Sirojiddin Sayyid
Uzun-uzun karvonlar,
Hazin-hazin zamonlar,
Zarbof-zarbof choponlar,
Qator-qator a'yonlar,
O'tdi ketdi hoqonlar
Qancha beku boyonlar,
Bir el qoldi dunyoda,
Bir el qoldi yoronlar!
Halolligu poklikdan
Uyiga eshik etgan.
O'zi erday, er ishlab
Tuproqni qo'shiq etgan.
Ko'kda oy,quyoshlarni
Ko'rkiga oshiq etgan,
Yuragida tog'laru
Ko'kragida osmonlar.
Xudo o'zi hohlasa
Imkonlarga yetkizgay,
Daryolarga mavj berib,
Ummonlarga yetkizgay.
El qadriga yetguvchi
Sultonlarga yetkizgay,
Toleiga bitgaydir
Ulug' davru davronlar.
Dilbandlari o'smoqda,
Ko'zlari jonga jondir.
Birlari Jaloliddin,
Birlari Shohjahondir.
Har biri bir qo'rg'ondir,
Qilich birlan qalqondir
Bu qadu bu qomatlar,
Bu qoshlar, bu mijgonlar.
Farzand bo'lsang, elga boq,
Elni ko'r, elga aylan.
Olamda nokas ham ko'p
Elu dinidan qaytgan,
So'z qadriga yetkuvchi
Zotlar ham bilib aytgan:
Qaydan bilsin el qadrin
El ko'rmagan nodonlar!
Ildizlarda shivirlagan sen eding,
Tuproq ko'pchib, g'imirlagan sen eding.
Bir kechada o'zgardi ruh angora,
Dardim yashil, hasratlarim zangori.
Hayotimdan yechding g'am pechagin san,
Adashgaydir kim aytur kechagimsan.
Bahor, xarsangtosh ostidan, uni surib,
Ozodlikka chiqib olgan chechagimsan.
To'rt oy mendan qarolik ustun bo'ldi,
Men to'kildim, daftarlarim tun bo'ldi.
Na xushdirki, qaytadan nasibimsan,
Ravoch hidin keltirgan nasimimsan.
Barg yozmoqchi bo'lgan yanglig' tomirlar,
Jimirlar, tan og'ochida jimirlar.
Sen gulborim, gulnorim, gulandomim,
Kechalari shitirlar qalamdonim.
Yashil hovuch bo'lib chiqdi ismaloq,
Qaldirg'och ham keldi sal-pal ezmaroq.
Har bir ko'lka yaqin qiru etakda
Qo'zichoqqa aylanadi ertaga.
Sen tog'larim qaraygan chaqinimsan,
Do'mbirasi guldurak oqinimsan.
Aytishlaring bu olamga yoqadi,
Yeru osmon sel bo'ladi,oqadi.
Kuyga to'lib ketdi toshu devorlar,
So'lg'in-so'lg'in sog'ayadi bemorlar.
Faqat bir barg, chirigan bir barg faqat
Aylar menga mungligina nasihat.
Vaqting xazonlarga chulg'angan paytlar,
Tog'laring za'faron vidolar aytar.
Ko'ngling tublariga berkingan gaplar
Sadodan qaytmasa, nidodan qaytar.
Bu olam goh shunday chorasiz, g'arib,
Shamollari ketar sarson, sarg'arib.
Yurmagil har qaydan davo axtarib,
Bir kun bir nasim yo sabodan qaytar.
Har lahza-bir manzil, har dam bir safar,
Onayizoringdan oldingmi xabar?
O'ylab oyg'ondingmi bir tong,bir sahar:
Bu dunyo qachon bir vidodan qaytar?
Shoxdagi omonat yaproqdir umr,
Nogoh nurab ketar qirg'oqdir umr.
Boshiyu adog'i saboqdir umr.
Bir gunoh va yo bir xatodan qaytar.
Ko'klarni tark etsa yoshlik-hiloling,
G'iybatlar aylasa jufti haloling.
Ko'ksingni to'ldirgan og'riq savoling,
Bir kuni bir nozik adodan qaytar.
Umr o'tar ketar. Umr-oyu yil,
Birodar, hamisha yaxshilik qilg'il.
Bandadan qaytmasa,ishongil, bilgil,
Allbatta bir kuni Xudodan qaytar.
