Ҳайкал (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov]

Ҳайкал (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov]
Ҳайкал (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov]
Қрим йўлларида бўлганмисиз? Қатор тизма тоғлар орасидан ўтган паст-баланд бу йўллар кишининг баҳри дилини очади. Йўлнинг икки бетидаги қорамтир, оқ, қизил дарахтларнинг танга-танга барглари илиқ қуёш нуридан марвариддек товланади. Олисда эса, уфққа туташган зангори денгиз...
Ўтган йили шу томонга йўлим тушиб қолди. Тумшуғини денгизга чўзиб турган Айиқтоққа етганимизда шофёр, шу ерлик йигит, менга тоғнинг чўққисини кўрсатди. Чўққида қаққайиб турган бир дарахтдан бошқа ҳеч нарса кўрмадим.
— Яхшилаб қаранг, — деди шофёр бепарволик билан. — Дарахтнинг пастида ҳеч нарса кўрмаяпсизми?
Мен яна чўққига тикилдим. Дарахтнинг тагида бир нима ғивиллади. Кейин бир оҳангда «тақ-туқ, тақ-туқ», деган овоз эшитилди.
— Тўхтатинг! — дедим шофёрга машина пастликка тушаётганда.
Шофёр тўхтатди. Машинадан тушиб тепага қарадим. Ҳамон ўша овоз эшитиларди. Аммо, ҳеч кимни кўролмадим. Шофёр енгимдан тортиб, йўлнинг муюлишига олиб чиқди.
— Ана, энди қаранг, — деди у қўлларини кўзига соябон қилиб.
Қарадим. Чўққида бир одам ҳафсала билан тош йўнарди. Лекин олисдан унинг афт-башарасини билиб бўлмасди.
Мен, бу ким, нима қиляпти, деган маънода шофёрга қарадим.
У индамади. Қора бароқ қошларини чимириб, бир зум денгизда сузиб бораётган теплоходга қараб турди-да:
— Юринг! — деди ва машина томон тез-тез юриб кетди.
Биз анчагача жим бордик. Кўзим шофёрда.
Текис йўлга чиққанимизда, у папирос тутатди-ю, чуқур тортиб, деди:
— Бу йигит — етим. Фашистлар Қримга бостириб кирганда у етти-саккиз яшар бола эди. Отаси бор эди, онаси, опаси ҳам бор эди. Лекин бир кечада ҳаммасидан ажради... ўзини эса, ўзини ўлиб ётган бир солдатнинг тагидан топишган. Қорачадан келган, кулча юз йигит эди солдат. Лекин тожикми, ўзбекми ё туркманми, ҳеч кимтс билмайди. Ростини айтсам, бунинг аҳамияти йўқ ҳозир. Иигит чўққида ўша солдатнинг ҳайкалини ишлаяпти...
Шофёр жимиб қолди. Мен ҳам ўйга толдим. Гурзуфга келганимизда:
— Ҳар куни эрталаб шу Айиқтоғдан унинг «тақ-туқ»и эшитилади, — деди у ва яна хаёл суриб кетди.
Орадан бир ой ўтди. Уйга қайтаётганимда Айиқтоғнинг этагида шу воқеа эсимга тушиб, машинани тўхтатдим. Му-юлишга чиқиб, чўққига қарадим. Кимдир ҳафсала билан «тақ-туқ» қилиб тош йўнарди. Бу ўша, шофёр айтган йигит эди. Лекин қанча тикилмай, у ишлаётган ҳайкални кўра олмадим. Чўққига анча тикилиб турдим-да, йўлга тушдим. Айиқтоғ ортда қолиб кетди. Аммо қулоғим тагида ҳайкалта-рош йигитнинг бир оҳангдаги «тақ-туқ»и ҳамон жарангларди.

