Bahor suvlari (hikoya) [Said Ahmad]

Bahor suvlari (hikoya) [Said Ahmad]
Bahor suvlari (hikoya) [Said Ahmad]
Karavotga chalqancha yotib, Turgenevning «Bahor suvlari» kitobini varaqlay boshladim. Kitob orasidan toʻrt buklangan qogʻoz koʻkragimga tushdi. Beparvolik bilan qogʻozni olib, yotgan yerimda oʻqiy boshladim. Oddiy qora qalam bilak juda xunuk yozilgan, ba’zi joylari oʻqib boʻlmaydigan qilib oʻchirib tashlangan bu xat meni hayron qilib qoʻydi. Xat egasi, uni yo muttasil tebranib borayotgan tramvayda, yo tik turib yozganga oʻxshaydi. Bir chiziqli daftar varagʻidagi satrlar boshida yoʻgʻon-yoʻgʻon harflar bilan boshlanib, satrning oxiriga yetmay bir-biriga mingashib ketardi. «Nima balo, mast odam yozganmi buni», deb dilimdan oʻtkazdim. Yuqorisidan ikki-uch satr oʻchirib tashlangan xat shu yerdan boshlanadi:
«...Uyingizdan butunlay ketdim. Kutmang. Qaytib kelmayman. Bu xatni butunlay, qaytib kelmas boʻlib ketayotganimni sizga bildirib qoʻyish uchungina yozyapman. Sababini bilishni istarsiz? Nahotki oʻzingiz bilmasangiz? Qaysi bir xotin qanchadan-qancha ahdu paymonlar, orzu-umidlar bilan kirib kelgan uyini tashlab ketadi? Men ana shunday qildim. Bu mening vijdon oldidagi qarzim, haqoratlangan, oyoq osti qilingan muhabbatim oldidagi burchim edi. Esingizdami, anhor boʻyidagi agʻdarilgan qari chinor tanasiga yonma-yon oʻtirib, yulduzlarga termilardik. Koʻp oshiqlardan beva qolgan oyning bulutdan bulutga suzib oʻtishini xoʻrsinib-xoʻrsinib tomosha qilardik. Sizning yelkangizga suyanib, anhor salqinidan seskanganimda kostyumingizning etagiga meni oʻrardingiz. Oʻsha kunlar oʻzimni chinakam baxtiyor deb bilardim. Anhorning narigi tomonidagi yantoqlar orasida chirillagan chigirtkalarning ovozi ham qulogʻimga ajoyib bir ohang boʻlib eshitilardi. Ba’zan el uxlagan sokin kechada asfalt koʻcha boʻylab olis-olislarga ketib qolardik...»
Shu yerga kelganda xatning ketma-ket uch satri oʻchirilgan. Shuncha urinsam ham oʻqiyolmadim.
«...Ba’zan artistlarga rahmim keladi. Ular sahnada oʻz qiyofalaridan chiqib, bir necha soat boshqa odam boʻlib yashaydilar. Ularning mahoratiga qoyil qolib qarsak chalamiz. Oʻylab koʻring, bu ular uchun juda ham katta mehnat, mashaqqat emasmi?
Siz-chi? Siz sahnada emas, hayotda artist boʻlib yashadingiz. Oʻzligingizdan chiqib, boshqa odam qiyofasiga kirdingiz. Oʻzidan, vujudidan, qalbidan, dunyodagi eng yaramas, iflos narsadan jirkangandek jirkanadigan odamgina shunday qiladi. Bu juda qiyin ish-ku! Umr boʻyi bir tanada ikki kishi boʻlib yashash mumkinmi, axir! Shuning uchun sizni tashlab ketdim. Hech qaytib kelmas boʻlib ketdim. Toʻyimiz boʻlgan kunni bir eslang. Qadahlarning jarangi, hofizlarning xonishi, doʻst-yorlarning qalbni titratadigan tabrik soʻzlari... Oʻsha kunlari chinakam baxtiyor edim, xuddi bulutlar orasida suzib yurgandek edim, poyoniga yetib boʻlmas orzularim bor edi. Xuddi toʻyimiz kuni, eshigingiz — mening yangi uyimning eshigi oldida bolasini koʻtarib turgan xotinning gʻazab va nafrat toʻla koʻzlari menga tikilganini, uning qalbida tugʻyon qilayotgan hislarni payqamagan edim. Chunki men baxtiyor edim. Baxtdan entikkan kishining koʻziga hamma narsa goʻzal, hamma odam baxtli koʻrinishini bilmagan ekanman. Men baxtdan entikardim, u baxtsizlikdan pinhoniy faryod chekardi. Men baxtga yetishgan edim, u baxtini yoʻqotgan edi. Endi oʻylab qarasam, u baxtni emas, baxtsizligini yoʻqotgan ekan. Negaki, siz, oʻzgaga baxt berolmaydigan notavon kishi ekansiz. Uning yuzlariga bemahal tushgan ajinlar, qoʻngʻiroq sochlarga bemahal oralagan oqlar siz keltirgan «baxt» ekanligini endi yaxshi bilaman.