Birodar!
Qo'lda jom, ko'zda yosh nadir?
Savdolar ichinda yolg'iz bosh nadir?
Nasihat nimadir?
Bahs-talosh nadir?
Fano darvozasi abad yopilmaydi.
Dunyo topiladi,
Odam topilmaydi.
Birodar!
Oshiqlik bahordir - o'tgay.
Bu toshqin tuyg'ular daryodir - o'tgay,
Goh ko'ngil berganing xatodir - o'tgay,
Umid g'unchalari doim ochilmaydi,
Dunyo topiladi,
Odam topilmaydi.
Birodar!
Umrni farzona etgil.
Neki dardmandliqdir darmona etgil,
Neki armonliqdir tarona etgil,
Har dil ham she'r bo'lib nur socholmaydi,
Dunyo topiladi...
Odam topilmaydi.
Birodar!
Dunyodan nechun shikoyat?
Nechun bu tuganmas mahzun hikoyat?
Tiriklikning o'zi buyuk inoyat.
Shudir o'tganlarning eng komil bayti:
Dunyo topiladi,
Odam topilmaydi.
Manguberdi tug'ilgan kunda
(Bu bir doston bo'lar ehtimol)
Xorazmda yo'llar qurildi,
Yo'llar jahon bo'lar ehtimol.
Vatan bo'lgan ming bir ajdodga
Yana kelar ming bir avlodga
O'sha kunda qurilgan uylar
Ota makon bo'lar ehtimol.
So'rab ko'rsang gar bir maysadan,
Raqam so'ylar yuz ming nayzadan.
Maysadagi shabnam larzadan
Shonlar ummon bo'lar ehtimol.
Mangu kuyga chulg'angan diyor,
Bir soz tinsa to'lg'ongan diyor.
Komiljonlar uyg'ongan diyor
Mangu bo'ston bo'lar ehtimol.
Bunda har dil kuy to'liq ziyo,
Tug'ilgan har o'g'il-bir dunyo.
Feruz bo'lar, Ogahiy va yo
Omon Matjon bo'lar ehtimol.
Bir sog'inch bor-gulning rangida,
Torlar titrar ko'ngillarimda.
Bu she'rim ham singillarimga
Bitta mujgon bo'lar ehtimol.
Bir shahrim bor edi mening, do'stlarim,
Shahrimning bor edi tiniq osmoni.
Tiniq osmonida qoldi ko'zlarim,
Ko'zlarimda qoldi mayus armonim.
Do'stlarim, bir shahrim bor edi mening,
Shahrimning chang edi ko'cha-ko'ylari.
Ko'cha - ko'ylarida o'shal shahrimning
Qaytmas bir faslning qoldi bo'ylari.
Do'stlarim, bor edi mening bir shahrim,
Bir parcha o'tlog'i bor edi-yashil.
Bir parcha o'tlog'i ichra bir davrim,
Yashil davrim qoldi, do'stlarim, axir!
Cho'kib ketayotgan menmasmidim u,
Kim olib chiqardi meni daryodan?
Bir daryom bor edi, do'stlar, qani u?
Do'stlar, men topmadim uni dunyodan.
Mening bir daraxtim bor edi, do'stlar,
Xazonlar qoplabdi tegralarini.
Ko'zyoshga qorishib yetilgan so'zlar
Do'stlar, u daraxtning mevalarimi?
Ba'zan bog'larimni
Chulg'ar havotir,
Ba'zan Yer sharidan
Og'irdir o'yim.
Olam - bir osmon
Bu obu havodir,
Bu - sening uyingdir,
Bu - mening uyim.
Bu dashtu dalalar,
Bog'lar ham mendan,
Bu tuproq - bug'doy bo'y,
Handalak bo'yim.
Sening ko'ksingdagi
Dog'lar ham mendan,
Bu - sening uyingdir,
Bu - mening uyim.
Sen Vatan deysanu
Porlar yuzlaring,
Mening yurtim ham o'z
Rangu ro'yimdir.
Talpinib kelguvchi
O'g'il-qizlaring -
Bu - sening uyingdir,
Bu - mening uyim.
Sening osmono'par
Binolaringdan
Silkindi mening ham
Chinorday bo'yim.
Darz ketdi mening ham
Minorlarimga,
Bu - sening uyingdir,
Bu - mening uyim.
