Tush.UZ - Tushlar tabiriHar bir bola to‘kis oilada, ota-onasi bag‘rida ulg‘ayishni istaydi. Afsuski, turli sabablar bilan er-xotin bir-biri bilan ajrashadi va bundan ko‘proq bolalar jabr ko‘radi. Noto‘kis oila, mehrsiz ota-ona, depressiya va moddiy yetishmovchiliklar sabab baʼzi bolalarning axloqida ham o‘zgarishlar seziladi. “Nadomat” loyihasining navbatdagi suhbatdoshi bo‘lgan mahkum endigina 18 yoshni qarshilagan. U 2023-yili bir guruh tengdoshlari bilan yetkazgan og‘ir tan jarohati sabab 16 yoshli bola vafot etgani uchun ozodlikdan mahrum etilgan.
Mahkum 16 yoshda, u 24-sonli tarbiya koloniyasiga 2023-yilning avgust oyida keltirilgan. Unga Jinoyat kodeksining 104-modda 3-qismi “d” bandi bilan sud hukmi o‘qilib, 5 yilga ozodlikdan mahrum etilgan.
— 2017-yili ota-onam ajrashib ketishgan. Ungacha ham anchagina oilaviy janjallar bo‘lib o‘tdi. Onam ikkimiz alohida yashay boshladik. Uyimiz yo‘qligi uchun ijaraga ko‘chib o‘tdik. Puldan ko‘p qiynalardik. Shu bois onam 2021-yilning avgust oyida ishlash uchun Rossiyaga ketdi. Men yolg‘iz o‘zim Farg‘onadagi ijara uyda qoldim. Puldan qiynalganim uchun ishlashga majbur bo‘lgandim. Istirohat bog‘ida mayda-chuyda ishlarni qilib, tirikchilik qilardim. O‘sha yerda o‘zimdan katta bolalar bilan tanishdim. Ular “Senga yaxshi ish topib beramiz”, deyishdi va tungi klubga olib borishdi. U yerda qo‘shiq qo‘yib, o‘yinlar tashkil qilardim. Tez orada u yerdagi muhitga moslashib ketdim. Umuman uyga kelmaydigan, tungi klubda yashaydigan bo‘lib qoldim. Maktabga umuman bormay qo‘yganimdan keyin o‘qituvchilarim onam bilan bog‘lanishgan. Ammo pul topishga qiziqib qolganim uchun ularning gapiga eʼtibor ham bermadik. Shundan keyin meni Voyaga yetmaganlarga ijtimoiy huquqiy yordam ko‘rsatish markazlariga joylashtirishdi, — deydi mahkum.
Ajrashib, farzandiga umuman eʼtibor bermay qo‘ygan ota va ishlash uchun Rossiyaga ketgan ona. Nazoratsiz qolgan va axloqsiz insonlar bilan do‘st tutingan suhbatdoshimiz o‘zi o‘qiydigan maktab maʼmuriyati sabab bir necha bor Voyaga yetmaganlarga ijtimoiy huquqiy yordam ko‘rsatish markazlariga joylashtirilgan. Afsuski, 3 yoshdan 18 yoshgacha bo‘lgan nazoratsiz, axloqsiz va jabr ko‘rgan bolalarga ijtimoiy huquqiy yordam berish markazidagi taʼlim-tarbiya unga kor qilmadi.
— Markazga to‘rt marta joylashtirilganman. Oxirgi borganimda u yerda oltita jinoiy sheriklarim bilan tanishganman. Bir-birimiz bilan yaqindan tanishganimizdan keyin markazga yana bitta bolani keltirishgan. Bir kun ko‘nikish bo‘limida saqlanganidan keyin, bizning yonimizga olib chiqishgan. Unga shunchaki bu yerda kim xo‘jayin ekanligini, zo‘rligimizni ko‘rsatib qo‘ymoqchi bo‘lganmiz. Bir jinoiy sherigim unga tazyiq o‘tkazib, unga qo‘l ko‘tardi.Shu orada ikkita sherigimizni tekshiruv uchun kasalxonaga olib ketishdi. Ular qaytganida zo‘ravon sherigimiz yangi kelgan bolaga lezviya bilan tahdid qilib, kasalxonadan qaytganlarga “Senlarni onadan so‘kdi”, deb yolg‘on gapirdi. Yangi kelgan bola ham qo‘rqqanidan aybdor ekanligini aytdi, shundan keyin do‘pposlash zo‘rayib ketdi. Uni bir kun davomida do‘pposladik. Kechki soat 19:00 ga yaqin bola o‘zini yo‘qotib, hushsiz ahvolga keldi.
Markazga 48 soatlik va bir oylik muddatga bolalar yuborilardi. Xodimlar 48 soatlik muddati tugagan 25 nafar bolani ota-onasiga topshirish bilan band bo‘lishganidan foydalanganmiz. Shuning uchun do‘pposlayotganimizni hech kim sezmagan.
Kechki soat sakkizlarda og‘ir ahvolda uni kasalxonaga olib ketishgan. Oradan 15 daqiqa o‘tib, “O‘ldi, yo‘lda joni uzilibdi”, degan xabar keldi. Avvaliga aybimizni tan olmaganmiz, ammo ekspertiza xodimlari isbotlab berishganidan keyin hammasini ro‘y-rost aytib berganmiz, — deydi mahkum.
Bir inson o‘limiga sababchi bo‘lish... Agar bu ishni hali voyaga yetmagan bolakaylar sodir etsa, qanchalar qo‘rqinchli. Kichik jussasi, hali gapni gapga ulab erkin gapirolmaydigan bolaning qo‘lidan shunday qabihlik kelishiga ishongingiz kelmaydi. Afsuski, kattalarning beparvoligi sabab ular ancha erta ulg‘ayishgan. Eng yomoni esa ular sabab bir inson farzandidan ayrildi. Ona-ku, ishlash uchun xorijga ketdi, ota-chi? Nega farzandi haqida qayg‘urmadi?
— Dadamning boshqa oilasi bor, u yerga borib ortiqcha bo‘lib yashashni xohlamadim. Avval dadam bilan u qadar yaqin bo‘lmaganmiz, deyarli umuman gaplashmasdik. Sud jarayonlarida onam Rossiyada bo‘lgani uchun u qonuniy vakilim bo‘ldi. O‘sha vaqtda ancha yaqinlashdik, gaplashdik. Onam haligacha qaytgani yo‘q, hatto sudimga ham kelolmadi. Chunki o‘sha vaqtlari chipta narxlari ancha baland edi.Qilgan ishimdan pushaymonman, shunchaki ko‘ngilxushlik uchun besabab bir insonning o‘limiga sababchi bo‘lib qoldik. Bundan afsuslanaman. Kayf-safoga berilganimdan, kattalarning aytganini qilmay, yengil hayotni tanlab xato qilganimni angladim, — deydi mahkum.Videoni to‘liq holda tomosha qiling.