Hozir shu xatni yozarkanman, xotiningizning oʻsha mash’um toʻy kunidagi qiyofasini koʻz oldimga keltirib, qalam tutgan qoʻllarim mushtga aylanganini bilmay qolibman. Birga yurgan kechalari oyga termilib tong ottirgan paytlarimizda u mushfiq xotinning deraza oldida eshikka termilib, ma’yus, aftodahol oʻtirganini oʻylaganimda, butun borligʻim zirqirab ketadi. Sizni qargʻash uchun olam bisotidan tahqirliroq soʻz topolmayman...»
Xatning davomi butunlay oʻchirib tashlangan. Chiroqqa yaqinroq borib oʻqishga urinib koʻrdim. Yoʻq, oʻn sakkiz satr ichidan faqat «insof»mi degan soʻzni arang oʻqiy oldim, xolos.
Tavba! Bu xatni kim yozgan? Kimga yozgan? Xayolim qochib, har bir satridan gʻazab, nafrat yogʻilib turgan xat egasini bilgim keldi. Kitobni olib, xatning davomi chiqib qolarmikin degan oʻy bilan uni varaqlay boshladim. Yoʻq. Kitob kutubxonaniki edi. Kimdir uni beixtiyor kitob bilan topshirib yuborgan boʻlsa kerak. Uyqum qochib u notanish, alamzada xotin qalbining eng teran joylaridan otilib chiqqan qaynoq, olovli soʻzlaridan ertalabgacha toʻlgʻandim.
Ertalab kutubxonadan bu kitobni mendan avval olgan kishini soʻradim. Kutubxonachi xotin tayinli bir gap aytmadi. Uning gapicha, universitet kutubxonasi bundan ikki yarim oy oldin saylov uchastkasiga kitoblar yuborgan, saylovdan keyin oʻsha kitoblar muqovalashga berilgan ekan. Xullas, xat kimdan va kimga ekanligi ma’lum boʻlmagani uchun menda qoldi. Ammo bu pand yegan jasur xotinning oʻrtanib yozgan qaynoq soʻzlari egasiga yetmaganidan afsuslanardim.
Oʻqishlar tugadi. Besh yil birga oʻqigan qadrdonlar bilan xayrlashadigan kunlar keldi. Ayniqsa, oʻzini hammadan olib qochadigan, menga ham shubha bilan qaraydigan hamkurs Sanobardan ajralish menga juda ogʻir edi. Bu xayolchan qiz negadir menga juda yoqardi. U koʻpchilik-ka kam aralashardi. Xdmkurslar bir-birimizning «miridan-sirigacha» degandek sarguzashtlarimizni, orzularimizni baham koʻrardik. Ammo Sanobar oʻzi haqida, niyatlari haqida lom-mim deb ogʻiz ochmagan. Uning tabiati ana shunaqa edi. Oʻzi alohida dars tayyorlar, qaygʻusini ham, shodligini ham birov bilan baham koʻrmasdi. Unga rahmim kelganidanmi, yo tabiatim ogʻirroq boʻlganidanmi, har qalay, uning sokinligi menga yoqardi. Keyingi kursdagina ikkovimiz bir-birimizga yaqin boʻlib qolgandik. Hatto bir-ikki marta kinoga ham bordik. Koʻrgan kinomizda Sanobar juda koʻp yigʻladi. Kino unchalik kishini yigʻlatadigan darajada ham emas edi. Hayronman, Sanobar nega yigʻladi ekan!