Ba'zan nazar solsang
O'zga yurtlarga,
Bag'ri to'lib yotar
Olov, dudlarga.
Odamzot ketmoqda xor,
Uyum-uyum,
Bu - sening uyingdir,
Bu - mening uyim.
Mening uka-singlim
Senga ham uka.
Singling to'y qilsa gar -
Mening to'yimdir.
Zamin - qon-qardoshlar
Yig'ilgan o'lka,
Bu - sening uyingdir,
Bu - mening uyim.
Mening ham shahrimning
Ko'ksida dog'lar,
Uzmoqchi bo'ldilar
Boshlagan kuyim.
Dengizlar ortidan
Boqdingmi bir bor:
Bu - sening uyingdir,
Bu - mening uyim?!
Dunyo tomi uzra
Nurli halqalar,
Tinchlik - ermak emas
Va yo bir o'yin.
Aytsalar birlashib
Davlatlar, xalqlar:
Bu - sening uyingdir,
Bu - mening uyim.
Men yiroq ketsam gar,
O'rtangay onam,
Sening ham volidang
Yig'laydi yum-yum.
Onalar intizor turgan
Shu olam -
Bu - sening uyingdir,
Bu - mening uyim.
Ochsang davronlarning kitoblarini
Qancha karvonlarning ertagi bordir.
Tingla donolarning xitoblarini:
Egasi bor yurtning - ertasi bordir.
Dunyoning manzilu makonlarida
Bir ro'zg'or but bo'lsa, to'rtasi xordir.
Boqqil o'z yurtingning qo'rg'onlariga:
Egasi bor yurtning - ertasi bordir.
Bunda oy, quyoshdan chehralar olgan
O'g'il ham qizlarning erkasi bordir.
Har aytgan so'zidan Vatan tug'ilgan,
Egasi bor yurtning - ertasi bordir.
Milyonlab o'zbekning umidlari jam,
Milyon bu ovozlar - nomus ham ordir.
Chopdim she'rlarimni qo'ltiqlab men ham:
Egasi bor yurtning - ertasi bordir.
Qaldirg'ochlarga ber ayvonlaringni,
Qushning ham bek bilan bekasi bordir.
Singiljon, ekaver rayhonlaringni,
Egasi bor yurtning - ertasi bordir.
Umr gohi shirin, gohi talx bo'lgay,
Ulug' niyatlarga Alloh ham yordir.
Egasi bor yurtning eli xalq bo'lgay,
Egasi bor yurtning - ertasi bordir.
Kimlar alvon kiydilar,
Kimlar armon kiydilar.
Kimda boru, kimlar zor,
Buni hayot deydilar.
Kimlar gul deb suydilar,
Kimlar tushga yo'ydilar.
Oqu qora ranglari,
Buni hayot deydilar.
Kimlar yonmay kuydilar,
Kimlar qonmay to'ydilar.
Kim bemoru kim bezor,
Buni hayot deydilar.
Gullarini jiydalar
Ko'z yoshingga chaydilar.
Buncha aziz islari,
Buni hayot deydilar.
Qandu novvot deydilar,
Lek ichlarin yeydilar.
Ko'rolmayin kim-kimni,
Buni hayot deydilar.
Yana esib keldilar
Shamollaring - daydilar.
Kimlar boru kimlar yo'q,
Buni hayot deydilar.
Bo'lsa hamki bedillar,
Baland yashang ey dillar.
Qanotlari qayrilmas,
Buni hayot deydilar.
Sen bir jilg'a, ummonlarga qo'shilgaysan,
Sen bir so'qmoq, dovonlarga qo'shilgaysan.
Bolaliging jahonida Shohjahonsan,
Bir kun ulug' jahonlarga qo'shilgaysan.
Ko'rib biyron so'ylaguvchi tillaringni,
Men o'yladim tilsiz kechgan yillarimni.
Olloh bermish senga porloq yo'llaringni,
Ajib davru davronlarga qo'shilgaysan.
Sinib yotmish saksoninchi yillar aro
Bir qanotim mening jonsiz, majruh, yaro,
Menga boqma, bir qanotim senga panoh
Menga boqsang, armonlarga qo'shilgaysan.
Sevinchingdan ne hasratlar uzlat qilgan,
Bu kunlarga kimlar yetmay hasrat qilgan.
