-Latifaginam, senga nima bo'ldi?


Latifa beixtiyor ravishda karavot sari surilib keldi. Boshini yostiqqa astagina qo'ydi xuddi onasining yuzlariga yuzini qo'yganday bo'ldi. Deraza darchasidan ufurgan yel sochlariga urildi - xuddi onasi sochlarini silaganday bo'ldi.
-Nima bo'lganini o'zim ham bilmayman. Anavini... qarg'agan edim... qarg'ishim uribdi - shol bo'lib qolibdi.
Latifa shunday deb pichirladi-da, jim bo'ldi.
-Yuragingdagi gapni aytmayapsan?
-Yuragimdagini... Men qasam ichganman, bilasiz. Endi qasos olishim kerak.
- Al qasosul minal Haq! Qasos Haqdandir. Xudo urib qo'yibdi-ku? Shuning o'zi kifoya unga.
-Yo'q, yetmaydi, oyijon. Hozir uning jismi og'riqda. Ruhi-chi? Qilgan ishlaridan pushaymon yeyaptimi? Yemaydi. Tavba qilishga uning fahmi yetmaydi. Fahmi yetganida bolalari tug'ilgan uyga ifloslarni boshlab kelmas edi. Men uning ruhiga xanjar sanchishim kerak.Oyijon, qiynalib ketdim. Agar shunday qilmasam, yo jinni bo'laman yo yuragim yorilib o'laman.
-Nimaqilmoqchisan?
-Oldiga boraman.
-Keyin-chi?
-Sodiqjon bilan birga boraman. U meni yaxshi ko'radi. Nima desam shuni qiladi.
-Sodiqjonning oilasini buzmoqchimisan? O'zingning yetimlaring kammi? Yo'q, bolam, meni tinch yotsin, desang...
-Oilasini buzmayman. Faqat bir marta. Keyin ishdan bo'shabketaman. U bilan umuman ko'rishmay qo'yaman. Sodiqjon bilan birga bo'lganimni u ko'rsin. Alamdanyonsin, kuysin. Ko'rib turib o'lib qolsa ham mayli. Oyijon, buni faqat uch kishi biladi: men,Sodiqjon va u...
-Xudo-chi?
-Xudo yalinishimni bajardi, men uchun uni shu holga soldi, endi bu ishimni ham kechiradi.
-Kechirmaydi, bolam, kechirmaydi.
-Jon oyi, yo'limni to'smang. Hayotimda bir martagina o'zimuchun qasos olay. Keyin odamgao'xshab yashay...
Onasi javob bermadi. Og'ir xo'rsindi. Latifaning nazarida tepasida qora bulut to'planayotganday tuyuldi. Bulut uni asta bag'riga ola boshladi...
"Hoziroq Sodiqjonga telefon qilaman. Qariyalar uyiga borib tursin. Keyin birga kiramiz uning oldiga... deb o'yladi.
...bulut uni girdobiga chirmayverdi, chirmayverdi...
Agar hozir telefon qilmasa, ahdidan qaytib qolishi mumkin edi. Ishi o'ngidan keldi -telefonni Sodiqjonning o'z ko'tardi. "Hozirning o'zida qariyalar uyiga kela olasizmi? deb so'radi. Sodiqjon"xo'p , dedi, "nimaga? deb lanjlik qilmadi. Uning shu odati yaxshi. Latifa nima desa ko'nadi.
Latifa yengsiz harir ko'ylagini kiydi. Lablarini bo'yadi. Ko'zlariga surma tortdi. Kam ishlatadigan o'tkir hidli atirni sepdi. O'zini oyog'i yengil ayol kepatasiga keltirishga harakat qildi. Toshoynaga qarab, o'zidan o'zi nafratlandi. So'ng:"Shunday bo'lgani yaxshi. U ham meni ko'rib nafratlansin, yonsin, kuysin! deb o'ziga o'zitasalli berdi.
Sodiqjon uni tanimaganday, ajablanib kutib oldi.
-Mendan hech narsa so'ramang. Yordam bering menga. Keyin so'z bering, yo'q,qasam iching: bugungi ishni darrov unutasiz. Xuddi tush ko'rganday bo'lasiz.
-Ozgina bo'lsa ham tushuntiring.
-Tushuntira olmayman. Men nima desam shuni qilasiz. Biz... er-xotin bo'lishimiz kerak... Faqat bir odam guvoh bo'ladi bunga.
-Tushunmadim?


-Tushunmasangiz ham sababini so'ramang. Yana so'raydagin bo'lsangiz... keta qoling...