Avgust oxirlab qolgan edi. Ertaga Sanobar Bekobodga ketadi. Men eski kasbim — gazeta ishida qolaman. Shu kuni soʻnggi bor u bilan parkka bordik. Negadir u xomushroq edi. Men uning bu kayfiyatini to shu kungacha bir-birimizga dardimizni aytmaganimizdan, shundayligicha ajrashib ketishimizdan boʻlsa kerak, deb oʻyladim. Har qalay, bu masalada erkaklar dadilroq boʻladi. Dovdirab boʻlsa ham gapni oʻzim boshladim. Shu paytgacha bu toʻgʻrida ogʻiz ochmaganimdan oʻzimni oʻzim koyib, hayajon aralash sekin gapirardim. Bilmadim, gaplarimning hammasini eshitdimi, yoʻqmi?
Parkda odam koʻp edi. Tantsa maydonchasi, morojniyxonalar studentlar bilan toʻla. Sanobarning qoʻlidan ushladim. U yalt etib menga qaradi.
— Yuring, huv anovi suv boʻyiga boramiz.
— Nega?
Bu savolga javob topolmadim.
— Yuring! — dedi Sanobarning oʻzi yoʻl boshlab. Suv boʻyi xoliroq edi. Simyogʻochdagi chiroqning suvdagi aksi goʻyo xanjardek anhor tagiga sanchilgandi.
— Sizni Toshkentda qoldirmoqchi edilar-ku, nega Bekobodga yuborishlarini soʻradingiz?
Sanobar javob bermadi. Suvga tikilganicha bir necha daqiqa indamay oʻtirdi. Soʻng vazminlik bilan:
— Menga qarang, — dedi, — besh yil birga oʻqidik, siz menga boshqalarga qaraganda yaqinroq boʻlib qolgansiz. — U negadir gapni gapga qovushtirolmay qiynalardi. — Koʻzlaringizga qaraganimda, yuragingizda allaqanday his borligini sezib qiynalaman. Gapim qoʻpolroq chiqsa, meni kechiring. Bekor qilyapsiz. Hali yoshsiz. Oʻz tengingiz bilan topishishingiz kerak. Men buni oldinroq aytishim kerak edi. Nega shunday qilmadim?..
— Nega, axir sizni... nahot siz meni... Yo sizning boshqa...— dedim past ovoz bilan.
Sanobarning koʻzida yosh yiltiradi.
— Axir, men bir marta toʻy koʻrganman... besh kun boʻlsa ham. Hali tortgan dardimning dogʻi tanimdan ketgani yoʻq.
Uch yil avval kitob orasidan koʻkragimga tushgan xatni esladim. Nahot oʻsha xat bilan Sanobar orasida biron munosabat boʻlsa, nimalar deyapman, yoʻgʻ-e...
— Siz, siz, — dedim duduqlanib, — Siz Turgenevning «Bahor suvlari»ni oʻqiganmisiz?
Sanobar menga savol nazari bilan qaradi:
— Nima edi?
— Xat yoʻqotganmisiz?
Sanobarning koʻzlari katta-katta ochilib, lablari allanimalar deb pichirladi.
Men uning shamol toʻzitgan sochlarini siladim.
— Shunaqa, — dedi Sanobar xoʻrsinib, — arzon muhabbatning qurboni boʻlganman.
Uning bu gapida qanchadan-qancha alam, iztirob bor edi.
Ikkimiz suvga termilib xayol suramiz. Bahor suvlari oqib ketdi. Sovur oyining bulutlari qaldirab-guldirab togʻu toshlarga, bogʻu rogʻlarga yomgʻir quyib oʻtdi. Uning hayotbaxsh tomchilaridan anvoyi gullar unib chiqdi. Olamni bezagan, adirlarda lolaqizgʻaldoq gulxanini yondirgan bu hayot tomchilarining saxiyligidan suv ichib qolgan shumgʻiyalar ham bor ekanligini bilaman. Biroq koʻklam oftobining alangasiga bu pechaklar, shumgʻiyalar tob berolarmikin?! Oftob ularni qovjiratib tashlamasmikin?! Albatta kuydirib tashlaydi, ishonaman.
Muhabbat ham shunday. Qalb harorati isitmagan muhabbat uzib olingan guldek juda tez qovjirab qoladi.
Yolgʻon muhabbatdan zada boʻlgan Sanobarning yuragida kuyib kul boʻlayotgan hislarga harir, shaffof shabada tekkandek boʻladi. Bu shabada uning qalbidagi kullarni toʻzgʻitib yuboradi. Koʻksidagi bosib yotgan ogʻir toshni muhabbatning azamat qoʻli koʻtarib tashlaydi.