To'ylaringda oyu quyosh xizmat qilgan,
Oyu quyosh, osmonlarga qo'shilgaysan.
Bobolaring bunday kunni ko'rdi qachon?
Vatan qayta Vatan bo'ldi, angla, ishon.
Temuriylar chinoridan qolgan nishon,
Yana shohu sultonlarga qo'shilgaysan.
Har giyohga, har bir xasga vola bo'lsang,
O'z qirlaring, o'z dashtingda lola bo'lsang,
Bir odobli, bir chiroyli bola bo'lsang,
Shunday she'ru dostonlarga qo'shilgaysan.
Sahar turib olamga boq: jilg'alari ravondir,
Charaqlagan tog'lar boshi shomga borib tumondir.
Toychoqlaring qayondiru qulunlaring qayondir?
Ko'rganlaring o'zingniki, ko'rmaganing gumondir.
Inson bo'lib bu dunyoning bozorini ko'rdingmi?
Zarlari ham zorlariyu ozorini ko'rdingmi?
Sahar turib o'z otngning mozoriga bordingmi?
Borganlaring o'zingniki, bormaganing gumondir.
Kelib ketmoq o'yin ermas, sayohat yo ziyorat,
Umr yo'li zahmatlaru mehnatlardan iborat.
Ko'ngillarga qurdingmi bir ko'prikmi yo imorat?
Qurganlaring o'zingniki, qurmaganing gumondir.
Atrofingga qarab borgil, anglab borgil yo'lingni,
Ko'z bo'lsang gar,qarog' deb bil ona yurting,elingni.
Bergil unga e'tiqoting, mehring,jonu dilingni,
Berganlaring o'zingniki, bermaganing gumondir.
Ko'ngil bu - ko'ngildan yulish demakdir,
Yulib yana unda qolish demakdir.
Ko'ngil degani bu-cheki yo'q sog'inch,
Bir umr sevinish, nolish demakdir.
Unda Jomiy yashar, Navoiy yashar,
Ko'ngil-shu zotlarni bilish demakdir.
Ko'ngil ishq uchundir, muhabbat uchun,
Agar unda ishq yo'q, kalish demakdir.
O'tar shoirligu baxshiligimiz,
Yetar adovatu qarshiligimiz.
Bu dunyo, u dunyo naqshiligimiz:
Qolar yaxshi nomu yaxshiligimiz.
Bizlar kechagina beshikda edik,
Barcha uy ichra, biz eshikda edik,
Nechun ketmoqdamiz? Ne uchun keldik?
Qolar yaxshi nomu yaxshiligimiz.
Odam yashayverar oyli,quyoshli,
Oshi ham, boshi ham doim taloshli.
Umrning mehnatu minnati toshli,
Qolar yaxshi nomu yaxshiligimiz.
So'lg'in sog'inch yanglig' gullar jiydalar,
Ularni o'tqizgan zotlar qaydalar?
Oqar yuzimizdan obidiydalar,
Qolar yaxshi nomu yaxshiligimiz.
Mayliga ko'klarda parvoz etsak ham,
Yoki tuproq bo'lib, munglar yutsak ham,
Dunyodan yaxshilik ko'rmay o'tsak ham,
Qolar yaxshi nomu yaxshiligimiz.
O'chmas Yer yuzida Buxoro nomi,
Toki yashar ekan Buxoriy nomi.
Mangu esaverar Termiz ellari,
Toki nur taratgay Termiziylari.
O'pdi bu tuproqdan neki jon bordir,
Hazrat Yassaviy bor - Turkiston bordir.
Amudaryolari abadiy azim,
Manguberdilari mangu Xorazm.
Ulug' Temurxonning shavkatu shoni,
Shahrisabz, Samarqand - jahon ayvoni.
Dunyo g'urbatiga nazar tashlablar
O'tdi Boburlaru o'tdi Mashrablar.
Garchi osmon qadar afg'on etdilar,
Ular Vatan nomin osmon etdilar.
Uzilmas bu yurtdan iymon torlari,
Toki hikmat so'ylar Olloyorlari.
Ey, boshidin oyog'i ruh va yod, Vatan,
Ulug' siymolari barhayot, Vatan.
Sening dovrig'ingu shoning o'chmagay,
Abadiyat qadar noming o'chmagay!
