Halima Xudoyberdiyeva
Goh kunlar g'aroyib, sharhiga yo'q so'z,
Ta'mi talx sharobday joming to'ldirar.
Duelga chiqardi avval yuzma-yuz,
Endi bir-birini zimdan o'ldirar.
Avvalgi oshiqlar ko'zlarida qon,
Ishqi uchun jonin qo'yardi garov.
Endigi oshiq goh chamalar imkon,
Qiyinroqmi, yo'ldan qaytadi darrov.
Avvalgi oshiqlar ko'kragida oh,
Maydonga kirganlar g'urur, shon uchun.
Bugungi oshiqlar tuyuladi goh,
Ot solayotganday mansab, non uchun.
Tag'in eng qizig'i, faqat pardali,
Pardali suyarlar, pardada yurar.
Ko'nglidagi qahrni hech kim zardali,
Qahr bilan aytmaydi, pardaga o'rar.
Parda orasida ketyapmiz horib,
Yo'l sola olmasdan oshkor bir yoqqa.
Jur'at tark etmoqda bizlarni, borib,
Do'stga "Men sog'indim Seni" demoqqa.
Jur'at tark etmoqda bizlarni goho,
"Pichoq kesar, o'tkir bo'lsa dami" deb.
Birovga bermaymiz munosib baho,
Boshqasi arazlab qoladimi, deb.
Jur'at tark etmoqda bizlarni ba'zan,
Garchand goh mehrdan ko'ngil yoshlanar,
Sor burgut madad so'z kutmoqda bizdan,
Ulug' parvoz balki shundan boshlanar.
Madad so'zsiz burgut uchsa-ku uchdi,
Goh burgut keksayar shu so'zni kutib.
Ojizmiz, biz qo'llay bilmadik qushni,
Ayanchmiz, "yilt" etgan nur ketdi o'tib.
Men hammaga avval jur'at tilayman,
Muqim jur'at olgan qalbni, qal'ani.
Dushman dushmanlig'in oshkor olsin tan,
Do'stim oshkor bo'lsin ko'ngil malhami.
Jur'at nima, jur'at o'zi asli o'q,
Nishonni urmasdan qo'ymas otgan dam,
Ko'p rahmim keladi oshkor fikri yo'q,
"Pardali" she'r yozgan shoirlarga ham.
Goh kunlar g'aroyib, sharhiga yo'q so'z... Sizni sog'inyapman, ko'zim qaroqlari,
Hamqishloqlarim!
Sizga sig'inyapman, ko'nglim chiroqlari,
Hamqishloqlarim.
Siz ketmasin desangiz meni
Tog' misol nurab,
Qaroqlarim,
Tortmangiz xira!
Shu qaroqlar bo'ldi menga ko'z,
Shu qaroqlar til.
Qarzdormiz ulardan beso'z,
Ey mastona dil!
Otlarining quloqlari orasidan sho'x
Behisht shamoli
Esgan shamol misol chavandozlarim,
Sizdan bir nafas ham ayrilganim yo'q,
Qahratonda ham
Ko'ngli yozlarim!
Hamon kechqurunlar changli ko'chalar
Tuyoq dupurlari, mol bilan to'lsa,
Bolalar choparmi ko'tarib tayoq...
Bolakaylar tanish,
Shu yil va yo shu oy tug'ilmagan bo'lsa,
Ularni taniyman bir ko'rishdanoq.
Bu Sanamning qizi, bu Sultonniki,
Aralashib chopar mening ham o'g'lim.
Ularning jovdiroq ko'zlariga ko'z tikib,
Yorishib ketadi, yorishib ko'nglim!
qo'lin tizaga urib qah-qah otgan chog'I
Soqoli selkillab qiyqirgan chollar,
Meva tugayotgan qiyg'os gul butog'i-
Ko'hna bog'lardagi jajji nihollar...
Yuzi qizg'ish, olcha gullari tusida,
Hurkak ko'zlarida iymanish, hadik-
Kelinchak yuradi qaynota ko'ziga,
Qaynona ko'ziga qaray olmay tik.