Daraxtlar tepasida kezib yurgan yarimta oy yaproqlar orasidan oʻtib, Sanobarning goh yelkasida, goh soch oʻrimlarida oʻynardi.

1960
Mualifning boshqa asaralari
1 Alla (hikoya) [Said Ahmad] 2558
2 Azob (hikoya) [Said Ahmad] 1498
3 Azroil oʻtgan yoʻllarda (hikoya) [Said Ahmad] 1320
4 Азоб (ҳикоя) [Said Ahmad] 694
5 Азроил ўтган йўлларда (ҳикоя) [Said Ahmad] 673
6 Алла (ҳикоя) [Said Ahmad] 550
7 Bahor qizlari (hikoya) [Said Ahmad] 988
8 Begona (hikoya) [Said Ahmad] 1410
9 Bir yuz yetmish soʻmlik xurrak (hikoya) [Said Ahmad] 755
10 Birinchi muhabbat (intermediya) [Said Ahmad] 2216
11 Borsa kelmas darvozasi (hikoya) [Said Ahmad] 1553
12 Bosh ogʻrigʻi (hikoya) [Said Ahmad] 829
13 Boʻston (hikoya) [Said Ahmad] 799
14 Buqalamun bilan uchrashuv (hikoya) [Said Ahmad] 1181
15 Баҳор сувлари (ҳикоя) [Said Ahmad] 580
16 Баҳор қизлари (ҳикоя) [Said Ahmad] 535
17 Бегона (ҳикоя) [Said Ahmad] 574
18 Бир юз етмиш сўмлик хуррак (ҳикоя) [Said Ahmad] 617
19 Биринчи муҳаббат (интермедия) [Said Ahmad] 683
20 Борса келмас дарвозаси (ҳикоя) [Said Ahmad] 568
21 Бош оғриғи (ҳикоя) [Said Ahmad] 570
22 Буқаламун билан учрашув (ҳикоя) [Said Ahmad] 537
23 Бўстон (ҳикоя) [Said Ahmad] 552
24 Dum (hikoya) [Said Ahmad] 736
25 Дум (ҳикоя) [Said Ahmad] 489
26 Farmonbibi qalʻasiga shturm. Bolshevikla... [Said Ahmad] 726
27 Фармонбиби қалъасига штурм. Болшевиклар ... [Said Ahmad] 644
28 Gap (hikoya) [Said Ahmad] 609
29 Gugurt (hikoya) [Said Ahmad] 1053
30 Gul haqida hikoyalar [Said Ahmad] 2319
31 Гап (ҳикоя) [Said Ahmad] 639
32 Гугурт (ҳикоя) [Said Ahmad] 622
33 Гул ҳақида ҳикоялар [Said Ahmad] 576
34 Iqbol chiroqlari (hikoya) [Said Ahmad] 769
35 Iqror (hikoya) [Said Ahmad] 1915
36 Иқбол чироқлари (ҳикоя) [Said Ahmad] 520
37 Иқрор (ҳикоя) [Said Ahmad] 508
38 Jajji hikoyalar [Said Ahmad] 968
39 Жажжи ҳикоялар [Said Ahmad] 612
40 Kataysa (hikoya) [Said Ahmad] 706
41 Kechikkan sevgi... (hikoya) [Said Ahmad] 1473
42 Kelinlar qoʻzgʻoloni (komediya) [Said Ahmad] 8559
43 Kiprikda qolgan tong (qissa) [Said Ahmad] 3803
44 Koʻzlaringda oʻt bor edi (hikoya) [Said Ahmad] 710
45 Kuyov (komediya) [Said Ahmad] 1780
46 Катайса (ҳикоя) [Said Ahmad] 552
47 Келинлар қўзғолони (комедия) [Said Ahmad] 1130
48 Кечиккан севги... (ҳикоя) [Said Ahmad] 548
49 Киприкда қолган тонг (қисса) [Said Ahmad] 957
50 Куёв (комедия) [Said Ahmad] 653
51 Кўзларингда ўт бор эди (ҳикоя) [Said Ahmad] 484
52 Laylak keldi (hikoya) [Said Ahmad] 842
53 Lochin (hikoya) [Said Ahmad] 1193
54 Лайлак келди (ҳикоя) [Said Ahmad] 573
55 Лочин (ҳикоя) [Said Ahmad] 538
56 Mehribon (hikoya) [Said Ahmad] 837