Mensiz yasholmaydi mana bu qalam,
Mensiz yasholmaydi bu oppoq daftar.
Har oqshom va yo tong kelsam "pirr" etib
Oldimga qo'nadi misoli kaptar.
Garchi hujralari keng bo'lmasa ham,
Garchi yo'laklari bo'lsa ham ensiz.
Bu uy aza tutar gar men bo'lmasam,
Bu uy yasholmaydi hechqachon mensiz.
Dahlizdagi bir juft to'lqinrang kovush
Mening barmoqlarim ko'rmasa bir kun,
Bir-birin pinjiga biqinib olib
Burchakda bildirmay yig'laydi beun.
Bu azob eng sodiq do'stimdir mening,
Yillar yitsa hamki also yitmaydi.
Qari, sadoqatli kuchuk singari
Men bilan birgadir,hargiz ketmaydi.
Dillar diyoridin quvg'in qush yanglig'
Menga o'rgangandir bu armon yomon.
Men unga qonimdan suv ichirgayman,
Ko'zim gavharidan bergaydurman don.
Bir kun bormasam gar tashvishga tushar,
Inlardan bag'rida ingrabon ming dog',
Shomlar derazamga kelib diydirar,
Mensiz yasholmaydi hech qachon bu bog'.
Qayg'u men bo'lmasam qayg'u chekadi,
Anduh tunlar menga achchiq choy damlar.
Men beg'am yashasam bo'lardi, lekin
Mensiz yasholmaydi hech qachon g'amlar.
Tiriklikning bongi Navoiy,
Buyuklikning rangi Navoiy.
Bir yorishdi zim-ziyo olam,
Turkiylarning tongi Navoiy.
Besh asrlik ro'yodur dunyo,
Besh asrlik o'ngi Navoiy.
Bir ummonkim, ibtidosi yo'q,
Yo'qdir uning so'ngi-Navoiy.
O'tgan sayin ildamlab ketgay,
Borgan sayin yangi Navoiy.
Vatan kabi poyoni yo'qdir
Vatan kabi mangu Navoiy.
Muhabbatni tashlab ketmang bog'larga,
Ermak bo'lar, xor bo'lar u zog'larga.
Azal go'zal nishonasi bir guldir,
Muhabbatning koshonasi ko'ngildir.
Marvaridday asrab yursa qiz uni,
Xazonlarga tashlab ketmang siz uni.
Havolardan tanlab Momo Havolar
Yuborgandir tongda bodi sabolar.
Shabnamlardan olmish rangu atrini,
Paypoqlarga teng etmangiz qadrini.
Azal ifor eshiklari bor hayot,
Asal, bedor beshiklari bor hayot.
Dillar keyin yetishmagay dillarga,
Muhabbatni tashlab ketmang yillarga.
Ko'ngil shu deb ko'z ochur ham ko'z yumur,
Butun umr, bori umr, bir umr.
Ko'ksingizda olib o'ting dog'larni,
Muhabbatga tashlab keting bog'larni.
Bir gulga bir dildan dunyo kerakdir,
Bir dilga bitta gul tanho kerakdir.
Bir elga mehrdan daryo kerakdir,
Mehr gar bo'lmasa itob na kerak?
Tiriklik bir aziz ne'matdir azal,
O'tkarmoq joyizdir pokiza, go'zal.
Nasimlar navodir,yaproqlar g'azal,
Balog'at bazmida sharob na kerak?
Siymu zar havosi ranglaringdadir,
Ne hasrat tomog'ing,tanglayingdadir,
Ey inson, hisobing manglayingdadir,
Bunchalar hisobu kitob na kerak?
Sadoqat darsidan xabar bo'lmasa,
Farosat ahlidan nazar bo'lmasa.
Ko'ngilda hayodan asar bo'lmasa,
Ul husnu jamolga hijob na kerak?
Suv uzra yarq etgan shu'ladir umring,
Osilgan omonat tugmadir umring.
Magar Haq yo'lida o'tmadi umring,
Seni bu chulg'agan sarob na kerak?
Ilg'agil dunyodan munglig' kuyingni,
Eng avval supurgil ko'ngil uyingni.
Savolu javob et har bir kuningni,
Savoling bo'lmasa javob na kerak?