1961
Mualifning boshqa asaralari
1 Abdulla qovunchi (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 926
2 Абдулла қовунчи (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 504
3 Bahor (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 867
4 Bahor nafasi (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 922
5 Boboyongʻoq (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 970
6 Boʻribosar (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 1052
7 Баҳор (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 553
8 Баҳор нафаси (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 551
9 Бобоёнғоқ (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 537
10 Бўрибосар (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 604
11 Dutor (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 762
12 Дутор (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 478
13 Garov (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 928
14 Gayduk qizi (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 685
15 Gul sotuvchi qiz (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 1194
16 Gul vodiysi (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 632
17 Гайдук қизи (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 548
18 Гаров (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 567
19 Гул водийси (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 535
20 Гул сотувчи қиз (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 550
21 Haykal (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 698
22 Hayot qoʻshigʻi (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 1539
23 Hotamtoy (Ertaknamo hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 881
24 Husn (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 683
25 Ҳаёт қўшиғи (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 609
26 Ҳотамтой (Эртакнамо ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 517
27 Ҳусн (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 498
28 Kimning tashvishi yoʻq (qissa) [Oʻlmas Umarbekov] 1463
29 Koʻk daftarning siri (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 959
30 Koʻprik (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 672
31 Kuz havosi (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 654
32 Кимнинг ташвиши йўқ (қисса) [Oʻlmas Umarbekov] 648
33 Куз ҳавоси (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 535
34 Кўк дафтарнинг сири (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 534
35 Кўприк (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 526
36 Mening oʻgʻilbola jiyanim (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 1129
37 Moʻjiza (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 757
38 Muhabbat qoʻshigʻi (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 898
39 Менинг ўғилбола жияним (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 572
40 Муҳаббат қўшиғи (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 581
41 Мўжиза (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 564
42 Nomus (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 1003
43 Номус (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 668
44 Odam boʻlish qiyin (roman) [Oʻlmas Umarbekov] 6169
45 Olamushuk (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 589
46 Oltin yaproqlar (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 1845
47 Oqsoqol (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 641
48 Ota (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 718
49 Ota va oʻgʻil (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 1009
50 Oyning oltin oʻrogʻi (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 951
51 Одам бўлиш қийин (роман) [Oʻlmas Umarbekov] 785
52 Ойнинг олтин ўроғи (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 633
53 Оламушук (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 527
54 Олтин япроқлар (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 510
55 Ота (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 534
56 Ота ва ўғил (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 617
57 Оқсоқол (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 586
58 Qadah (toʻqilmagan hikoyalar turku... [Oʻlmas Umarbekov] 781
59 Qaytar dunyo (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 1150
60 Qirqqiz (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 990
61 Qiyomat qarz (drама) [Oʻlmas Umarbekov] 3218
62 Qiyomat qarz (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 5785
63 Qizimga Maktublar [Oʻlmas Umarbekov] 4591
64 Қадаҳ (тўқилмаган ҳикоялар туркумидан) [Oʻlmas Umarbekov] 704
65 Қайтар дунё (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 548
66 Қизимга Мактублар [Oʻlmas Umarbekov] 946
67 Қирққиз (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 625
68 Қиёмат қарз (драма) [Oʻlmas Umarbekov] 759
69 Қиёмат қарз (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 601
70 Sarkarda Petro (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 582
71 Sevgim-sevgilim (qissa) [Oʻlmas Umarbekov] 2982
72 Soat (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 1144
73 Sovgʻa (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 5508
74 Soʻnggi safar (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 683
75 Саркарда Петро (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 548
76 Севгим-севгилим (қисса) [Oʻlmas Umarbekov] 582
77 Соат (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 544
78 Совға (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 635
79 Сўнгги сафар (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 569
80 Tun (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 649
81 Тун (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 510
82 Urush farzandi (qissa) [Oʻlmas Umarbekov] 2028
83 Уруш фарзанди (қисса) [Oʻlmas Umarbekov] 645
84 Vela (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 558
85 Вела (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 475
86 Xadicha (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 824
87 Хадича (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 578
88 Yoʻlda (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 710
89 Йўлда (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 500
90 Yer yonganda (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 749
91 Ер ёнганда (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 539
92 Yoz yomgʻiri (qissa) [Oʻlmas Umarbekov] 8390
93 Ёз ёмғири (қисса) [Oʻlmas Umarbekov] 1024
94 Yulduzlar (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 1142
95 Юлдузлар (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 509
96 Shirinsoy oqshomlari (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 698
97 Ширинсой оқшомлари (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 516
98 Charos (hikoya) [Oʻlmas Umarbekov] 1584
99 Choʻpon Vasil va uning farzandlari... [Oʻlmas Umarbekov] 738
100 Чарос (ҳикоя) [Oʻlmas Umarbekov] 592
101 Чўпон Васил ва унинг фарзандлари (... [Oʻlmas Umarbekov] 657
Tavsiya qilamiz
Яндекс.Метрика