57 Menga yetib kelmagan xat (hikoya) [Said Ahmad] 937
58 Meni kechiring (intermediya) [Said Ahmad] 1316
59 Mening doʻstim Babbayev! (hikoya) [Said Ahmad] 923
60 Moʻtti (hikoya) [Said Ahmad] 721
61 Muhabbatning tugʻilishi (hikoya) [Said Ahmad] 899
62 Musicha (hikoya) [Said Ahmad] 2365
63 Менга етиб келмаган хат (ҳикоя) [Said Ahmad] 560
64 Мени кечиринг (интермедия) [Said Ahmad] 738
65 Менинг дўстим Баббаев! (ҳикоя) [Said Ahmad] 581
66 Меҳрибон (ҳикоя) [Said Ahmad] 476
67 Мусича (ҳикоя) [Said Ahmad] 574
68 Муҳаббатнинг туғилиши (ҳикоя) [Said Ahmad] 504
69 Мўтти (ҳикоя) [Said Ahmad] 477
70 Nomi yoʻq toʻy (hikoya) [Said Ahmad] 857
71 Номи йўқ тўй (ҳикоя) [Said Ahmad] 611
72 Odam va boʻron (hikoya) [Said Ahmad] 687
73 Oftob oyim (hikoya) [Said Ahmad] 4942
74 Onajonlar (hikoya) [Said Ahmad] 710
75 Oshqovoq, 2 (hikoya) [Said Ahmad] 1444
76 Ot bilan suhbat (hikoya) [Said Ahmad] 2491
77 Одам ва бўрон (ҳикоя) [Said Ahmad] 471
78 Онажонлар (ҳикоя) [Said Ahmad] 543
79 От билан суҳбат (ҳикоя) [Said Ahmad] 527
80 Офтоб ойим (ҳикоя) [Said Ahmad] 541
81 Ошқовоқ, 2 (ҳикоя) [Said Ahmad] 495
82 Paypoq (hikoya) [Said Ahmad] 1249
83 Poyqadam... (hikoya) [Said Ahmad] 840
84 Пайпоқ (ҳикоя) [Said Ahmad] 567
85 Пойқадам... (ҳикоя) [Said Ahmad] 545
86 Qorakoʻz majnun (hikoya) [Said Ahmad] 12716
87 Қоракўз мажнун (ҳикоя) [Said Ahmad] 689
88 Rahmat, azizlarim! (hikoya) [Said Ahmad] 1006
89 Раҳмат, азизларим! (ҳикоя) [Said Ahmad] 515
90 Sagʻana (hikoya) [Said Ahmad] 723
91 Sarob (hikoya) [Said Ahmad] 3458
92 Seni izlab (hikoya) [Said Ahmad] 1025
93 Sinovchi ichuvchi (intermediya) [Said Ahmad] 668
94 Sobiq (hikoya) [Said Ahmad] 21795
95 Sobiq oʻgʻri (hikoyalar toʻplami) [Said Ahmad] 1241
96 Sobiq oʻgʻri - Boʻlishi mumkin hikoya [Said Ahmad] 941
97 Sud (hikoya) [Said Ahmad] 728
98 Sumbul (hikoya) [Said Ahmad] 642
99 Suvlar oqib ketdi (hikoya) [Said Ahmad] 732
100 Сароб (ҳикоя) [Said Ahmad] 591
101 Сағана (ҳикоя) [Said Ahmad] 489
102 Сени излаб (ҳикоя) [Said Ahmad] 527
103 Синовчи ичувчи (интермедия) [Said Ahmad] 585
104 Собиқ (ҳикоя) [Said Ahmad] 959
105 Собиқ ўғри (ҳикоялар тўплами) [Said Ahmad] 586
106 Собиқ ўғри - Бўлиши мумкин ҳикоя [Said Ahmad] 526
107 Сувлар оқиб кетди (ҳикоя) [Said Ahmad] 530
108 Суд (ҳикоя) [Said Ahmad] 521
109 Сумбул (ҳикоя) [Said Ahmad] 468
110 Tabelchi (intermediya) [Said Ahmad] 607
111 Tamom, davomi yoʻq (hikoya) [Said Ahmad] 801
112 Taqdir, taqdir, muncha shafqatsizsan? (h... [Said Ahmad] 0
113 Ta’zim (hikoya) [Said Ahmad] 1069
114 Ta’zim (hikoyalar) [Said Ahmad] 2201
115 Togʻ afsonasi (hikoya) [Said Ahmad] 620