Har bir kalla,
Har bir bosh
Jaholatdan qo'rqishi kerak.
Har bir bola,
Har bir yosh
Navoiyni o'qishi kerak.
Har bir ota,
Har bir mo'ysafid
Umr hikmatlarin ko'rsatib,
Nafs arqonlarin qirqishi kerak,
Farzandlari, nabirasiga
Navoiyni o'qishi kerak.
Bir bolaga - butun mamlakat,
Ba'zan esa qirq kishi kerak.
Beshiklardan tushib bolalar
Navoiyni o'qishi kerak.
Samarqandu Buxoro, Termiz
To'ylarida barchamiz jammiz.
Bizlar axir kimlardan kammiz?!
Elga olam olqishi kerak,
Olamga tik boqishi kerak,
Navoiyni o'qishi kerak!
Beruniylar, ibn Sinolar,
Ulug'beklar, Bobur Mirzolar
Qurib ketmish qanday binolar!
Yosh ko'ngillar qalqishi kerak,
Navoiyni o'qishi kerak!
Vatan azal bitta Vatandir,
U biz uchun so'lmas chamandir.
Shul sababdan bola chog'lardan,
Maysa chog'lar, lola chog'lardan,
O'zni urib yulqishi kerak,
Navoiyni o'qishi kerak,
Dilga nedir yuqishi kerak!
Ko'ngillarga safo bergil,
Soflik beru oqlik ber.
Muhabbat ber, muruvvat ham
Mehr ber, mushtoqlik ber.
Otalarga farog'at ber,
Va rohat ber bus-butun,
Onalarga saodat ber,
Umr beru sog'lik ber.
O'g'lonlarga iqbol bergil,
Iymon bergil salomat,
Shijoat ber, oru nomus,
Doim ko'ksi tog'lik ber.
Latofat ber qizlarga ham,
Malohat ber, sadoqat,
Yana husnu chiroyiga
Baxtini ham bog'liq ber.
Yor ko'ksidan panoh bergil
Sevib sevilganlarga.
Sevganlarga yor zulfidan
Dorlik ber, sirtmog'lik ber.
Ayvonlarga munavvarlik
Oy va quyosh mehridan,
Har bir uyga beshiklik ber,
Allalik, uyg'oqlik ber.
Kim bo'lmasin, to'kis ayla
Rizqu nasibasini,
Chekkan ranju zahmatidan
Har on vaqtichog'lik ber.
Do'stlar safin mastahkam et,
Ahil etgil, ittifoq.
Dushmanlarning qatoriga
Toqlik ber, tarqoqlik ber.
Havolanmoq nechun axir,
Insonmiz-ku hammamiz,
Har kimga ham insof bergil,
O'zingdan qo'rqmoqlik ber.
Jilg'alarga javlon bergil,
Chopsin qo'zichoqlarday,
Cho'qqilarga zalvor bergil,
Qorlik ber, viqorlik ber.
Sen qo'llading,keldi oxir
Chechaklarga bul Vatan,
Endi ketmas haqiqatga
Elimga dilxohlik ber.
Endi aytmoq uchun uning
Dunyoda borligini,
Mening shoir dillarimga
Dardkashlik ber, dog'lik ber.
Oylaring o'rnini chaqinlar olar,
Soylaring o'rnini toshqinlar olar.
Bir kun atrofingda faqat yer qolar,
Boshingdan yulduzli osmoning ketar.
Gulgun kunlaringni ortiga tashlab,
Goh yashnab, gohida qilichday chaqnab.
Adirlar ortidan qulunday kishnab,
Bir beg'am,bezavol davroning ketar.
Bahoring ketgaydir asta qo'lingdan,
Xaslar hikmat so'ylar yurgan yo'lingdan.
Muhabbat ketsa gar ul kun dilingdan,
Poyingdan ustivor narvoning ketar.
Diydalaring aro ketmay nim kulgu,
Alarga o'rnashib olmishdir qayg'u.
Yarmi ko'k, yarmisi sarg'aygan orzu
Misoli bir bargi xazoning ketar.
Nolakor yangragay nogoh sozlaring,
Sarob sevgilarda kuymish yozlaring.
Uchgaylar vidoli o'rdak, g'ozlaring,
Ko'klarda nolayu afg'oning ketar.
