7-aprel kuni gonkonglik aktyor, rejissyor, operator, musiqachi, kaskadyor, jang san’ati ustasi Jeki Chan 70 yoshga to‘ldi. Jahon kinosining tirik afsonasi filmdagi ajoyib rollaridan tashqari xayriya ishlariga ham katta mablag‘ sarflashi bilan tomoshabinlar hurmatini qozongan. Quyida aktyor haqida eng qiziqarli fakt va yanglish fikrlarni to‘pladik.
Sug‘urta kompaniyalari aktyor bilan shartnoma tuzishdan qochadi yoki doim ishni ortga surib yuradi. Ba’zilar Jeki Channi tuzatib bo‘lmas mazoxist deb ham ataydi, chunki aktyor filmdagi barcha murakkab kaskadyorlik ishlarini mustaqil bajargan va turli jarohatlar olishdan hech qachon qo‘rqmagan. O‘zining “Hech qachon ulg‘aymang” kitobida Chan buni tan oladi:
Masalan Bryus Lini olaylik. U jarohat tufayli vafot etdi va butun umrga afsona bo‘lib qoldi. Men “Mo‘jizaviy aslahalar” filmida vulqon ichiga tushib ketib halok bo‘lganimda ham afsonaviy aktyor sifatida barchaning yodida qolgan va hayotimga chiroyli yakun yasagan bo‘lar edim. Insonlar Jeki Chan sevgan ishi bilan shug‘ullanayotganda vafot etgani haqida gapirardi. Lekin rostini aytsam, men o‘lishni, hatto nafaqaga chiqishni ham istamayman.
Ammo bir jarohat uning umriga zomin bo‘lishi mumkin edi. 1991-yilda Yugoslaviyada suratga olingan “Mo‘jizaviy aslahalar” filmida aktyor 12 metrli devordan daraxt shoxiga sakrashi lozim edi. Birinchi dublda Jeki buni uddaladi, ammo ikkinchi dublda u boshi bilan toshga yiqildi va zudlik bilan kasalxonaga olib borildi. Muvaffaqiyatli kechgan operatsiyadan so‘ng Jeki Chan yana suratga olish ishlariga sho‘ng‘ib ketdi. Biroq singan burun, tishlar, eshitmay qolgan bir quloq bilan aktyor yana ishga qaytishiga hech kim ishonmagan edi.
Oq xalatli insonlardan qo‘rqishi haqida aktyorning o‘zi tan olgan:
Hammasidan ko‘ra inyeksiya yuborishlaridan qo‘rqaman. Balandlik, sichqonlar, ilonlar menda qo‘rquv uyg‘otmaydi, ammo shpritsni ko‘rishim bilan oyoqlarim qaltiray boshlaydi, — deydi aktyor avtobiografiyasida.
Yulduz o‘zini Xitoyning haqiqiy vatanparvari deb biladi. 1988-yilda u xayriya jamg‘armasi tashkil qilgan va hozirgacha mamlakatning muhtoj aholisiga yordam berdi, talabalarga stipendiya to‘lashda ko‘maklashadi.
Jeki 50 nafar bolani o‘z qaramog‘iga olgan va 10 ta yetimni rasman asrab olgan. Xitoyda aktyorning Chan kasalxonasi ishlaydi. Mamlakat rasmiylari unga juda yaxshi munosabatda bo‘lib, aktyorga xalq qahramoni unvoni berilgan.
Jeki Chan haqiqatan ham deyarli savodsiz va matnlarni o‘qishda ona tilida ham, ingliz tilida ham qiynaladi. Maktabda yosh Jeki darslarni ko‘p qoldirar va yaxshi bahoga o‘qimasdi.
Shu sababli, uzoq kutilgan “Hech qachon ulg‘aymang” kitobi ham uning do‘sti Ju Mo tomonidan uch yil davomida yozilgan.
Aktyor rafiqasi bilan oilaviy janjal qilayotgan paytda ikki yoshli o‘g‘li Jeysini chetga uloqtirib yuborgan. Yaxshiyamki, bola yerga emas, divanga tushgan. Bu voqeadan hali ham aktyorning vijdoni qiynaladi. Keyinchalik u o‘g‘liga kino sanoatiga kirishiga yordam berishga harakat qildi. Jeysi yulduz otasining izidan borgandek bo‘ldi va hatto filmlarda bir nechta rollarni oldi. Ammo Jeysi yomon insonlar to‘dasiga aralashib qoldi va narkotik savdosi tufayli qamoqqa tushdi. Bu voqea Jeki Channing obro‘siga jiddiy zarba berdi va aktyor og‘ir damlarda o‘g‘lini qo‘llab-quvvatlamadi.
Agar uning aqli bo‘lsa, o‘zi mustaqil pul topishi mumkin. Aqli bo‘lmasa, u shunchaki menikini sarflab yuraveradi, — dedi Jeki.
Shunday qilib, Jeki Chan oilasida hech kim uning merosiga da’vogarlik qila olmasligini ochiqladi. Uning mablag‘i asosan xayriyaga sarflanadi.