116 Toʻlqinlar (hikoya) [Said Ahmad] 657
117 Toʻyboshi (hikoya) [Said Ahmad] 614
118 Turnalar (hikoya) [Said Ahmad] 1200
119 Tut pishigʻi (hikoya) [Said Ahmad] 653
120 Tuynuk (hikoya) [Said Ahmad] 520
121 Табелчи (интермедия) [Said Ahmad] 489
122 Тамом, давоми йўқ (ҳикоя) [Said Ahmad] 547
123 Таъзим (ҳикоя) [Said Ahmad] 493
124 Таъзим (ҳикоялар) [Said Ahmad] 691
125 Тақдир, тақдир, мунча шафқатсизсан? (ҳикоя) [Said Ahmad] 0
126 Тоғ афсонаси (ҳикоя) [Said Ahmad] 480
127 Туйнук (ҳикоя) [Said Ahmad] 497
128 Турналар (ҳикоя) [Said Ahmad] 542
129 Тут пишиғи (ҳикоя) [Said Ahmad] 508
130 Тўйбоши (ҳикоя) [Said Ahmad] 455
131 Тўлқинлар (ҳикоя) [Said Ahmad] 500
132 Uchinchi minora (hikoya) [Said Ahmad] 1143
133 Учинчи минора (ҳикоя) [Said Ahmad] 500
134 Xazina (hikoya) [Said Ahmad] 1829
135 Xomtalash (hikoya) [Said Ahmad] 749
136 Xotin (hikoya) [Said Ahmad] 699
137 Xotinboz chumchuq (hikoya) [Said Ahmad] 1244
138 Xurrak (hikoya) [Said Ahmad] 638
139 Хазина (ҳикоя) [Said Ahmad] 636
140 Хомталаш (ҳикоя) [Said Ahmad] 570
141 Хотин (ҳикоя) [Said Ahmad] 512
142 Хотинбоз чумчуқ (ҳикоя) [Said Ahmad] 503
143 Хуррак (ҳикоя) [Said Ahmad] 531
144 Yoʻgʻon tepa (hikoya) [Said Ahmad] 634
145 Yoʻlda (hikoya) [Said Ahmad] 794
146 Йўлда (ҳикоя) [Said Ahmad] 476
147 Йўғон тепа (ҳикоя) [Said Ahmad] 516
148 Yalpiz hidi (hikoya) [Said Ahmad] 1516
149 Ялпиз ҳиди (ҳикоя) [Said Ahmad] 529
150 Yelim (hikoya) [Said Ahmad] 635
151 Yer uygʻondi (hikoya) [Said Ahmad] 619
152 Елим (ҳикоя) [Said Ahmad] 514
153 Ер уйғонди (ҳикоя) [Said Ahmad] 441
154 Yuk (hikoya) [Said Ahmad] 541
155 Юк (ҳикоя) [Said Ahmad] 518
156 Zumrad (hikoya) [Said Ahmad] 688
157 Зумрад (ҳикоя) [Said Ahmad] 506
158 Oʻn sakkiz yoshing (hikoya) [Said Ahmad] 894
159 Oʻrik domla (hikoya) [Said Ahmad] 1049
160 Ўн саккиз ёшинг (ҳикоя) [Said Ahmad] 552
161 Ўрик домла (ҳикоя) [Said Ahmad] 463
162 Gʻildirak (qissa) [Said Ahmad] 1055
163 Ғилдирак (қисса) [Said Ahmad] 521
164 Sher (hikoya) [Said Ahmad] 1370
165 Шер (ҳикоя) [Said Ahmad] 531
166 Chevara (hikoya) [Said Ahmad] 614
167 Chiroqni oʻchir (hikoya) [Said Ahmad] 606
168 Chol kuyov bilan kampir kelin (hikoya) [Said Ahmad] 999
169 Choʻl burguti (hikoya) [Said Ahmad] 1911
170 Choʻl oqshomlari (hikoya) [Said Ahmad] 723
171 Chuchvara (hikoya) [Said Ahmad] 713
172 Чевара (ҳикоя) [Said Ahmad] 465
173 Чироқни ўчир (ҳикоя) [Said Ahmad] 496
174 Чол куёв билан кампир келин (ҳикоя) [Said Ahmad] 649
175 Чучвара (ҳикоя) [Said Ahmad] 593
176 Чўл бургути (ҳикоя) [Said Ahmad] 540
177 Чўл оқшомлари (ҳикоя) [Said Ahmad] 582
Tavsiya qilamiz
Яндекс.Метрика