Senga kam deganday shuncha motamni,
Yillar yiqitgaylar bir kun otangni.
Muz shamol tilgaydir noxos betingni,
Ko'ksingni to'sgan ul qalqoning ketar.
Hazinlik qoplagay maysazoringni,
Bog'laring chorlamas tog'da qoringni.
Seni yor anglamas, sen-chi yoringni,
Mijgonlari aytgan dostoning ketar.
Shudringdan saodat kutgay yigitlik,
O't yutib, vale gul tutgay yigitlik.
Shamshir shu'lasiday o'tgay yigitlik,
Shu oniy shu'lada karvoning ketar.
Sevgi mening kechmishimdir, bugunimdir,
Olovimdir, kulimdir, ham kukunimdir.
Bu yo'llarda oxir bir kun to'kilgumdir,
Sevgi mening ko'nglimdagi tugunimdir.
Bu tugunni yecholmadim, yecholmadim,
Siz o'ylagan daryolardan kecholmadim.
Sevgi mening erib ketgan qorimdirur,
So'ng boychechak bo'lib ungan zorimdurur.
Yakka-yolg'iz qolib ketdi majnuntolim,
Majnuntolim, xabar olgil, qiyin holim.
Sevgi mening shovullagan teragimdir,
Yulduz kuygan, oy yig'lagan kuragimdir.
Qumga singib ketgan tiniq jilg'am mening,
Qumda lola unsa agar ilg'ang meni.
Sevgi mening nayson yuvgan ko'ylagimdir,
O'lgunimcha o'ylagumdir, o'ylagumdir.
Quyosh ko'rpa qavib qo'ygan bog'imdir u,
Ko'ksimdagi dog'imdir u, dog'imdir u.
Sevgi mening munisgina chirog'imdir,
Dilga yaqin, lekin ko'zdan yirog'imdir.
Qaniydi o'z qadamimni puxta qo'ysam,
Bir xol birlan bu savdoga nuqta qo'ysam.
Sevgi mening hech tuganmas azobimdir,
Guvohimdir, gunohimdir, savobimdir.
Butun umr shunday o'tar ko'ngillarim,
Ey, siz mening gulgun uka-singillarim,
Sevgi tiniq kulgungizdir, saqlang uni,
Sizning go'zal mulkingizdir, asrang uni.
She'riyat, sen abadiy
Ranju ozor yo'limsan.
Dardu hijron dashtida
Uzatilgan qo'limsan.
Tiniq osmon chog'imdan
So'kildim chok-chokimdan.
Ham sevinch, ham ohimdan
Yaralgan oq gulimsan.
Vomiq Uzro fig'oni,
Layli Majnun armoni.
Ne ko'ngillar xazoni,
Sen baribir so'limsan.
Yassaviydek qadimiy,
Nasimiyning nasimi,
Goh Mashrab, goh Haziniy,
Gohi Maxtumqulimsan.
O'tdi shohlar, vazirlar,
Nomsiz ketdi nozirlar.
Qoldi Usmon Nosirlar,
Sen-barhayot o'limsan!
Men bor-yo'g'i bir tovush,
Turibman abgor, xomush.
Sen menga balki bir tush,
Balki olov, kulimsan.
Qadim savtlar oqar tomirlarimda,
Dunyoda bor edi bir kuygan oshiq.
Tunlar uyg'onaman Bog'ishamolday,
Jonim, band-bandimda shovullar qo'shiq.
Shovullab zallarga kirib boraman,
Qo'shiq lovullaydi zarpardalarda.
Siz sahna yuzinda ado bo'lsangiz,
Men ado bo'laman avj pardalarda.
Qarsaklar portlaydi favvoralarday,
So'ng shamol tinganday bo'shab qolar zal.
Yana bog' singari chiqib ketaman,
Tongacha jismimdan esar kuy, g'azal.
Elga shu hofizdan qissalar so'ylab,
Sel bo'lib yurgaylar jami oshiqlar.
Men ilkis qo'limni silkitganimda,
Qushlar galasiday uchgay qo'shiqlar.
Ko'hna devonlarga yuzimni bosib,
O'ylayman hayotning dard tomonini,
Hofizim, Navoiy tirik bo'lganda
Sizga kiygizardi o'z choponini.
Hurriyat ta'mini hech totganmiding?
Shuncha yillar qand so'rib yotganmiding?