Qoziqda otamning sirdosh, saman oti,
Otam ketgach u ham cho'kayotgani,
Ayvonda onamning xayollarga botib,
Qilich qoqib, o'rmak to'qiyotgani.
Tag'in engil tortib, iliq ko'klamgi kun
Men uchun o'smalar ekkan damlari,
Ko'zoynagin taqib ukam oti uchun
Shoshib egar jabduq tikkan damlari...
O'chmas tamg'a misol dilimga bosilgan,
Parvona aylangan ona qishloqqa.
Go'daklik chog'danoq .
Dilimda sanoqsiz qo'shiqlar yozilgan,
Endi ko'chiryapman men uni oqqa.
Sizni sog'inyapman, hamqishloqlarim! Ba'zan men tunlari ishlagan kezda,
O'y surib ketaman unutib she'rim,
Ba'zi savollarni so'rayman sizdan,
Taxminan bo'lsa ham hisoblab bering.
Deylik, bir but dilga sachrab ketdi qon,
Bir ko'ngil o'tlarda qovrilar, tutar.
Ayting, malham qayda, kelar u qachon,
Bir ko'ngil yarasi qanchada bitar.
Menga mana shuning hisobi kerak,
Tag'in izi qolmay bitarmi yurak?
Diqqat qiling: kuzgi xazon dilxasta,
Har lahza sezilmay sarg'ayib borar.
Daraxt to'kiladi asta va asta,
Birdan to'kilsa-chi, yurakni yorar.
Daraxt qancha vaqtda sarg'aydi, yondi,
Qayg'u qancha vaqtda to'kar insonni?
Ishqli ko'ngillar-ku pardan yengilday,
Ishqsiz qalbga qancha tosh to'ldi, ayting.
Lahza...ishq tug'ildi qancha ko'ngilda,
Lahza...qancha dilda ishq o'ldi, ayting.
Hisobin chiqarib bering-chi, qani,
O'lgani ortiqmi yo tug'ilgani?!
Nomard g'olib kelsa mard diltangu zor,
Bosh egib turganda qancha kuch sarflar.
"Ayriliq" so'zini qanchadan yozar,
Mayishib, chaplashib ketmasdan harflar.
Ayting, yana necha asr solib iz,
Bu do'zaxiy so'zdan kuyar tilimiz?!
Siz, ey, bu dunyoning hisobdonlari,
Taxminan bo'lsa ham qilingiz hisob:
Qanchalik umri bor sun'iy shonlarning;
Sun'iy ko'rk qanchada bo'lgusi xarob;
Qancha davolangach past tushib har kas,
O'zin allomai zamon sanamas.
Usiz ham cho't tashlab ishchan, goh karaxt,
Tinmaysiz millionni millionga urib.
Bir lahza shularga ajrating Siz vaqt-
Shularning hisobin qiling o'y surib.
Topolsak shularga ketar vaqtni biz,
Chuqurroq tuyardik balki baxtni biz.
Men ba'zan tunlari ishlagan kezda
O'y surib ketaman, unutib she'rni... Bu o'g'il meniki emas aslida,
Garchand eng so'nggi dam ko'zlarim yopar.
Men uni topgandim ishqim faslida,
Ishq faslida u ham o'zgani topar.
Bu qiz ham birovga ketadigan gul,
Ushlab qololmagay na zar, na tillo.
Mendan-da mehribon kimsa bo'lar ul,
Mendan-da vafodor chiqar ul illo.
Bu she'rmi, she'rni ham o'zgalar oldi,
Rashku gumondan goh ranglarim somon,
She'rku bu, boshimga ming g'avg'o soldi,
Kelib - kelolmayman o'zimga hamon.
Voajab, bul qadar yolg'izlik nega,
G'aroyib bu hayot - biz o'tar yo'lak.
Hech kim, hech narsaga men bo'lmam ega,
Sevgilim, Sizga o'z ishqimdan bo'lak. Chillada issiq qor qayerdan paydo,
Bul qadar iliqlik, top-toza husn.
Men tiniq xayollar charx urgan joyda,
Yo'qotib qo'yaman dunyoning tusin.
