Anvar Obidjon] 654
82 Oshqovoqsiz satira (hajviya) [Anvar Obidjon] 699
83 Oxirgi sedanatut qissasi (hajviya) [Anvar Obidjon] 640
84 О...о...жон (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 574
85 Одобли бўлиш осонми? (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 0
86 Ола-була шарф (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 581
87 Олий табақали меҳмонлар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 562
88 Оловжон (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 545
89 Олтиариқ ҳангомаларидан [Anvar Obidjon] 603
90 Олтин васвасаси (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 582
91 Олтин юракли автобола (қисса ва ҳикоялар) [Anvar Obidjon] 929
92 Ортиғалининг ўзгинаси (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 554
93 Охирги седанатут қиссаси (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 503
94 Ошқовоқсиз сатира (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 556
95 Pidboʻl (hajviya) [Anvar Obidjon] 602
96 Poygakdagilar (hajviya) [Anvar Obidjon] 594
97 Poʻpisaning ogʻirligi qancha? (hajviya) [Anvar Obidjon] 0
98 Пидбўл (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 628
99 Пойгакдагилар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 563
100 Пўписанинг оғирлиги қанча? (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 0
101 Qadrdon yigʻilar (hikoya) [Anvar Obidjon] 725
102 Qiygʻirakning shamoli (hajviya) [Anvar Obidjon] 637
103 Qora bodring (hajviya) [Anvar Obidjon] 607
104 Qorinbotir (doston) [Anvar Obidjon] 1212
105 Qoʻgʻirchoqlar (hikoya) [Anvar Obidjon] 962
106 Qoʻlaqabli bogʻkursi (hajviya) [Anvar Obidjon] 735
107 Quvish (hajviya) [Anvar Obidjon] 596
108 Қадрдон йиғилар (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 546
109 Қийғиракнинг шамоли (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 677
110 Қора бодринг (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 560
111 Қоринботир (достон) [Anvar Obidjon] 567
112 Қувиш (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 619
113 Қўлақабли боғкурси (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 503
114 Restoranda tanishganlar (hajviya) [Anvar Obidjon] 715
115 Ресторанда танишганлар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 587
116 Serkaxonim (hajviya) [Anvar Obidjon] 612
117 Sotti satang hayotidan (hajviya) [Anvar Obidjon] 623
118 Sovigan koʻngil (hajviya) [Anvar Obidjon] 796
119 Soʻlim xiyobonda (hajviya) [Anvar Obidjon] 667
120 Sudxoʻrning ziyofati (hajviya) [Anvar Obidjon] 665
121 Серкахоним (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 607
122 Совиган кўнгил (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 582
123 Сотти сатанг ҳаётидан (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 623
124 Судхўрнинг зиёфати (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 506
125 Сўлим хиёбонда (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 550
126 Talablarga binoan (hajviya) [Anvar Obidjon] 617
127 Tip-tiniq vujud (hikoya) [Anvar Obidjon] 559
128 Tomoqqa taqaladigan gap (hajviya) [Anvar Obidjon] 679
129 Toʻgʻon Takayevning qoshiqbozi (hajviya) [Anvar Obidjon] 674
130 Toʻnni teskari kiyish (hajviya) [Anvar Obidjon] 927
131 Toʻporicha gap-gashtaklar (hajviya) [Anvar Obidjon] 702
132 Tushuntirish xati (hajviya) [Anvar Obidjon] 1217
133 Tutunfurush (hajviya) [Anvar Obidjon] 710
134 Талабларга биноан (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 538
135 Тип-тиниқ вужуд (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 586
136 Томоққа тақаладиган гап (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 514
137 Тутунфуруш (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 518
138 Тушунтириш хати (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 992
139 Тўнни тескари кийиш (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 557
140 Тўпорича гап-гаштаклар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 552
141 Тўғон Такаевнинг қошиқбози (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 552
142 Uch ogʻa-ini (hikoya) [Anvar Obidjon] 823
143 Uyquda nimalar boʻlmaydi! (hikoya) [Anvar Obidjon] 905
144 Уйқуда нималар бўлмайди! (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 518
145 Уста Гулматнинг жумбоғи (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 533
146 Уч оға-ини (ҳикоя) [Anvar Obidjon] 626
147 Val… valay… (hajviya) [Anvar Obidjon] 829
148 Вал… валай… (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 803
149 XX asr talonchiligi (hajviya) [Anvar Obidjon] 636
150 XX аср талончилиги (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 553
151 Xizmatchilik-da, xizmatchilik (hajviya) [Anvar Obidjon] 619
152 Xorij radiosi va... kalish (hajviya) [Anvar Obidjon] 682
153 Xususiy koʻprikcha (hajviya) [Anvar Obidjon] 607
154 Хизматчилик-да, хизматчилик (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 565
155 Хориж радиоси ва... калиш (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 568
156 Хусусий кўприкча (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 582
157 Yerliklar (hajviya) [Anvar Obidjon] 639
158 Ерликлар (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 599
159 Ziyodbotirdan boshqasi topiladi (hajviya) [Anvar Obidjon] 641
160 Ziyolicha olishuv (hajviya) [Anvar Obidjon] 660
161 Зиёдботирдан бошқаси топилади (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 510
162 Зиёлича олишув (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 541
163 Oʻshaning erimikan? (hajviya) [Anvar Obidjon] 0
164 Ўшанинг эримикан? (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 0
165 Gʻilay sichqon (hajviya) [Anvar Obidjon] 749
166 Ғилай сичқон (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 535
167 Shiliqabiliq (hajviya) [Anvar Obidjon] 583
168 Shomurod hasibfurushning futbolga bor... [Anvar Obidjon] 531
169 Shubha (hajviya) [Anvar Obidjon] 608
170 Shumqadam (hajviya) [Anvar Obidjon] 587
171 Шилиқабилиқ (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 574
172 Шомурод ҳасибфурушнинг футболга борга... [Anvar Obidjon] 521
173 Шубҳа (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 587
174 Шумқадам (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 508
175 Chakalakzor afsonasi (hajviya) [Anvar Obidjon] 718
176 Чакалакзор афсонаси (ҳажвия) [Anvar Obidjon] 794
Tavsiya qilamiz
Яндекс.Метрика