Qodiriy, Cho'lponu Fitrat ko'zlarin
Dil aro bir bora uyg'otganmiding?
Lolazor bo'ldi alarning qonlari,
Sen bu yanglig' lolazor o'tganmiding?
Yuzlaringda na alam bordir, na yosh,
Yoki sen ham qo'shilib sotganmiding?
Shunchalar achchiq bu shirin hurriyat,
Sen aning ta'mini hech totganmiding?
Men bunda har dildan navolar oldim
Har giyoh, har guldan sabolar oldim.
Oq fotiha oldim oppoq tog'lardan,
Azim chinorlardan duolar oldim.
Ko'ringan tog'larning qoyalaridir,
Ul ota-bobomning soyalaridir.
Osmonga intilgan baland cho'qqilar,
Erk deya yuksalgan g'oyalaridir.
Vatan, bo'stonlaring ozoda bo'lgay,
O'g'il ham qizlaring jonzoda bo'lgay.
Sultonday qad rostlar har bir daraxting,
Ochilgan har guling xonzoda bo'lgay.
Mening Vatan ichra vatanlarim bor,
Mangu zavol bilmas chamanlarim bor.
Termiziylar yanglig' xazinalarim,
Buxoriylar kabi ma'danlarim bor.
Ota, bu dunyoda har so'z sotildi,
Begona sotildi ham do'st sotildi.
Yaxshilik istabon o'tgan umringiz
Choponday eskirdi, to'zdi, sitildi.
Yarim minorlarim yer ostidadir,
Men deb yonorlarim yer ostidadir.
Sening chinorlaring yer uzra, ey do'st
Mening chinorlarim yer ostidadir.
Qabrlar - elning jim naqllaridir,
Asli tiriklikning maqollaridir.
Ungan maysalarni yulib tashlama,
Bu - ota-bobongning soqollaridir.
Umr asta aylanmoqda aziyatga,
Yozganlarim o'xshab borar nasihatga.
Qay go'shaga borsam undan boqar dardim,
O'z onamning sochlarini oqartirdim.
Devorlarni tirnaganda bargi xazon,
Nechun jismim zirqiraydi o'sha zamon?
Ko'ngil, ko'ngil, qay yo'llarda to'kildim men?
Seni oxir o'z maylimga qul qildim men.
Nechuk xirmon bo'ldi uygan bu xirmonim,
Na bug'doyim ayondiru na somonim?
Yulduzlarga boqsam sovuq yel keladi,
Yuzlarimdan shu on qaynoq sel keladi.
Tutgan yanglig' xoru xasning uvollari
Joy so'raydi mendan kuzak shamollari.
Lek men o'zim qay holda va qaydadirman?
Ariqlarda qolib ketgan chayladirman.
Chayladan ham tushadi-ku oyning nuri,
Ne hollarga solding meni falak huri?!
Bolalikdan bir g'aroyib taxtda bo'ldim,
Oy, yulduzlar birlan mudom ahdda bo'ldim.
So'qmoqlardan, oq, za'faron dalalardan
Men za'faron so'zlar terib katta bo'ldim.
Saboq oldim yanchilmagan somonlardan,
Umr isi kelib turgan choponlardan.
G'arib paxsa devorlardan oldim savod,
Bildim nadir nadomatu nadir savob.
Xatim chiqdi onam kaftin xatlaridan,
Kamol topdim kaftlarining taftlaridan.
Mehrlari ko'nglimga ko'zlar bo'ldilar,
Vatan yanglig' ulug'vor so'zlar bo'ldilar.
Ta'lim oldim boshoqlardan, donlardan ham,
Kulcha yuzlar hamda kulcha nonlardan ham.
Men Vatanni o'rgandim har giyohidan,
Shomlariyu rayhonlarin siyohidan.
Qaldirg'ochlar to'ylarimda xizmat qildi,
Kambag'alni suydim boylar izzat qildi.
Dilga ko'chdi umriy ranju aziyatlar,
O'ychan, keksa toklar qilgan nasihatlar.
Men shundayin so'zga to'ldim ichlarimdan,
Harf o'rgandim uylaring ham sinchlaringdan,
Har qarichi, har g'ubori imlo, yurtim,
Har bir toshi, har chinori mullo, yurtim.
Tavsiya qilamiz