Ko'karar ko'ksimda bargin to'kkan bog',
O'tolmas daryoda ko'raman kechik.
O'zini yo'qotib topmoq, charx urmoq,
Ko'klam jilg'asining ishi, har nechuk.
Ishq, armon gul ochib, so'lsa jonimda,
Yillar olib ketsa berkitib, o'rab,
Jilg'a dardin bermang qahratonimda,
Umrimning so'ngida kelmangiz so'rab. Tinchlan, ko'ngil, bo'lma dilxun,
Orom topmading sira.
Mayli, garchand kechagi kun,
Bugunni qilar xira.
Boshqa edi kechagi kun,
Sen unimi yo'qlaysan.
Chaqirganda bermading un,
Endi nechun yig'laysan?
Kechagi kun quyosh boshqa,
Boshqa edi tun, maysa.
Bugun boshing urib toshga,
Samar topmay izlaysan.
Bu tungi oy tortiq ma'yus,
Kunduz quyosh ortiq sho'x.
Gullari ham boshqaroq tus-
Kechagiday tortmas, yo'q.
O'tgan o'tdi, dil taskin top,
Bo'lsa hamki xuddi tush.
Kechagi chekilgan azob,
Bugungi quvonchdan xush.
Dil, bugungi bog'larga qo'n,
Bo'lolsang, bo'l asira.
Garchand, dilda kechagi kun
Bugunni qilar xira. Rivoyat qilurlarki: bir tabib charxlab pichoq,
Zog' ko'ksini tilarkan ko'rib qolibdi bir dog'.
Voh, ko'ksi dog'lik erkan, bul zog'ni qo'yibdi ul,
Darhol tutib keltirib boshqa zog' so'yibdi ul.
Yorab, bunda ham bir dog', yaqosini tutibdi,
Hayrat bilan uchinchi zog' ko'ksini titibdi.
Dog' ustiga dog' emish, uchinchi zog' ko'kragi,
Hayhot, shuncha dard cheksa, qushlar hatto ko'kdagi!
Va junbushga kelib ul ko'ksin ochmish ming zog'ni
Oh urib har birida ko'rganida bir dog'ni...
Behol tabib yozibdi "bu dunyo ko'p qadim", deb,
"Unda birorta zog'i bedog' uchratmadim", deb.
...Odamlarda bedog' dil, egilmagan qad uchrar,
Ko'kragida bir dog' yo'q, bedard, bo'yi bad uchrar.
Ammo mening sharafim ko'krakning dog'lariga,
Ko'ksi dog'lini oldim ko'zim qaroqlariga.
Yo'q, yo'q, behudaga hech ko'kraklarga dog' tushmas,
Bizning lablar soxta so'z, maqtovlarga qovushmas.
Haq so'zimiz ro'yoni albat o'tajak yanchib,
Shu haq so'zni aytgach goh qolar ko'ksimiz sanchib.
Bizning yurak dog'lidir, kim uchundir kuydik biz,
Kim uchundir ko'krakda og'riq, dardni to'ydik biz.
Sog'lom, bo'm-bo'sh qalb bilan yashamadik bekorga,
Yaralanib bo'lsa ham malham bo'ldik bemorga!
So'nggi yo'lga ketarmiz, shafqatni tishda tishlab,
Dog'li, yarador, lekin toza yurakni ushlab... Men ketib boraman, qoramtir samo,
Quvlashib o'ynoqi shamollar bilan.
Taqdirimda mingi aralash, ammo,
Biri yechilmagan savollar bilan.
Men ketib boraman, yorishadi ko'k,
Nogahonda ovoz... nega bo'shashdim.
Chaqirmang, ortimga qaytolmayman, yo'q,
Chaqirmang, yo'q esa qaytguday shashdim.
Men Siz chorlagan payt ojizman, aytdim,
Ketsam ham qulog'im, ko'zim berkitib,
Qaytmasam, yurganim yo'lim unmaydi.
Qaytsam, kelolmayman Sizga ham yetib.
Garchand Siz sig'ingan shohman, pirman men,
Aro yo'lda qolib adodirman men. Tavsiya qilamiz