Sodiqjon "ilojim qancha deganday yelka qisdi. Latifa uni qo'ltig'idan olib, qariyalar uyiga boshladi. Tolibni darrov topishdi: bir kishilik xonada ekan - ayni muddao! Bosh tomoni ko'tarib qo'yilgan karavotda Tolib shiftga tikilib yotibdi. Eshikning g'ijirlashini eshitdimi yo Latifadan taralayotgan atir hidi dimog'iga urildimi, boshini burib qarashga harakatqildi.
Latifa Sodiqjonning qo'lidan ushlab, uning ro'parasiga o'tdi.Ularni ko'rgach, Tolibning ko'zlari pirpiradi. So'ng mijjalaridan yosh sizib chiqdi. Nimadir demoqchi bo'ldi - tili aylanmadi. Unga Latifaning rahmi keldi. Qasos olishdan voz kechib, chiqib ketmoqchi ham bo'ldi. Ammo qandaydir kuch uni ushlab qoldi. Tolibga tikilib turib, boshini Sodiqjonning yelkasiga ko'ydi. Keyin uni iyagidan ohistagina o'pdi-da,"Meni quchoqlang , deb shivirladi. Sodiqjon uni quchishga ko'pdan beri orzumand bo'lsa-da, bu amrni bajarishga darrov jur'at eta olmadi. Buni sezgan Latifa:"Ishni buzib ko'ymasa edi , degan o'yda uning pinjiga kirib, labiga lab qo'ydi. Tolib o'kiriqqa o'xshash bir ovoz chiqardi. Latifa sumkasidan ro'molchasini chiqarib, Sodiqjonning labbo'yoqdan qizargan labini artdi...
...Tolib xuddi bo'g'izlanayotganbuqadek o'kira boshladi...
...mana shu o'kiriq Latifani chirmab turgan qora bulutni haydadi.
Latifa garang holda boshini ko'tardi: qo'shni hovlida och qolgan buqa yana o'kirdi.
"Uxladimmi? Tush ko'rdimmi? deb ajablandi Latifa. So'ng o'rnidan turib, beixtiyor telefonyoniga keldi. Barmoqlar tanish raqamlarni terdi. Go'shakdan Ma'sumaning "alyo degan beg'am ovozi keldi. Latifa go'shakni joyiga ko'yib, uf tortdi.
Kechki ovqat paytida akasi ungasavol nazari bilan qarab-qarab qo'ydi. Bolalar televizor ko'rgani mehmonxonaga kirib ketishgach: "Senga nima bo'ldi? deb so'radi. Latifa yashirib o'tirmadi: Tolibga nima bo'lganini aytdi.
-Battar bo'lsin,-dedi akasi.-Qariyalar uyidan ham chiqarib tashlash kerak. Axlatxonalarda yotib, itdek xarob bo'lib, o'lib ketishlari kerak bunaqalar...
-Voy, qo'ying adasi,-dedi yanga.-Birovga bunaqa o'lim tilamang. U ham Xudoning bir bechora bandasi...
-Sen gapirma! Bunaqa bandaga ming la'nat bo'lsin!-Akasi shunday dedi-da, achchiqlanib, o'rnidan turib ketdi. Latifa ham o'rnidan turib, uyiga chiqdi. Dam o'tmayizidan akasi kirdi. Yangasi qisqamuddatli odob darsini o'tganmi, har holda akasining shashti bir muncha past edi.
-Iztirob chekayotganingga qaraganda, uni borib ko'rmoqchiga o'xshaysan. O'zingni tut. Senga maslahatim - borma. Endi nima ko'rgiligi bo'lsa ko'raveradi. Nimani ekkan bo'lsa, o'shani o'rib olaversin...
Latifa tunda uxlay olmadi. Go'yo katta gulxanning so'nib ulgurmagan cho'g'lari uzra oyoqyalang zir yugurgandek bo'ldi. Ertalab bolalarini akasi bog'chaga olib ketdi. Keyin yangasi eshikni qiya ochib, ichkariga qaradi:
-Latifa, men ketyapman, gapingiz yo'qmi?
Yanga Latifaga g'oyat mehribonbo'lsa-da, bunday deyish odati yo'q edi. Latifa hozir uni yanadayaxshi ko'rib ketdi.
-Kennayi... borib kelmasam bo'lmaydi. Har holda... shu bolalarning otasi...
-Mayli, boring, keyin armon bo'lib qolmasin.
-Birga boraylik...-dedi Latifa yalingan ohangda.